Żółta febra szczepienia – kompendium wiedzy dla podróżnych · TropicalMed

Żółta febra szczepienia i zasady profilaktyki choroby

Żółta febra szczepienia – kompendium wiedzy dla podróżnych

zdjęcie Katarzyna Ślusarz, żółta gorączka szczepienie Katarzyna Ślusarz | 2022-04-20 (ostatnia aktualizacja: 2024-01-24)
Żółta febra to tropikalna choroba transmitowana przez komary, które są szczególnie aktywne w określonych sezonach. Szczepienie na żółtą gorączkę pozwala zapobiegać najpoważniejszym powikłaniom choroby, takimi jak m.in. uszkodzenie narządów czy krwotok wewnętrzny. Za immunizacją przemawia dodatkowo wymóg posiadania żółtej książeczki szczepień w niektórych krajach.

Żółtej febrze/gorączce, zwanej także gorączką krwotoczną, zapobiega jednodawkowa szczepionka (jedyna na polskim rynku). Jest ona przeznaczona dla osób w wieku od 9. miesiąca do 60. roku życia i jest zalecana, a czasami wymagana od podróżujących. Po szczepienie i certyfikat (tzw. żółtą książeczkę) można zgłosić się do TropicalMed.

Co to jest żółta gorączka i jak się przenosi?

Żółta febra (żółta gorączka) to choroba wirusowa transmitowana przez komary określonych gatunków (aedes aegypti i haemagogus), występujących w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Głównym rezerwuarem wirusa żółtej febry jest małpa, a drugim: człowiek. Komar to wektor, czyli organizm przenoszący patogeny:

  • z człowieka na człowieka,
  • z małpy na człowieka.

Ukąszenia komarów w tropikach odpowiadają za zdecydowaną większość infekcji, dlatego ryzyko zachorowania zwiększa się wraz ze wzrostem aktywności komarów. Kiedy wiadomo już, co to jest żółta gorączka, warto sprawdzić obszary występowania i sezon zachorowań w poszczególnych zakątkach świata.

Żółta febra gdzie występuje i kiedy jest sezon zakażeń?

Sezon zakażeń nie jest stały na całym świecie. W Ameryce Południowej jest to styczeń-maj, natomiast w Afryce: lipiec-październik. Na te miesiące przypada szczyt zachorowań, jednak ryzyko infekcji, mimo że nieco niższe, występuje przez cały rok.

Drobnoustroje chorobotwórcze pochodzą z Afryki, a rozprzestrzeniły się na tereny obu Ameryk i Europy w czasach handlu niewolnikami. Programy zwalczania komarów pozwoliły wyeliminować ten problem na Starym Kontynencie i w miastach Ameryki Północnej; ostatnia epidemia miała tam miejsce w 1905 roku (Nowy Orlean). Obecną sytuację epidemiologiczną obrazuje poniższa mapa.

Mapy Afryki i Ameryki Południowej z regionami zagrożenia żółtą febrąŻółta febra kraje występowania

Jak widać, obecnie wirus żółtej gorączki jest szczególnie powszechny w Afryce Subsaharyjskiej (z wyłączeniem państw na południowym krańcu kontynentu) oraz w większości krajów Ameryki Południowej (wyjątek stanowią Chile i Urugwaj).

Planujesz podróż w tropiki?

Zaszczep się na żółtą febrę!

Szczepienie na żółtą febrę jest wymagane w wielu krajach, nie tylko tam, gdzie występuje choroba.
Żółta gorączka wywołuje średnio 30 000 zgonów rocznie.
Ryzyko infekcji jest 10x wyższe w Afryce niż w Ameryce Południowej.
Zalecenia dopasowane do podróży. Skuteczne szczepionki. Wiele dostępnych terminów.
kobieta po szczepieniu. żółta febra Umów się na szczepienie ochronne!

Żółta gorączka objawy – jak przebiega zakażenie?

Po ukąszeniu komara i przedostaniu się wirusów do organizmu człowieka, następuje okres inkubacji, czyli namnażania się drobnoustrojów. Trwa to kilka dni (zwykle 3-6), po czym można odczuć pierwsze objawy żółtej febry, takie jak m.in.:

  • gorączka,
  • wymioty i/lub mdłości,
  • bóle mięśni i głowy,
  • dreszcze,
  • złe samopoczucie.

Symptomy te nie pojawiają się zbyt często, a jeśli już, to ustępują po kilku dniach. To jednak nie koniec problemów – u około 1/7 osób, które zaobserwowały powyższe objawy, choroba przechodzi w drugie, poważniejsze stadium. Następuje ono po chwilowej remisji choroby, która wygląda jak powrót do zdrowia.

