No Title | |
---|---|
[[Lỗi kịch bản: Không tìm thấy mô đun “InfoboxImage”.|250px]] ' | |
No Title |
No information |
Wikipedia tiếng Việt là phiên bản tiếng Việt của dự án Wikipedia. Website được kích hoạt lần đầu tiên vào tháng 11 năm 2002, lúc đó chỉ có bài viết đầu tiên của dự án là bài Internet Society.[1] Vì dự án không có đủ người đóng góp, Wikipedia tiếng Việt không có thêm bài viết nào cho đến tháng 10 năm 2003 khi Trang Chính được viết,[2] và dự án Wikipedia tiếng Việt được xem như "khởi động lại nữa." Tiếp theo đó là bài Alexandre De Rhodes được khởi đầu,[3] và sau đó là các bài "Hà Nội", "Sài Gòn" và Nha Trang...[4]
Vào tháng 7, 2003 đã có một số yêu cầu về hỗ trợ Unicode cho tiếng Việt từ các thành viên của Wikipedia tiếng Việt.[5][6] Website này được nâng cấp qua phần mềm wiki Phase III, sau đó thường được gọi là MediaWiki vào ngày 12 tháng 11 năm 2003.[7] Phiên bản MediaWiki mới có hỗ trợ Unicode, cho phép mọi người có thể viết tiếng Việt dễ dàng hơn rất nhiều.
Phiên bản này vẫn bị một số trở ngại do không hỗ trợ gõ chữ Việt trực tiếp trong trang web mà cần thông qua bộ gõ từ bên ngoài. Vào tháng 9 năm 2005, để giải quyết vấn đề này, một số thành viên đã cộng tác để cài đặt bộ gõ JavaScript HIM (nay là AVIM) vào website.[8] Ngoài ra, vấn đề tiếng Việt chưa được tiêu chuẩn hóa hoàn toàn khiến cộng đồng Wikipedia tiếng Việt phải đặt ra nhiều quy tắc về cách bỏ dấu, tên gọi các quốc gia, dùng cách chuyển tự từ ngôn ngữ gốc cho các tên riêng hay địa danh thay vì phiên âm, cách viết ngày tháng, cách viết hoa, v.v.
Thống kê[]
Tính đến thời điểm bạn đang đọc bài này, Wikipedia tiếng Việt có 109 bài viết và 110 tập tin phương tiện. Từ khi dự án bắt đầu đi vào hoạt động lại cuối năm 2003 cho đến tháng 2 năm 2005, vài thống kê cho thấy Wikipedia tiếng Việt phát triển tương đối chậm[9], nhưng từ tháng 3 năm 2005 đến nay, tốc độ phát triển từng bước tăng trưởng mạnh.
Đến đầu năm 2008, một lần nữa dự án có bước nhảy vọt về tốc độ: có thêm bài viết mới khi một số thành viên tập trung vào viết hàng loạt bài về các địa danh còn thiếu. Wikipedia tiếng Việt lần lượt vượt nhiều phiên bản ngôn ngữ khác, từ vị trí thứ 43 về số lượng bài viết trong số các phiên bản của Wikipedia vào tháng 1 năm 2008,[10] đạt vị thứ 11 vào tháng 5 năm 2014. Tuy nhiên, một lượng lớn bài viết của Wikipedia tiếng Việt được tạo ra bằng cách dịch (thủ công hoặc tự động) bài viết của các dự án Wikipedia ngôn ngữ khác, trong đó Wikipedia tiếng Anh được dịch nhiều nhất.
Đồng thời, Wikipedia tiếng Việt trở thành một trong 50 wiki lớn nhất toàn cầu sử dụng phần mềm MediaWiki[11]. Đến đầu tháng 2 năm 2013, Wikipedia tiếng Việt đã có hơn 10.000.000 sửa đổi và đạt hơn 750.000 bài viết, trong số đó vào khoảng một nửa là do bot tạo ra.[12] Chính vì thế, một tỷ lệ rất lớn bài viết của Wikipedia tiếng Việt còn sơ khai.
Lịch sử[]
Cùng với sự phát triển của Wikipedia tiếng Việt, cộng đồng những thành viên đóng góp cho dự án cũng dần được định hình. Trong thời gian đầu (từ cuối năm 2003 đến đầu năm 2005), biết đến và xây dựng cho phiên bản ngôn ngữ này của Wikipedia này đa phần là những người Việt sống ở nước ngoài và một người nước ngoài sống ở Việt Nam (thành viên Joakim Löfkvist), đọc lại các thảo luận thời kỳ này thấy đa phần được viết bằng tiếng Anh[13] Vào thời điểm đó, chưa ai có thể hình dung Wikipedia tiếng Việt sẽ trở thành một trang Bách khoa toàn thư có thể vượt được Bách khoa toàn thư Việt Nam như ta biết ngày nay.
