Żulin (województwo lubelskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żulin
wieś
Ilustracja
Stacja kolejowa Żulin
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

krasnostawski

Gmina

Łopiennik Górny

Wysokość

182 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

327[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-351[4]

Tablice rejestracyjne

LKS

SIMC

0105390[5]

Położenie na mapie gminy Łopiennik Górny
Mapa konturowa gminy Łopiennik Górny, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Żulin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Żulin”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Żulin”
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego
Mapa konturowa powiatu krasnostawskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Żulin”
Ziemia51°04′21″N 23°11′19″E/51,072500 23,188611[1]

Żulinwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Łopiennik Górny[5][6].

Integralne części wsi Żulin[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0105408 Żulin-Kolonia część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Łopiennik Górny[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 354 mieszkańców[8].

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Żulin położony jest na południowo-zachodnim krańcu Polesia Wołyńskiego w Obniżeniu Dorohuckim. Od wschodu graniczy z Działami Grabowieckimi należącymi do Wyżyny Lubelskiej.

Przez południową część miejscowości przepływa niewielka rzeka Rejka – prawy dopływ Wieprza. Ze względu na przeprowadzone regulacje, niewielki przepływ oraz stosunkowo dużą odległość od gospodarstw, nie stanowi zagrożenia hydrologicznego. We wschodniej części, u podnóży wzniesień Działów Grabowieckich, znajdują się tereny podmokłe, które są źródłem niewielkiego cieku, lewego dopływu Rejki, o długości 3,6 km, powierzchni zlewni 10,78 km2 i średnim przepływie ok. 50l/s. Rzeka zasila w wodę kompleks kilku stawów rybnych leżących u jej ujścia.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza historyczna wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1409 r., kiedy właścicielem wsi był Pieczo[9]. Za wierną służbę Władysław Warneńczyk nadał Żulin bojarowi litewskiemu Janowi Niemirowiczowi, jak wspominają dokumenty z 1443 roku[10]. Następnie ziemia ta stanowiła majątek rodzinny rodu Żulińskich, a w późniejszych latach należały kolejno do Łubieńskich, Krasińskich, oraz Budnych. W styczniu 1913 Ludwika z Krasińskich Czartoryska sprzedała za milion rubli dobra Żulin Nikodemowi Budnemu z Jastkowa[11]. Ostatni właściciel wsi, Jan Budny, utracił majątek w 1940 r.

Podczas II wojny światowej, w czerwcu 1944 r. odbyło się masowe aresztowanie mieszkańców wsi, stanowiące odwet za działalność partyzancką na tym terenie. Zginęło wtedy 156 mężczyzn, którzy zostali rozstrzelani w Kumowej Dolinie, niedaleko Chełma. Obok budynku Szkoły Podstawowej w Żulinie znajduje się pomnik, wystawiony przez okolicznych mieszkańców dla upamiętnienia ofiar.

Religia[edytuj | edytuj kod]

Kościół (dawna cerkiew)

Miejscowość w przeszłości i obecnie jest siedzibą następujących parafii:[12]

Okres Wyznanie Nazwa parafii
1596 - 1875 Parafia unicka Parafia pw. Najświętszej Marii Panny i św. Onufrego w Żulinie
1875 - ok. 1947 Parafia prawosławna
1947 - obecnie Parafia rzymskokatolicka Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Żulinie

Transport[edytuj | edytuj kod]

Drogowy[edytuj | edytuj kod]

Żulin leży przy drodze powiatowej 3122L, na trasie Łopiennik GórnyŻulinRejowiec. W miejscowości znajduje się kilka przystanków autobusowych.

Kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Linia kolejowa nr 69 (Rejowiec Fabryczny – Rawa Ruska – Lwów) jest linią jednotorową, niezelektryfikowaną, o maksymalnej prędkości 70–120 km/h. W Żulinie znajduje się stacja kolejowa, obecnie rzadko używana ze względów praktycznych. W 2012 r. uruchomiono nowy przystanek, Zagrody Kościół, znajdujący się bliżej centrum miejscowości. Linia jest obsługiwana przez autobusy szynowe należące do województwa lubelskiego, relacji Lublin – Zamość i Rejowiec – Zamość (oraz Lublin – Jarosław w okresie letnim), w liczbie sześciu dziennie w każdym kierunku.

Budynki[edytuj | edytuj kod]

W miejscowości znajduje się Niepubliczna Szkoła Podstawowa, utrzymywana przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Wola Żulińska, Żulin, Zagrody i Czechów Kąt.

W miejscowości mieściły się:

  • Papiernia
  • Smolarnia
  • Krochmalnia
  • Fabryka drożdży
  • 3 młyny wodne
  • Gorzelnia

Miejsca warte odwiedzenia[edytuj | edytuj kod]

W Żulinie znajduje się kilka ciekawych obiektów:

  • gródek średniowieczny o wymiarach 35m x 35m, wzniesiony na wzgórzu o wys. 240 m n.p.m., w południowo-wschodniej części wsi;
  • kopiec, położony w dawnym parku dworskim, mierzący ok. 2,5 m wysokości i 12 m średnicy;
  • drewniany Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Żulinie, wzniesiony w latach 1906-1909 jako cerkiew prawosławna - obecnie administracyjnie przypisany do miejscowości Zagrody (powiat chełmski) - siedziba Parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Żulinie
  • cmentarz parafialny z kilkoma zabytkowymi nagrobkami z XIX w.;
  • zabytkowy młyn wodny z XIX w.;
  • stawy żulińskie - kompleks kilku stawów malowniczo rozmieszczonych na terenie wsi.

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164155
  2. Wieś Żulin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1653 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. BIP gminy, sołectwa
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Słownik Historyczno-Geograficzny ziem polskich w średniowieczu, s. 86.
  10. T. Jaszczołt, Ród Niemiry z Wsielubia - Niemirowiczowie i Szczytowie herbu Jastrzębiec do połowy XVI wieku, [w:] Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich, S.Górzynski (red.), Wydawnictwo DiG, Warszawa 2015, s. 198
  11. Zmiana własności Czas 1913 nr 29 s. 3
  12. Archidiecezja lubelska: Parafia rzymskokatolicka w Żulinie.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]