Żółta gorączka objawy ciężkiej fazy choroby:

  • wysoka temperatura ciała,
  • zażółcenie skóry i gałek ocznych (stąd nazwa żółta gorączka),
  • niewydolność/uszkodzenie narządów (najczęściej są to wątroba i nerki),
  • krwotoki: zewnętrzne (z nosa, ust, oczu) i wewnętrzne (z żołądka).

Powyższe objawy żółtej gorączki są poważnym zagrożeniem zdrowia i życia pacjenta. Około połowa chorych, u której nastąpił tego typu rozwój choroby, umiera w ciągu 7-10 dni. Według szacunków CDC, co roku wirus żółtej gorączki wywołuje infekcję u 200 tys. osób oraz 30 tys. zgonów, z czego zdecydowana większość (około 90%) ma miejsce w Afryce. Podsumowując...

Żółta febra co to jest za choroba?
Żółta febra to poważna choroba wirusowa przenoszona przez komary w Afryce i Ameryce Łacińskiej. Może mieć bezobjawowy przebieg lub wywołać utrzymujące się przez kilka dni, silne bóle głowy i mięśni, gorączkę i dreszcze oraz nudności. U niektórych chorych choroba przybiera drugie, krwotoczne stadium – występuje wówczas żółtaczka, wysoka gorączka oraz krwotoki zewnętrzne i wewnętrzne. Szacuje się, że około 50% osób cierpiących na ten wariant żółtej febry umiera w ciągu kilku dni.

Jak wykrywa się żółtą febrę?

Jeśli występują przesłanki epidemiologiczne, takie jak np. niedawny pobyt w miejscu zagrożonego żółtą febrą oraz kliniczne (tj. objawy typowe dla choroby), zaleca się badanie laboratoryjne. Testy mają na celu zdiagnozowanie ewentualnej infekcji, a co za tym idzie – odpowiednie leczenie wspomagające.

Obecność wirusa żółtej febry wykrywa się w surowicy pacjenta zazwyczaj w ciągu pierwszych 10 dni od zaobserwowania niepokojących objawów. Jeśli badania potwierdzą infekcję, niezbędne jest leczenie. W ciężkich przypadkach chorzy potrzebują hospitalizacji.

Żółta gorączka leczenie – jak pomaga się osobie chorej?

Tylko szczepienie na żółtą febrę oraz stosowanie się do zasad profilaktyki chroni przed chorobą. Kiedy już dojdzie do infekcji, leczenie obejmuje wyłącznie łagodzenie objawów i wspomaganie funkcji życiowych pacjenta. Nie ma bowiem leku zwalczającego wirusa żółtej febry.

Żółta gorączka leczenie objawowe:

  • odpoczynek,
  • dbanie o odpowiednie nawodnienie,
  • leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (w razie potrzeby).

W ten sposób zwiększa się szanse na powrót do zdrowia. Równie ważne co leczenie pacjenta jest zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa żółtej febry. Dlatego chorego koniecznie trzeba chronić przed ukąszeniami komarów, aby owady nie przenosiły patogenów na inne osoby.

Jak wygląda profilaktyka żółtej febry?

W klimacie tropikalnym komary rozprzestrzeniają wiele groźnych chorób, takich jak żółta febra, malaria czy denga. Wiele z ich objawów pokrywa się, co utrudnia prawidłową diagnozę i leczenie. Jest to szczególnie niebezpieczne w krajach, w których poziom opieki medycznej odbiega od europejskich standardów. O ile preparaty ochronne na malarię nie są jeszcze dostępne, o tyle szczepionka na żółtą febrę istnieje i może zapobiec chorobie lub złagodzić jej przebieg.

Innym sposobem profilaktyki żółtej gorączki jest unikanie ukąszeń komarów. Najbardziej pomocne w tym przypadku okazują się:

  • moskitiery/ekrany na okna i drzwi,
  • repelenty (tj. środki odstraszające komary),
  • odzież zakrywająca ciało + nakrycie głowy,
  • klimatyzatory/wentylatory w pomieszczeniach.

Tego typu środki ochrony są szczególnie ważne na terenach zielonych i wiejskich, gdzie aktywność komarów jest wzmożona. 

Szczepienie na żółtą febrę minimalizuje ryzyko rozwinięcia się toksycznego stadium choroby. Warto wykonać je przed wyjazdem, bowiem długa podróż i gwałtowna zmiana klimatu jest sporym obciążeniem dla organizmu. Brak odporności na typowo tropikalnego wirusa oraz ekspozycja na ukąszenia komarów mogą mieć poważne skutki dla niezaszczepionych turystów.

Żółta febra szczepionka– co warto o niej wiedzieć?

