Żurawka – uprawa, pielęgnacja, wymagania. Poradnik krok po kroku

Żurawki mają wszechstronne zastosowanie, mogą rosnąć nie tylko w ogrodzie, ale także w pojemnikach jako ozdoba tarasów lub balkonów. Tworzą okazałe kępy o wielu ciekawych kolorach z drobnymi, dzwonkowatymi kwiatami, które pojawiają się późną wiosną i latem. Najlepiej prezentują się sadzone w grupach, mogą być również elementem kompozycji z innymi roślinami.

Jak wygląda żurawka?

Żurawki (Heuchera) to byliny, które należą do rodziny skalnicowatych i pochodzą z Ameryki Północnej. W środowisku naturalnym rosną w lasach i na zboczach gór. Są roślinami zimozielonymi, dlatego zimą nie tracą swojej części nadziemnej i są ozdobą ogrodu przez cały rok.

Najbardziej dekoracyjną częścią tych bylin są liście. W zależności od odmiany mogą być klapowane, sercowate lub okrągłe o ząbkowanych albo karbowanych brzegach; często są bogato unerwione. Jeśli chodzi o kolor liści żurawek, to mogą być zielone, żółte, fioletowe, pomarańczowe, niebieskie, czerwone. Tworzą zwarte i gęste kępy o średnicy od 25 do 55 cm, osiągające wysokość od 20 do 40 cm.

Żurawki kwitną od czerwca do sierpnia. Na końcu pędów kwiatostanowych, które mają do 70 cm wysokości, rozwijają się wiechowate kwiatostany w kolorze białym, różowym, purpurowym lub kremowym.

>> Żurawki są idealne do małych ogrodów. Poczytaj więcej: Mały ogród - jak ciekawie go urządzić i co posadzić?

Żurawka – najpopularniejsze odmiany

Znanych jest ponad 50 gatunków żurawki i wiele odmian, których wciąż przybywa. Dzięki temu są bardziej odporne na niesprzyjające warunki, mają bardziej dekoracyjne liście i kwiaty. Najczęściej uprawiane gatunki to:

• Żurawka krwista (Heuchera sanguinea) ma dzwonkowate kwiaty w intensywnym krwistoczerwonym kolorze, osiąga wysokość do 60 cm. Liście mają jajowaty lub nerkowaty kształt blaszki, od spodu pokrywają je włoski i w zależności od odmiany są zielone, purpurowe lub srebrzyste. Najpopularniejsze odmiany to: 'Ruby Bells', 'Leuchtkäfer'.
• Żurawka drżączkowata (Heuchera x brizoides) powstała dzięki skrzyżowaniu żurawki krwistej z innymi gatunkami. Dzwonkowate kwiaty są czerwone, białe lub intensywnie różowe. Kwitnie od czerwca do lipca, liście sercowate, klapowane, zielone lub purpurowe, u niektórych odmian mogą mieć ciemniejszy wzór. Nazwa gatunkowa pochodzi od kwiatów drżących na wietrze. Najchętniej uprawiane odmiany to: 'Stormy Seas', 'Pluie de Feu', 'Ring of Fire'.
• Żurawka drobnokwiatowa (Heuchera micrantha), której kępy dorastają do 45 cm wysokości. Liście tego gatunku mają sercowaty kształt, mogą być zielone lub purpurowe, często z wyraźnym żyłkowaniem. Kwitnie od maja do sierpnia, kwiaty są drobne, różowe, kremowe lub białe. Najczęściej spotykane odmiany to: 'Palace Purple', 'Pewter Moon', 'Peach Flambe'.
• Żurawka amerykańska (Heuchera americana) to gatunek, którego młode liście są marmurkowate i żyłkowane, później stają się błyszczące i intensywnie zielone. Kwiaty mają barwę brązowo-zieloną.

Żurawka ogrodowa Mieszanka 0,1g - Nasiona - W. Legutko

Zobacz w sklepie

Jakie wymagania ma żurawka – uprawa i pielęgnacja

Uprawa żurawki wprawdzie jest dość prosta, ale warto zaznaczyć, że wymaga cierpliwości, ponieważ roślina stosunkowo wolno rośnie. Warto również zaznaczyć, że żurawki są roślinami wieloletnimi, jednak po kilku latach ich liście stają się drobniejsze i mniej okazałe, a kwitnienie jest słabsze i następuje zahamowanie wzrostu. W takiej sytuacji konieczne staje się odmłodzenie przez podział kępy. Dodatkowo żurawki rzadko chorują i są odporne na działanie szkodników, ale w niesprzyjających warunkach pojawić się może rdza, szara pleśń, fytoftoroza i rizoktonioza. Ponadto rośliny zaatakować mogą ślimaki, mszyce i mrówki.

>> Żurawki dobrze rosną nawet na skalniakach. Dowiedz się więcej: Ogród skalny - jak go zrobić krok po kroku?

