Roter Himmel (2023)
Regie: Christian Petzold | 103 minuten | komedie, drama | Acteurs: Thomas Schubert, Paula Beer, Enno Trebs, Langston Uibel, Matthias Brandt, Jennipher Antoni, Ralph Barnebeck, Esther Esche, Mario Fürstenberg, Assunta Hamm, Markus Schweiger, Markus Schweiger
Met aanzienlijk succes heeft actrice Nina Hoss in vijf films geacteerd van de Duitse filmmaker Christian Petzold. Echter het ziet ernaar uit dat Paula Beer Hoss heeft afgelost als acteerinspiratie voor Petzold. ‘Roter Himmel’ is inmiddels de derde samenwerking tussen de twee en het is wederom vruchtbaar gebleken. Nadat Beer de Zilveren beer op het internationaal filmfestival van Berlijn voor beste actrice in ‘Undine’ (Petzold, 2020) heeft gewonnen, krijgt voor ‘Roter Himmel’ de hele crew de grote juryprijs van het Berlijnse filmfestival. En ondanks dat de tobbende Leon (Thomas Schubert) centraal staat in de film, steelt de enigmatische Beer stiekem de show.
Tijdens de zomer houden twee vrienden, Leon en Felix (Langston Uibel), een werkvakantie aan de Baltische kust. Maar de vakantie en het werk lopen allesbehalve soepel. De auto laat het kilometers voor de eindbestemming afweten en eenmaal aangekomen in het zomerhuis ontdekken ze dat er al iemand is ingetrokken: ene Nadja (Beer). Leon vindt het allemaal maar vervelend, hij moet tenslotte het manuscript voor zijn tweede boek afschrijven en wil daarom zo min mogelijk afleiding. De kunststudent Felix heeft er minder moeite mee en haalt zelfs inspiratie voor zijn eindwerk uit de onverwachte gast. Gedurende deze zinderende zomer raken de vakantiegangers onherroepelijk met elkaar verstrengeld met op de achtergrond niet alleen idyllische zonsondergangen maar ook levensbedreigende bosbranden.
Het verraderlijke ‘Roter Himmel’ begint als een iets te warme zomerdag. Klam en knellend, zoals wanneer je het liefst in de zee rond dobbert. Het collectieve gemoed in het zomerhuisje is even wispelturig als het weer en, zoals in ‘Magnolia’ (Paul Thomas Anderson, 1999), is het verstandig om het weerbericht in de gaten te houden. Bovendien huppelt de hitsige strandwacht Devid (Enno Trebs), er nog tussendoor en is het lokale natuurgeweld nooit ver weg in de onderlinge interacties. Terwijl het vuur gevaarlijk nadert, lijkt een heftige botsing tussen de hoofdpersonen dan ook onvermijdelijk.
Het sterk geacteerd huiskamerdrama is tevens een licht spottend portret van een generatie voor wie een destructieve rode gloed voorbij de horizon immer lijkt voort te schrijden. Maar vooral gaat het verhaal over het geïsoleerde gevoelsleven van de getalenteerde Leon. Hij is zo gefocust op zijn schrijfwerk, en zichzelf, dat hij zijn omgeving actief negeert. Tragisch is Leons blindheid voor wat hij kan leren als hij naar anderen zou luisteren of omkijken, in wezen de ander toelaat.
Niet geheel onverwacht komt Petzold met een intiem psychologisch steekspel. Hij speelt het op de scherpst van de snede waarbij hij enkele keren tegen melodrama aan schuurt. Tegelijkertijd laat hij ruimte voor de alledaagse menselijkheid en verwondering. En hoewel sommige films van Petzold in het slechtste geval hermetisch zijn, quasi-mysterieus rond dolen en je onaangeraakt kunnen achterlaten, vindt hij net als hoofdrolspeler Leon een nieuwe ingang in zijn werk: niet per se luchtiger, eerder vrijer. Hopelijk profiteert Beer daar bij het volgende project nog meer van.
Roy van Landschoot
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 31 augustus 2023