Na najcięższe objawy i powikłania, jakimi grozi żółta febra szczepienie połączone z ochroną przed komarami jest najskuteczniejszą strategią profilaktyczną. Na polskim rynku farmaceutycznym występuje tylko jeden preparat: Stamaril. Poniżej można znaleźć najważniejsze na jego temat:

  • Dla kogo: szczepionka jest przeznaczona dla pacjentów w przedziale wiekowym od 9. miesiąca do 60. roku życia.
  • Dawkowanie: Stamaril to jednodawkowy preparat w formie zastrzyku, podawanego zazwyczaj podskórnie (w uzasadnionych przypadkach można domięśniowo);
  • Skład: szczepionka zawiera osłabiony (atenuowany) wirus żółtej gorączki, namnożony w kurzych zarodkach oraz substancje pomocnicze;
  • Skuteczność: badania potwierdzają doskonałe działanie szczepionki; jej skuteczność wynosi 99%;
  • Jak długo ważne jest szczepienie na żółtą febrę: immunizacja daje minimum 10 lat ochrony, a często bywa tak, że pamięć immunologiczna utrzymuje się przez całe życie. 

Pełny skład preparatu, ulotka oraz pozostałe informacje o produkcie można znaleźć tutaj: żółta febra szczepionka Stamaril

Szczepionka na żółtą febrę skutki uboczne – czy immunizacja jest bezpieczna?

Żółta febra szczepionka jest bezpieczna. Według PZH, 4-8 osób na milion może nabawić się zapalenia wątroby, nerek lub układu nerwowego po jej podaniu. Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych jest więc znikome i występuje głównie u osób ze znacznie obniżoną odpornością (np. przez HIV/AIDS) lub w podeszłym wieku (powyżej 60. roku życia).

Po przyjęciu preparatu mogą (ale nie muszą) pojawić się niepożądane odczyny poszczepienne (NOP); z reguły są one łagodne i ustępują samoistnie w ciągu 3 dni.

Szczepionka na żółtą febrę skutki uboczne:

  • ból głowy, mięśni i nakłutego ramienia,
  • osłabienie,
  • rozdrażnienie, płacz i utrata apetytu (u małych dzieci).

Należy także pamiętać o przeciwwskazaniach do stosowania preparatu Stamaril. Pierwszym z nich jest silna alergia na białko kurzego jaja (wynika to ze składu szczepionki). Kobiety w ciąży i dzieci poniżej 6. miesiąca życia także nie powinny być szczepione. Seniorom powyżej 60. roku życia z reguły odradza się immunizację, chyba że wirus żółtej gorączki w miejscu docelowym stanowi dla nich znaczne zagrożenie.

Zważywszy na to, jak długo ważne jest szczepienie na żółtą febrę, to wieloletnia inwestycja w swoje zdrowie w podróży. Należy pamiętać, że często wykonuje się je nie tylko dla bezpieczeństwa, ale także ze względów formalnych.

Żółta febra kiedy się szczepić i jak uzyskać żółtą książeczkę?

Żółta febra szczepienie obowiązkowe: immunizacja zapewnia nie tylko zdrowie i bezpieczeństwo, ale także swobodę przemieszczania się. To ważne szczególnie dla osób, które planują wieloprzystankowe wycieczki, zahaczające o kraje zagrożone transmisją wirusa żółtej gorączki. Niekiedy nawet w przypadku bezpośredniej podróży niezbędne jest zaświadczenie o szczepieniu.

Jak długo ważne jest szczepienie na żółtą febrę: z reguły certyfikat potwierdzający immunizację jest ważny dożywotnio; inwestycja w wyrobienie tego dokumentu naprawdę się opłaca, szczególnie dla osób, które dużo podróżują. 

Szczepienie na żółtą febrę ile przed wyjazdem?

Nie można zapominać o zaplanowaniu szczepienia z odpowiednim wyprzedzeniem – żółta książeczka szczepień nabiera ważności dopiero po 10 dniach od przyjęcia preparatu. To umowny czas zdobywania odporności na chorobę, jednak najlepiej jest wykonać szczepienie 20-30 dni przed wyjazdem. 

Żółta febra kraje z wymogiem szczepienia – kiedy immunizacja jest konieczna?

Żółta książeczka szczepień zazwyczaj* nie jest wymagana od osób podróżujących bezpośrednio z Polski. Obowiązek ten dotyczy tych, którzy przybywają z kraju zagrożonego transmisją wirusa żółtej gorączki. Mowa tu zarówno o dłuższych pobytach, jak i przesiadkach – np. w tranzycie lotniskowym powyżej 12h lub 4h. Certyfikat powinien mieć każdy podróżnik, który ukończył 9. miesiąc lub 1. rok życia, toteż w interesie rodziców jest zadbać o immunizację swojego dziecka przed podróżą.

* Wyjątek stanowią kraje, które wymagają posiadania żółtej książeczki szczepień od wszystkich (po 9. miesiącu lub 1. roku życia), bez względu na pochodzenie. Gdzie obowiązek immunizacji jest bezwzględny?

