Ponieważ strona Zdzięsławic żyje tylko raz w roku, w okolicach pikniku, postanowiłem ją trochę ożywić i zamieścić kilka ciekawostek historycznych. Sam amatorsko trochę grzebię w historii naszej wsi, korzystam też z wiedzy i pomocy zawodowego historyka, a mojego dobrego kolegi Mateusza Wyżgi, który podrzuca mi co jakiś czas newsy z przeszłości.
Na początek kilka znanych i ogólnie dostępnych faktów. Obiecuję, że potem będzie ciekawiej.
Zdzięsławice są bardzo starą wsią. Pierwsze znane pisemne wzmianki pochodzą z wieku XIV, kiedy ustalano granicą między Zdzięsławicami i Raciborowicami. Prawdopodobnie wieś istniała już jednak jakieś 2 wieki wcześniej, kiedy kształtował się układ urbanistyczny północnych okolic Krakowa. Osady nad Dłubnią powstawału już w XII wieku, a od nas do Dłubni w Książniczkach daleko nie jest. Można więc śmiało powiedzieć, że Zdzięsławice liczą sobie co najmniej 700 lat, a być może nawet 900.
Nazwa jest patronimiczna, co oznacza, że pochodzi od imienia założyciela, którym był jakiś Zdziesław lub Zdzisław, zapewne rycerz. Zdzięsławice od zawsze należały do pobliskiej parafii św. Jakuba Apostoła w Więcławicach.
W aktach wymieniani są następujący właściciele Zdzięsławic w wieku XV i na początku XVI: Jan i Dziersław, synowie Wilczka ze Zdziesławic oraz Jan Wierzbięta herbu Gryf.
Jan Amor Tarnowski Iunior (Młodszy) w 1484 kupił od Jana Wierzbiety Zdzięsławice.
10 lat później darował je swojemu słudze - Nikodemowi ze Spiczyna (koło Lublina).
Jeszcze w 1512 Nikodem jest dziedzicem Zdzięsławic.
Później Zdzięsławice przechodzą na własność Kapituły Krakowskiej, do której należały już pobliskie Raciborowice. W praktyce wyglądało to tak, że wieś była dzierżawiona jakiemuś szlachcicowi, który płacił kanonikom podatek. Co jakiś czas odbywały się też wizytację kanoników, czyli swego rodzaju kontrole.
Kanonik krakowski Benedykt Izbiński herbu Poraj dostał wieś Zdzięsławice w roku 1530. W roku 1542 kanonikiem został Jerzy Podlodowski herbu Janina - proboszcz gnieźnieński, kanclerz Barbary Radziwiłłównej, referendarz koronny, który objął prebendą Zdzięsławice.
Źródła podają, że własność duchowną zniesiono w latach 1817 – 1819, chociaż akta z wizytacji kanoników obejmują jeszcze rok 1862.
Do zaborów wieś należała do powiatu krakowskiego, potem do miechowskiego. W 1787 roku miała 86 mieszkańców. Wymieniana wraz z Głąbinowem w 1789 r. ma dwór i 15 chałup. W 1791 r. wieś ma 14 domów, w tym dwór, w którym mieszkali Stanisław i Franciszka Dotkiewicz z 6 służących. Zamieszkuje wówczas Zdzięsławice 87 mieszkańców. Dla porównania sąsiednie Więcławie mają wówczas 29 domów i 174 mieszkańców.
Po rozbiorach, Zdzięsławice znalazły się w zaborze rosyjskim i były miejscowością graniczną. Przysiółek Raciborowic – Prawda to było już inne państwo Autro-Węgry. Na prawdzie znajdował się posterunek graniczny.
A w kolejnych wpisach, będzie o browarze zdzięsławickim, stawach ze szczupakami, starym dworze, ważnym trakcie na północ, XVIII-wiecznych kmieciach i jeszcze wiele więcej.
Przez wieki Zdzięsławice pisało się jako Dzięsławice. W załączeniu kilka stron z ksiąg metrykalnych parafii Więcławice. Na jednej widoczna data 1667.