Khái niệm Bách khoa toàn thư mở cũng chưa được sử dụng để định nghĩa về Wikipedia tiếng Việt. Lúc đó, cộng đồng mới chỉ dùng khái niệm Bách khoa tự do.[14] Các quy tắc và hướng dẫn đầu tiên của cộng đồng cũng như việc bầu các Bảo quản viên đầu tiên diễn ra vào thời gian này (Nguyễn Xuân Minh, Nguyễn Hữu Dụng và Joakim Löfkvist được bầu vào chức vụ bảo quản viên từ cuối năm 2003[15]). Đến tháng 2 năm 2005, Nguyễn Xuân Minh tiếp tục được tín nhiệm để trở thành Hành chính viên đầu tiên của dự án (khi đó Minh chưa đầy 18 tuổi và vẫn là học sinh phổ thông trung học[16]).
Báo chí Việt Nam cũng bắt đầu chú ý và có bài viết giới thiệu Wikipedia tiếng Việt.[17] Điều này giúp cho thêm một lượng lớn người sử dụng tiếng Việt biết đến dự án. Từ đó đến nay cộng đồng ngày càng phát triển mạnh mẽ, góp phần giúp Wikipedia trở thành một trong số 30 trang web có số lượng truy cập nhiều nhất tại Việt Nam theo bảng xếp hạng của alexa.[18] Báo chí còn đăng và truyền bá giúp wikipedia quyên tiền để wikipedia và các dự án con của nó có thể tiếp tục phát triển để phục vụ cộng đồng một cách miễn phí, không cần phải kiếm tiền từ quảng cáo.[19]
Cuộc họp mặt giữa các thành viên ngoài đời thật được cộng đồng ghi nhận diễn ra lần đầu tiên vào tháng 7 năm 2006 tại Hà Nội[20]
Ngày 23 tháng 6, 2014, cộng đồng đồng thuận chấp nhận việc tạo bài hàng loạt bằng tài khoản bot.[21]
Một số quy định[]
Bản mẫu:Bài chi tiết
- Giống như tại tất cả các phiên bản ngôn ngữ khác của Wikipedia, tại phiên bản tiếng Việt, tất cả mọi người không cần đăng ký làm thành viên vẫn có thể tham gia sửa bài hoặc viết bài mới.
- Để có thể tham gia biểu quyết tại Wikipedia tiếng Việt, một thành viên cần phải có tài khoản đã được mở và bắt đầu thực hiện các sửa đổi bằng tài khoản đó ít nhất 1 tháng, đồng thời đã thực hiện ít nhất 100 sửa đổi trước khi cuộc biểu quyết bắt đầu.[22][23] Riêng với trường hợp biểu quyết chọn bảo quản viên, thành viên cần phải có tài khoản đã được mở và bắt đầu thực hiện các sửa đổi bằng tài khoản đó ít nhất 3 tháng, đồng thời đã thực hiện ít nhất 300 sửa đổi trước khi cuộc biểu quyết bắt đầu.[24]
- Để trở thành bảo quản viên tại Wikipedia tiếng Việt, một thành viên phải hội tụ các điều kiện[24]:
- Đã mở tài khoản tại Wikipedia tiếng Việt ít nhất 1 năm trước khi cuộc biểu quyết bắt đầu.
- Đã thực hiện ít nhất 3000 sửa đổi trước khi cuộc biểu quyết bắt đầu.
- Ứng cử viên sẽ trở thành bảo quản viên nếu thoả mãn 2 điều kiện sau:
- Tổng số phiếu hợp lệ trong cuộc bầu cử phải lớn hơn 20 phiếu (tính cả phiếu trắng), và
- Số phiếu thuận phải chiếm ít nhất 2/3 tổng số phiếu thuận và chống (không tính phiếu trắng).
Nếu đây là lần đầu bạn đến với Wikipedia, mời bạn đọc trước trang chào mừng người mới đến và giới thiệu về Wikipedia.