Żółta febra gdzie występuje bezwzględny wymóg szczepienia:

  • Wybrzeże Kości Słoniowej,
  • Niger, 
  • Mali,
  • Burkina Faso,
  • DK Kongo,
  • Sudan (+ Sudan Południowy).

Co to jest żółta książeczka oraz pozostałe informacje dla podróżnych znajdują się tutaj: Międzynarodowa Książeczka Szczepień

O TropicalMed, czyli gdzie się zaszczepić na żółtą febrę?

Szczepienia na żółtą febrę w Krakowie, Kielcach, Chorzowie (Śląsk) i we Wrocławiu to obowiązkowy punkt planowania egzotycznych wycieczek. W naszym ośrodku można liczyć na ocenę ryzyka zakażenia wirusem żółtej febry w miejscu docelowym, wnikliwą kwalifikację do szczepienia, immunizację w komfortowych warunkach oraz wystawienie żółtej książeczki. Do TropicalMed może zgłosić się każdy od 3. roku życia.

W TropicalMed można liczyć na sprawną obsługę przez personel wykwalifikowany w dziedzinie medycyny tropikalnej. Zadbaj o swoje zdrowie przed podróżą – sprawdź naszą ofertę i umów się na szczepienie na żółtą febrę

Żółta gorączka szczepienie cena – ile kosztuje szczepionka na żółtą febrę?

Osoby wybierające się w podróż do regionów zagrożonych chorobą zastanawiają się, ile kosztuje szczepionka na żółtą febrę. Jedynym preparatem dostępnym na polskim rynku farmaceutycznym, jest Stamaril. Warto zauważyć, że cena szczepionki na żółtą gorączkę jest jedną z niższych, jeśli chodzi o choroby tropikalne.

Żółta gorączka szczepienie cena:

  • Stamaril 329 zł,
  • kwalifikacja lekarska 70 zł
  • wyrobienie żółtej książeczki (opcjonalnie) 45 zł.

W ofercie TropicalMed znajduje się pakiety Afryka i Ameryka Łacińska, które zawierają szczepienie na żółtą febrę + na inne choroby zagrażające w podróży do tych regionów. Sprawdź cennik i wybierz opcję dla siebie!

Choroba ta nie stanowi zagrożenia w Polsce, toteż nie jest uwzględniona w kalendarzu szczepień. Oznacza to, że preparat nie jest refundowany przez NFZ i trzeba samodzielnie pokryć koszt immunizacji. Aby nie martwić się, gdzie się zaszczepić na żółtą febrę, by uniknąć ryzyka związanego z nieprawidłowym przechowywaniem i transportowaniem produktu, warto skorzystać z usług TropicalMed. 

Serdecznie zapraszamy!

FAQ - często zadawane pytania

Żółta febra co to za choroba?

To choroba transmitowana przez komary określonych gatunków, które występują w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Ryzyko zachorowania znacząco zwiększa się więc w porach, kiedy aktywność tych owadów jest wzmożona. W wielu krajach żółta febra stanowi tak poważny problem, że aby przekroczyć ich granicę, należy posiadać dokument szczepienia przeciwko tej chorobie.

Jak można się zarazić żółtą febrą?

Najczęstszym powodem zakażenia żółtą gorączką jest ukąszenie przez zainfekowanego wirusem komara. Rezerwuarem wirusów są ludzie oraz zwierzęta naczelne. Sporadycznie może zdarzyć się zakażenie drogą krwiopochodną, czyli podczas zakłucia używaną już wcześniej igłą czy w wyniku transfuzji krwi.

Czy istnieje szczepionka na żółtą febrę?

Na rynku istnieje jednodawkowy preparat Stamaril, czyli szczepionka przeciwko żółtej gorączce. Zawiera ona wirusa w osłabionej formie, który po podaniu pobudza nasz układ odpornościowy i niejako uczy go, jak poradzić sobie w sytuacji faktycznego zetknięcia z wirusem. Szczepienie jest wymagane obowiązkowo w wielu krajach i daje odporność na około 10 lat.

Jakie są objawy żółtej febry?

Objawy żółtej febry pojawiają się około 3-6 dni po ukąszeniu zainfekowanego komara. Pierwszymi znakami rozwoju choroby mogą być: gorączka, wymioty i/lub mdłości, bóle mięśni i głowy, dreszcze, złe samopoczucie. Jest to początkowe stadium żółtej gorączki, które przerodzić się może w dużo poważniejsze – dlatego tak ważna jest immunizacja, a więc przyjęcie odpowiedniego szczepienia.

Wyjeżdżasz za granicę?

Zaszczep się przeciwko żółtej febrze i odbierz międzynarodową książeczkę szczepień!
Zarezerwuj termin szczepienia
Czytaj więcej: