Złoty but – klasyfikacja, zasady, współczynnik i historia

W tym samym czasie piłkarze walczą o różnego rodzaju indywidualne nagrody i wyróżnienia. Oczywiście najbardziej prestiżową nagrodą jest Złota Piłka, lecz zdobycie statuetki za króla strzelców w danej lidze to także spora rzecz. Przez cały sezon trwa także walka o Złotego buta, który trafia do najskuteczniejszego zawodnika występującego w najsilniejszych ligach Europy. W tym tekście przyjrzymy się klasyfikacji Złotego buta, sprawdzimy, jakie są zasady przyznawania tej statuetki, a także spojrzymy na historię zdobywców Złotego buta. Zostań z nami, aby dowiedzieć się wszystkiego o tej nagrodzie!

Historia Złotego Buta

Nagroda Złotego buta przyznawana jest dla najlepszego strzelca podczas każdego sezonu spośród wszystkich najwyższych lig europejskich zrzeszonych w UEFA. Po raz pierwszy Złoty but został przyznany na zakończenie sezonu 1967/1968. Pomysłodawcą tej nagrody jest francuski magazyn L’Équipe. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, o zdobycie Złotego buta rywalizują piłkarze co sezon, a więc jest on przyznawany cyklicznie. Sięgniecie po tę statuetkę, zawsze wiąże się z prestiżem i dużym wyróżnieniem, więc piłkarze walczą o nią do ostatnich minut sezonu.

Historia Złotego buta jest naprawdę bogata, ponieważ klasyfikacja jest prowadzona już prawie 50 lat. Premierowe wyróżnienie trafiło do legendarnego piłkarza Eusébio. Portugalczyk w sezonie 1967/1968 zanotował 42. bramki dla Benfici Lizbona i został pierwszym laureatem w historii Złotego buta. Na przestrzeni lat po Złotego buta sięgało wielu wybitnych piłkarzy. Należy tutaj wymienić takich graczy jak: Gerd Müller, Fernando Gomes, Dudu Georgescu, Ian Rush, Marco van Basten, Hugo Sánchez czy Hristo Stoiczkow. W 1991 roku przyznawanie Złotego Buta zostało zawieszone na kilka lat, a nagrodę przyznano dopiero sześć lat później, gdy postanowiono wprowadzić zmiany w tym plebiscycie. Od sezonu 1991/1992 do sezonu 1995/1996 piłkarzy nagradzano nieoficjalnie.

Gdy wyjaśniono wszystkie kwestie sporne i powrócono do oficjalnego przyznawania Złotego buta, podjęto decyzję o nowym systemie i zasadach klasyfikacji. Kluczową zmianą było wprowadzenie współczynników, które sprawiają, że zawodnik z silniejszej ligi, który zdobył mniej bramek, ma szansę wyprzedzić piłkarza ze słabszej ligi, który ma na koncie więcej trafień.

Złoty But – zasady i współczynnik

Przed rozpoczęciem sezonu 1996/1997 precyzyjnie ustalono zasady, według których prowadzona jest klasyfikacja Złotego buta w piłce nożnej. Wówczas podjęto decyzję o współczynniku, który sprawia, że bramki zdobyte w najlepszych ligach w Europie mają większą wartość w porównaniu z tymi strzelanymi w słabszych krajach.

Współczynnik Złotego buta

Aby dokładnie zrozumieć współczynnik Złotego buta, w tym akapicie wyjaśnimy, w jaki sposób liczone są punkty. W skrócie wygląda to tak, że gole strzelane w pięciu najsilniejszych ligach Europy mają zdecydowanie większą wartość. W efekcie jest spora szansa, że zawodnik np. z angielskiej Premier League będzie miał dużo mniej bramek, niż piłkarz z ligi węgierskiej, lecz w rankingu to ten pierwszy będzie znajdował się na wyższej pozycji.

Współczesne zasady przyznawania Złotego Buta

Zasady dotyczące przyznawania Złotego buta zostały bardzo dokładnie i precyzyjnie ustalone. W efekcie w trakcie sezonu prowadzona jest klasyfikacja, która liczy punkty zawodników, natomiast na koniec rozgrywek jeden gracz zdobywa trofeum.

1

Bonus 760 PLN z kodem BETOMANIA

5.0

Załóż konto Sprawdź recenzję

W jaki sposób liczony jest współczynnik Złotego buta? Jak gole przeliczane są na punkty?

•  Gole zdobywane w pięciu najsilniejszych ligach Europy (zgodnie z rankingiem UEFA) mają współczynnik 2 pkt
• Trafienia zdobywane w nieco słabszych ligach, a więc sklasyfikowanych w rankingu UEFA na pozycjach 6-21 mają współczynnik 1,5 pkt
• Gole strzelane w ligach znajdujących się w rankingu UEFA na miejscach 22 i niższych mają współczynnik 1 pkt

Klasyfikacja Złotego Buta 2023

W sezonie 2022/2023 toczy się rywalizacja o nagrodę Złotego buta. Nie jest ona jednak tak bardzo zacięta, jak miało to miejsce w niektórych sezonach, gdzie tak naprawdę do ostatniego meczu ważyły się losy końcowej klasyfikacji. W trwających rozgrywkach bardzo szybko pierwszą pozycję wywalczył sobie Erling Haaland, który imponuje formą strzelecką. Oczywiście nie tylko w angielskiej Premier League, ale także w europejskich pucharach. W tym wypadku liczą się jednak wyłącznie rozgrywki krajowe. Chrapkę na Golden Shoe 2022/2023 mieli również Harry Kane (Tottenham), Kylian Mbappe (PSG), Alexandre Lacazette (Lyon), Victor Osimhen (Napoli), lecz nie mieli oni wielkich szans, aby odrobić przewagę do Norwega, który reprezentuje Manchester City.

