8 niezwykłych mechanizmów obronnych u zwierząt

 

Strzelanie krwią z oczu

dziwne zwierzęta
fot. Zylorian/Wikipedia

Wyjątkowo dziwaczny i groteskowy mechanizm obronny stosuje gatunek niewielkiej jaszczurki o nazwie frynosoma rogata. Ten występujący w Ameryce Północnej gad w sytuacji zagrożenia potrafi bowiem wystrzeliwać ze swoich oczu strumienie krwi. Nie zawiera ona żadnych trujących substancji, dlatego metoda ta służy głównie temu, aby zaskoczyć i zdezorientować napastnika, któremu po obryzganiu krwią wydaje się, że został zaatakowany jadem.

 

Autodetonacja

dziwne e zwierzęta
fot. Muhammad Mahdi Karim/Wikipedia

U niektórych gatunków mrówek i termitów występuje niezwykły mechanizm obronny polegający na spowodowaniu eksplozji własnego ciała. Zjawisko to może uchodzić za przykład altruistycznego samobójstwa, ponieważ dochodzi do niego zazwyczaj wtedy, gdy zagrożone jest bezpieczeństwo kolonii tych owadów. W takiej sytuacji zamachowiec-samobójca detonuje własne ciało, w wyniku czego znajdujący się w pobliżu intruzi zostają opryskani toksycznymi substancjami.

 

Łamanie własnych kości

zadziornica-wlochata
fot. via newscientist.com

Unikalnym w świecie zwierząt mechanizmem obronnym może pochwalić zadziornica włochata - gatunek żaby występujący w centralnej Afryce. W sytuacji zagrożenia płaz ten potrafi w taki sposób złamać kości swoich palców, że przebijają one skórę, tworząc specyficzne pazury służące do obrony przed napastnikami.

 

Jad w łokciach

dziwne mechanizmy obronne zwierząt
fot. via primatology.net

Żyjące w południowo-wschodniej Azji małpiatki lori to jedyny jadowity gatunek wśród ssaków naczelnych i jeden z nielicznych takich ssaków w ogóle. Jeszcze bardziej wyjątkowe jest to, że zwierzęta te magazynują jad w gruczołach, które umieszczone są na ich łokciach. Zagrożona małpiatka wysysa toksyczną substancję z łokci i miesza ją ze śliną, dzięki czemu jej ugryzienia nabierają właściwości trujących.

 

Strzelanie wnętrznościami

dziwne mechanizmy obronne zwierząt
fot. Muhammad Mahdi Karim/Wikipedia

Niektóre gatunki strzykw, zwanych też ogórkami morskimi, posiadły niezwykłą umiejętność obrony polegającą na wystrzeliwaniu przez odbyt własnych organów wewnętrznych. Wydalone narządy odwracają uwagę napastnika, dzięki czemu strzykwa zyskuje czas na ucieczkę. W związku z tym, że stworzenie to posiada również zdolności regeneracyjne, jego wnętrzności po pewnym czasie odrastają.

 

Udawanie śmierci

dziwne mechanizmy obronne zwierząt
fot. Cody Pope/Wikipedia

Tanatoza, czyli reakcja obronna polegająca na udawaniu śmierci, to zjawisko dość powszechne wśród zwierząt. Ma ono związek z faktem, że większość drapieżników woli atakować żywą zwierzynę i ignoruje osobniki martwe. Jeden z ciekawszych przykładów tego mechanizmu można zaobserwować u oposów, których inscenizacja własnej śmierci dopracowana jest w najdrobniejszych szczegółach. W wyniku silnego strachu ssaki te zapadają bowiem w śpiączkę, podczas której mają otwarte oczy, otwarty pysk, wywieszony język, a z ich odbytu wydobywa się specjalna substancja o zapachu rozkładającego się ciała. Stan ten może trwać wiele godzin, a mija dopiero wtedy, gdy znika zagrożenie. Zagadką pozostaje kwestia, w jaki sposób bezwładne ciało oposa rozpoznaje, że niebezpieczeństwo zostało zażegnane.

 

Zasłona dymna

dziwne mechanizmy obronne zwierząt
fot. via namibian.org

Kaszalot płaskonosy oraz kaszalot mały to dwa gatunki walenia, które dla obrony przed drapieżnikami stosują klasyczną zasłonę dymną. Kiedy zostaną zaatakowane, wydzielają one z odbytu gęstą, czerwonawą substancję, którą następnie mącą za pomocą swoich ogonów. Powstaje w ten sposób ciemna chmura, pod osłoną której kaszaloty te mogą uciec przed niebezpieczeństwem.

 

Kanonada z odwłoka

mechanizm-obronny-chrzaszcza
fot. via drkaae.com

W większości przypadków chrząszcze nie należą do wytrawnych lotników. Ich skrzydła zazwyczaj schowane są pod pancerzem, co zasadniczo wydłuża czas wzbicia się w powietrze i spowalnia ucieczkę przed potencjalnym zagrożeniem. Aby jakoś zrównoważyć tę niedogodność, jeden z gatunków zwany bombardierem wypracował niezwykły mechanizm obronny polegający na wystrzeliwaniu gorącej (nawet do 100ºC), toksycznej substancji z odwłoka. Dzięki temu, że końcówka odwłoka jest ruchoma, chrząszcz ten może strzelać praktycznie w dowolnym kierunku i trafia swoich przeciwników z wyjątkową precyzją.