Co to jest zakrzepica żyły wrotnej?
Zakrzepica żyły wrotnej to stan patologiczny wątroby, w którym żyła wrotna transportująca krew z jelit do wątroby ulega zablokowaniu lub zakrzepowi w wyniku zakrzepu. W wielu przypadkach zakrzepicy żyły wrotnej nie występują żadne objawy, jednak w miarę postępu choroby może wystąpić powiększenie śledziony lub ciężkie krwawienie z przełyku. Osoby z marskością wątroby częściej zapadają na tę chorobę niż inne osoby, a w przypadku zakrzepicy żyły wrotnej następuje pogorszenie blizn w wątrobie.
Najbardziej preferowanym i najlepszym sposobem zdiagnozowania zakrzepicy żyły wrotnej jest wykonanie USG Dopplera, które wyraźnie wykaże zmniejszony przepływ krwi do wątroby z żyły wrotnej. Leczenie zakrzepicy żyły wrotnej polega na leczeniu przyczyny. Można podać leki w celu rozpuszczenia skrzepu i przywrócenia prawidłowego przepływu krwi. W niektórych przypadkach można wykonać angiografię, aby krew mogła przedostać się do wątroby inną drogą. Można podawać leki rozrzedzające krew, aby zapobiec powstawaniu zakrzepów w przyszłości i powodowaniu zakrzepicy żyły wrotnej.
W wyniku zakrzepicy żyły wrotnej wzrasta ciśnienie w żyle wrotnej, co powoduje rozwój stanu zwanego nadciśnieniem wrotnym, który powoduje powiększenie śledziony. W wyniku zwiększonego ciśnienia w żyłach wrotnych mogą również rozwijać się żylaki przełyku i żołądka, zwane odpowiednio żylakami przełyku i żylakami żołądka. Żylaki te mogą obficie krwawić i z tego powodu może nastąpić znaczna utrata krwi.
Zakrzepica żyły wrotnej może również powodować gromadzenie się płynu w jamie brzusznej w wyniku cofania się krwi z wątroby z powodu skrzepu. Obserwuje się to głównie u osób, u których w przeszłości występowało uszkodzenie wątroby lub marskość wątroby. Może być również spowodowane dożylnym podaniem płynów w związku z silnym krwawieniem w wyniku żylaków przełyku i żołądka. Stan osób z marskością wątroby pogarsza się, jeśli rozwija się u nich zakrzepica żyły wrotnej.
Co powoduje zakrzepicę żyły wrotnej?
Zakrzepica żyły wrotnej jest spowodowana powolnym przepływem krwi z żyły wrotnej, zwykle w wyniku tworzenia się skrzepów. Obserwuje się to głównie u osób z marskością wątroby, ponieważ wątroba u tych osób jest uszkodzona do tego stopnia, że przepływ krwi z żyły wrotnej do wątroby jest niezwykle powolny, powodując zakrzepicę żyły wrotnej.
Zatem każdy stan chorobowy, który powoduje powolny przepływ krwi przez żyłę wrotną, może powodować zakrzepicę żyły wrotnej. W zależności od wieku, różne przyczyny zakrzepicy żyły wrotnej to:
- Noworodki. Zakażenie kikuta pępowiny
- Dzieci. Zapalenie wyrostka robaczkowego, które rozprzestrzenia się do żył wrotnych
- Dorośli ludzie. Schorzenia takie jak czerwienica, rak wątroby, trzustki, nerki lub nadnerczy, marskość wątroby, uszkodzenie wątroby i otaczających ją struktur, stany, które mogą zwiększać częstość występowania krzepnięć oraz ciąża, które zwykle powodują zakrzepicę żyły wrotnej
Jakie są objawy zakrzepicy żyły wrotnej?
Zakrzepica żyły wrotnej jest stosunkowo bezobjawową chorobą, która rozwija się stopniowo, a gdy rozwinie się, powodując powiązane zaburzenia, takie jak żylaki przełyku lub żołądka, które mogą powodować obfite krwawienia, wówczas u dotkniętej chorobą osoby może wystąpić krwioplucie. U osób cierpiących na zakrzepicę żyły wrotnej mogą wystąpić objawy w postaci czarnych, smolistych stolców, sugerujące przepływ krwi przez przewód pokarmowy.
Jak diagnozuje się zakrzepicę żyły wrotnej?
Zakrzepicę żyły wrotnej podejrzewa się u danej osoby, która ma powiększoną śledzionę, krwawiące żylaki żołądka lub przełyku lub stany typowe dla zakrzepicy żyły wrotnej, takie jak infekcja pępowiny u noworodków lub zapalenie wyrostka robaczkowego u dzieci.
Można wykonać badania czynności wątroby w celu zdiagnozowania zakrzepicy żyły wrotnej, ale wyniki nie są zbyt przekonujące, aby można było postawić ostateczną diagnozę.
Najlepszym i najbardziej preferowanym badaniem pozwalającym zdiagnozować zakrzepicę żyły wrotnej jest USG Doppler. Badanie to wyraźnie pokazuje zmniejszony przepływ krwi przez żyłę wrotną, potwierdzając tym samym rozpoznanie zakrzepicy żyły wrotnej.
Jak leczy się zakrzepicę żyły wrotnej?
W przypadku nagłego utworzenia skrzepu powodującego zakrzepicę żyły wrotnej podaje się lek rozpuszczający skrzep, aby przywrócić normalny przepływ krwi, chociaż skuteczność tego leczenia nie jest do końca jasna. W przypadku, gdy z biegiem czasu utworzy się skrzep, pacjentowi podaje się leki rozrzedzające krew, takie jak heparyna, aby zapobiec dalszemu tworzeniu się skrzepów. W przypadku zakrzepicy żyły wrotnej u noworodków i dzieci, leczy się przyczynę zakrzepicy żyły wrotnej, aby przywrócić prawidłowy przepływ krwi do wątroby.
Powikłania wynikające z zakrzepicy żyły wrotnej, takie jak żylaki żołądka i przełyku, są najtrudniejsze do leczenia. Krwawienie można zatamować, stosując różne techniki. Najbardziej preferowaną techniką jest wprowadzenie gumek przez endoskop do przełyku i podwiązanie żylaków. Oprócz tego można podawać leki przeciwnadciśnieniowe w celu przywrócenia prawidłowego ciśnienia w żyłach wrotnych i tym samym zapobiegania krwawieniom z żylaków. Oktreotyd to lek czasami podawany także w celu zmniejszenia przepływu krwi do wątroby i zmniejszenia ciśnienia w jamie brzusznej spowodowanego zakrzepicą żyły wrotnej.