Stanowisko dla żurawki

Żurawki nie mają szczególnych wymagań i nie są trudne w uprawie, jednak musimy pamiętać o zapewnieniu im odpowiedniego stanowiska. Najlepiej rosną w miejscach półcienistych z ekspozycją na słońce w godzinach przedpołudniowych. Na stanowiskach słonecznych na liściach mogą pojawić się plamy, a w cieniu mogą być gorzej wybarwione. Warto jednak pamiętać o tym, że im ciemniejsze liście, tym mniej światła potrzebują rośliny.

Podłoże pod żurawkę

Gleba powinna być lekka, żyzna i przepuszczalna o neutralnym lub lekko kwaśnym odczynie pH. Jeżeli podłoże jest ciężkie i gliniaste, konieczne będzie wykopanie dołu i wsypanie do niego zmieszanego w równych proporcjach kompostu, torfu i piasku.

Podlewanie żurawki

Żurawki powinny być regularnie podlewane, ponieważ źle znoszą przesuszenie i ich liście szybko więdną. Pomocna w utrzymaniu wilgoci jest cienka warstwa mulczująca z kory. Podczas podlewania nie należy moczyć liści, ponieważ może to prowadzić do poparzenia. Dobrze się tu wspomóc zestawem do nawadniania roślin, np. zestaw HOBBY od Cellfast zawiera m.in. węża i zraszacz oraz niezbędne przyłącza.

Nawożenie żurawki

Rośliny nie wymagają intensywnego nawożenia, jednak zastosowanie nawozu z dużą zawartością potasu i żelaza w przypadku odmian o kolorowych liściach dobrze wpłynie na ich wybarwienie. Można również zastosować na początku sezonu granulowany, długo działający preparat.

Kiedy i jak sadzić żurawki?

Żurawki możemy uprawiać poprzez wysiew nasion lub korzystając z gotowych sadzonek do nabycia w sklepach ogrodniczych. Sadzonki są zwłaszcza przydatne, kiedy przegapimy czas wysiewu dla nasion - nasiona żurawki sadzimy wczesną jesienią, jeszcze przed przymrozkami. Natomiast sadzonki (zarówno te uzyskane z nasion, jak i te zakupione w sklepie) umieszczamy w ziemi wczesną wiosną.

>> Szukasz wysokiej jakości nasion? Sprawdź kategorię Nasiona żurawki ogrodowej

Żurawki można rozmnażać na kilka sposobów, jednak najlepszą i jednocześnie skuteczną metodą jest rozmnażanie poprzez podział rozrośniętych kęp. W tym celu wiosną lub jesienią wykopujemy roślinę i dzielimy ją na mniejsze części, z których każda musi posiadać własne korzenie i minimum 2-3 oczka, tak przygotowane sadzonki umieszczamy w zrobionych łopatką ogrodową dołkach; wystarczy tu użyć małej łopatki ogrodowej W. Legutko, która dodatkowo ma miarkę. Podłoże powinno być odchwaszczone i przekopane na co najmniej 30 cm. Przed posadzeniem można zastosować kompost. Żurawki sadzimy z zachowaniem 30 cm odstępów. Podział kępy wskazany również po to, aby odmłodzić kilkuletnie rośliny i należy go przeprowadzać co 3-4 lata.

Żurawki rozmnaża się także poprzez wysiew nasion, które pozyskuje się z przekwitłych kwiatów. Nie będą one jednak takie same jak roślina mateczna, dlatego zalecamy zakup gotowych mieszanek w sklepie ogrodniczym.

Pielęgnacja kwiatów żurawki

Żurawki wymagają przycinania, dzięki czemu lepiej i szybciej odnawiają się po zimie. Cięcie wykonujemy na wysokości około 10 cm, używając do tego celu ostrych i wcześniej zdezynfekowanych nożyc ogrodniczych. Zabieg przeprowadzamy wiosną, przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego. Przycinanie powoduje, że rośliny lepiej się rozkrzewiają. Zaraz po przekwitnięciu należy także obcinać kwiatostany żurawek, co zapobiegnie zawiązywaniu nasion. Idealnie sprawdzi się sekator nożycowy ERGO.

Żurawki są odporne na mróz, jednak szczególnie młode rośliny warto zabezpieczyć przed nadejściem zimy. Można je przykryć agrowłókniną, liśćmi lub gałązkami drzew iglastych. Ściółkowanie gleby korą pomaga chronić korzenie przed silnymi mrozami.

Żurawki są roślinami, które można uprawiać w ogródkach skalnych, na rabatach i w pojemnikach. Dobrze rosną w towarzystwie paproci, traw ozdobnych lub innych bylin. Dobrze prezentują się jako rośliny przed wejściem do domu. Efektowne liście są ozdobą przez cały rok, dlatego żurawki cieszą się coraz większą popularnością.

	Dorota Kowalska
	Autorka artykułu
	Doświadczony ogrodnik, który nie tylko może pochwalić się ukończonymi studiami na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, ale też licznymi realizacjami dla przyjaciół i rodziny. Zajmuje się roślinami ozdobnymi, które namiętnie produkuje, uprawia, rozsadza i pielęgnuje. Z prostego kwiatu jest w stanie wyczarować zachwycającą kompozycję, a pod jej opieką nawet najbardziej marne przypadki odzyskują pełnię swojego piękna.