Các mốc bài viết[]
Bài viết thứ | Thời điểm viết bài | Tên bài viết | Thành viên tạo bài | Chú thích |
---|---|---|---|---|
1.000.000 | 15 tháng 06, năm 2014 | Henry A. Wallace | Michel Djerzinski (Thảo luận · Đóng góp) | [25] |
900.000 | 29 tháng 05, năm 2014 | [26] | ||
800.000 | 16 tháng 07, năm 2013 | [27] | ||
700.000 | 07 tháng 06, năm 2013 | [28] | ||
600.000 | 04 tháng 06, năm 2013 | Sebastiania bicalcarata | Cheers!-bot (Thảo luận · Đóng góp) | [28] |
500.000 | 28 tháng 09, năm 2012 | Carl Sagan | value (Thảo luận · Đóng góp) | [29] |
400.000 | 11 tháng 04, năm 2012 | [30] | ||
300.000 | 03 tháng 02, năm 2012 | [31] | ||
200.000 | 07 tháng 04, năm 2011 | Richard Dawkins | Pq (Thảo luận · Đóng góp) | [32] |
100.000 | 13 tháng 09, năm 2009 | Shenyang J-11 | Nalzogul (Thảo luận · Đóng góp) | [33] |
50.000 | 25 tháng 08, năm 2008 | Carano | 203.162.3.147 (Thảo luận · Đóng góp) | [34] |
30.000 | 02 tháng 02, năm 2008 | Bộ Bạch quả | 82.95.242.55 (Thảo luận · Đóng góp) | [35] |
10.000 | 23 tháng 08, năm 2006 | Liên đoàn bóng đá Kyrgyzstan | Apple (Thảo luận · Đóng góp) | [36] |
5.000 | 28 tháng 01, năm 2006 | Kỷ Sửu | DHN-bot (Thảo luận · Đóng góp) | [37] |
1.000 | 20 tháng 04, năm 2005 | Trung tử | Vietbio (Thảo luận · Đóng góp) | [38] |
500 | 23 tháng 03, năm 2005 | Vật lý thực nghiệm | Tttrung (Thảo luận · Đóng góp) | [39] |
100 | 26 tháng 03, năm 2004 | 26 tháng 3 | Mxn (Thảo luận · Đóng góp) | [40] |
50 | 09 tháng 12, năm 2003 | O | 67.60.27.122 (Thảo luận · Đóng góp) | [41] |
Nguồn tham khảo[]
- ↑ Phiên bản đầu tiên của bài Internet Society vào ngày 16 tháng 11, 2002, người viết đến từ một địa chỉ của ISP Telia, Thuỵ Điển, nên rất có thể là Thành viên:Joakim Löfkvist, người cũng tham gia sửa bài này 8 ngày sau đó
- ↑ Phiên bản Trang Chính đầu tiên vào 26 tháng 10, 2003
- ↑ Phiên bản đầu tiên của bài Alexandre De Rhodes vào 12 tháng 11, 2003
- ↑ Bản lưu trang chính đầu tiên của Wikipedia
- ↑ Bản mẫu:Chú thích danh sách thư
- ↑ Bản mẫu:Chú thích danh sách thư
- ↑ Wikitech-l, e-mail của Thành viên:Brion Vibber ngày 12 tháng 11, 2003
- ↑ Hướng dẫn gõ tiếng Việt đầu tiên
- ↑ Thống kê số liệu của Wikipedia tiếng Việt
- ↑ Bảng xếp hạng các phiên bản ngôn ngữ theo số bài viết tháng 1 năm 2008
- ↑ List of largest wikis
- ↑ Bản mẫu:Chú thích bách khoa toàn thư
- ↑ Lưu Thảo luận từ năm 2003 đến tháng 4 năm 2008.
- ↑ Một kho tri thức tiềm ẩn khổng lồ
- ↑ Lưu các cuộc biểu quyết Hành chính viên và Bảo quản viên thành công
- ↑ Bản mẫu:Chú thích thông cáo báo chí
- ↑ Bản mẫu:Chú thích thông cáo báo chí
- ↑ (tiếng Anh) Lỗi Lua trong package.lua tại dòng 80: module 'Module:Citation/CS1/Configuration' not found.
- ↑ Bản mẫu:Chú thích thông cáo báo chí
- ↑ Họp mặt thành viên Wikipedia năm 2006
- ↑ Xem Wikipedia:Thảo luận/Bài do bot tạo
- ↑ Thảo luận Wikipedia:Biểu quyết chọn bảo quản viên/Điều lệ#Quyền bỏ phiếu của một thành viên
- ↑ Thảo luận Wikipedia:Biểu quyết chọn bảo quản viên/Điều lệ#Thời gian hoạt động, tính từ lúc nào?
- ↑ 24,0 24,1 Điều lệ biểu quyết chọn bảo quản viên
- ↑ Wikimedia News tháng 06 năm 2014
- ↑ Wikimedia News tháng 05 năm 2014
- ↑ Wikimedia News tháng 07 năm 2013
- ↑ 28,0 28,1 Wikimedia News tháng 06 năm 2013
- ↑ Wikimedia News tháng 09 năm 2012
- ↑ Wikimedia News tháng 05 năm 2014
- ↑ Wikimedia News tháng 07 năm 2013
- ↑ Wikimedia News tháng 04 năm 2011
- ↑ Wikimedia News tháng 09 năm 2009
- ↑ Wikimedia News tháng 08 năm 2008
- ↑ Wikimedia News tháng 02 năm 2008
- ↑ Wikimedia News tháng 08 năm 2006
- ↑ Wikimedia News tháng 01 năm 2006
- ↑ Wikimedia News tháng 04 năm 2005
- ↑ Wikimedia News tháng 03 năm 2005
- ↑ Tin tức Wikipedia tiếng Việt tháng 3 năm 2004
- ↑ Tin tức Wikipedia tháng 12 năm 2003
Các biểu trưng đã sử dụng[]
Liên kết ngoài[]
Tập tin:Commons-logo.svg | Wikimedia Commons có thêm thể loại hình ảnh và tài liệu về Wikipedia tiếng Việt |
Bản mẫu:Wikipedias