1. Erling Haaland (Manchester City) – 72 pkt (36 goli x 2)
2. Harry Kane (Tottenham) – 60 pkt (30 x 2)
3. Kylian Mbappe (PSG) – 56 pkt (28 x 2)
4. Alexandre Lacazette (Lyon) – 54 pkt (27 x 2)
5. Victor Osimhen (Napoli) – 50 pkt (25 x 2)
6. Jonathan David (Lille)  – 48 pkt (24 x 2)
7. Robert Lewandowski (Barcelona) – 46 pkt (23 x 2)
8. Enner Valencia (Fenerbahce) – 42 pkt (28 x 1,5)
9. Lautaro Martinez (Inter) – 42 pkt (21 x 2)
10. Ivan Toney (Brentford)  – 40 pkt (20 x 2)

Historia zdobywców Złotego buta

Tak jak wspomnieliśmy w powyższej części artykułu, nagroda Złotego buta przyznawana jest od sezonu 1967/1968, więc ma bogatą historię. Spora liczba zawodników doświadczyła tego wyróżnienia i triumfowała w końcowej klasyfikacji. Bez dwóch zdań rekordzistą jest Lionel Messi (FC Barcelona), który wygrał Złotego buta aż sześć razy. Argentyńczyk zdobył najwięcej punktów w historii tej klasyfikacji, ponieważ w sezonie 2011/2012 uzbierał ich 100. Łatwo obliczyć, że na swoim koncie zgromadził 50 bramek w rozgrywkach La Liga. Potrzebował do tego zaledwie 37. spotkań. W historii Złotego buta zapisali się między innymi tacy znakomici piłkarze jak: Brazylijczyk – Ronaldo, Roy Makaay, Thierry Henry, Francesco Totti, Cristiano Ronaldo, Robert Lewandowski.

Sezon	Kraj	Zawodnik	Klub	Liga	Gole	Punkty
1996/97	Brazylia	Ronaldo	FC Barcelona	Primera División	34	68
1997/98	Grecja	Nikos Machlas	Vitesse Arnhem	Eredivisie	34	68
1998/99	Brazylia	Mário Jardel	FC Porto	Primeira Liga	36	72
1999/00	Anglia	Kevin Phillips	Sunderland	Premier League	30	60
2000/01	Szwecja	Henrik Larsson	Celtic	Scottish Premier League	35	52,5
2001/02	Brazylia	Mário Jardel	Sporting CP	Primeira Liga	42	63
2002/03	Holandia	Roy Makaay	Deportivo La Coruña	Primera División	29	58
2003/04	Francja	Thierry Henry	Arsenal	Premier League	30	60
2004/05	Francja	Thierry Henry	Arsenal	Premier League	25	50
	Urugwaj	Diego Forlán	Villarreal CF	Primera División	25	50
2005/06	Włochy	Luca Toni	ACF Fiorentina	Serie A	31	62
2006/07	Włochy	Francesco Totti	AS Roma	Serie A	26	52
2007/08	Portugalia	Cristiano Ronaldo	Manchester United	Premier League	31	62
2008/09	Urugwaj	Diego Forlán	Atlético Madryt	Primera División	32	64
2009/10	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	34	68
2010/11	Portugalia	Cristiano Ronaldo	Real Madryt	Primera División	40	80
2011/12	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	50	100
2012/13	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	46	92
2013/14	Portugalia	Cristiano Ronaldo	Real Madryt	Primera División	31	62
	Urugwaj	Luis Suárez	Liverpool	Premier League	31	62
2014/15	Portugalia	Cristiano Ronaldo	Real Madryt	Primera División	48	96
2015/16	Urugwaj	Luis Suárez	FC Barcelona	Primera División	40	80
2016/17	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	37	74
2017/18	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	34	68
2018/19	Argentyna	Lionel Messi	FC Barcelona	Primera División	36	72
2019/20	Włochy	Ciro Immobile	Lazio	Serie A	36	72
2020/21	Polska	Robert Lewandowski	Bayern Monachium	Bundesliga	41	82
2021/22	Polska	Robert Lewandowski	Bayern Monachium	Bundesliga	35	70

1

Bonus 760 PLN z kodem BETOMANIA

5.0

Załóż konto Sprawdź recenzję

2

Bonus - 335 PLN

4.8

Załóż konto Sprawdź recenzję

3

Bonus nawet do 333 PLN

4.5

Załóż konto Sprawdź recenzję

Robert Lewandowski i Złoty But

W klasyfikacji Złotego buta zapisał się również jeden z polskich zawodników, kapitan reprezentacji Polski i najlepszy zawodnik – Robert Lewandowski. Fenomenalna forma strzelecka napastnika sprawiła, że wygrał on dwukrotnie klasyfikację Złotego buta. Kiedy Lewandowski błysnął skutecznością i ile zdobył punktów? Po raz pierwszy Lewandowski zdobył tę nagrodę w sezonie 2020/2021. Wówczas jako zawodnik Bayernu Monachium w Bundeslidze zapisał na swoim koncie 41 bramek, co przełożyło się na 82 punkty. W kolejnym sezonie Polak co prawda nie poprawił swojego wyniku, jednak i tym razem sięgnął po puchar. W sezonie 2021/2022 Lewy zanotował 35 bramek w Bundeslidze i tym samym zgromadził na swoim koncie 70 punktów w klasyfikacji Złotego buta.

FAQ

W powyższych akapitach wyjaśniliśmy, na czym polega Złoty but oraz przedstawiliśmy najważniejsze informacje dotyczące tej nagrody. Pora odpowiedzieć na najczęściej pojawiające się pytania.