De koning(in) van Nederland is onschendbaar. Volgens artikel 42 van de Grondwet zijn de ministers verantwoordelijk voor het (politieke) handelen van de koning. Dus doet Willem-Alexander iets dat niet door de beugel kan, dan kan het parlement de ministers daarvoor ter verantwoording roepen. Deze regeling is sinds 1848 van kracht.
De koning kan wel gewoon een boete krijgen
Kan de koning dankzij zijn onschendbaarheid dan alles doen en laten wat hij wil? Niet helemaal, ook Willem-Alexander kan volgens de wet een boete krijgen. Sterker nog, daar was bijna sprake van. Ons staatshoofd heeft namelijk een drone. Nu is daar op zich niets mis mee, maar als hij die drone in zijn eigen tuin laat vliegen, overtreedt hij de wet: boven zijn huis (en ook boven de huizen van de andere leden van het Koninklijk Huis) geldt een no-flyzone.
Of hij de boete ook daadwerkelijk kreeg, is niet duidelijk. Maar volgens de wet kán het wel.
De koning kan buiten het gezag worden geplaatst
Maar wat als de koning nu echt iets heel ergs doet, zoals een moord plegen? Wordt hij dan vervolgd? In het uiterste geval kan in Nederland het staatshoofd buiten het gezag worden geplaatst. Dat noemen we een 'buitenstaatverklaring'. Als de ministerraad van mening is dat de koning niet langer in staat is zijn taak uit te voeren, sturen ze een verklaring naar de Staten-Generaal. De Raad van State moet hen vervolgens adviseren.
Als iedereen het erover eens is dat de koning beter kan aftreden, wordt een regent of de Raad van State aangesteld om het koninklijk gezag uit te oefenen. Nadat de koning is afgetreden, kan de vervolging beginnen.
