Choroba de Quervaina – objawy, przyczyny, sposoby leczenia
Udostępnij na:
Choroba de Quervaina to zapalenie pochewek ścięgien nadgarstka. Schorzenie charakteryzuje się silnym, rwącym bólem pierwszego palca. Do jego powstania dochodzi przeważnie w wyniku przeciążeń i mikrourazów ścięgien mięśni kciuka. Może występować zarówno w prawej, jak i lewej ręce.
Spis treści
Choroba de Quervaina po raz pierwszy opisana została w 1895 roku. Prowadzi do stopniowego ograniczenia ruchów w kciuku i pogorszenia sprawności dłoni. Sprawdź, jakie są przyczyny powstania zespołu de Quervaina, jak lekarz stawia diagnozę i na czym polega leczenie.
Choroba de Quervaina – co to za przypadłość?
Choroba de Quervaina inaczej nazywana jest zapaleniem pochewek ścięgien nadgarstka lub zwyczajowo kciukiem matki. Schorzenie to zaliczane jest do grupy entezopatii. Określa się w ten sposób zmiany chorobowe przyczepów ścięgnistych mięśni do kośćca, które są następstwem działania nadmiernych naprężeń i obciążeń. Należy podkreślić, że pod nazwą choroby de Quervaina znane jest także inne schorzenie – podostre zapalenie tarczycy.
Choroba de Quervaina definiowana jest jako stan zapalny przebiegający ze zwężeniem lub zapaleniem błony maziowej we wspólnej pochewce dla ścięgna odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka w okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej (widocznego podczas zginania nadgarstka przyśrodkowo, od strony kciuka).
Choroba de Quervaina – przyczyny powstania
Zespół de Quervaina powstaje najczęściej na skutek mikrourazów, do których dochodzi w przebiegu powtarzalnych czynności mechanicznych. Chodzi tu o sumujące się urazy oraz przeciążenia podczas wykonywania zajęć sportowych i czynności zawodowych, w których powtarza się mocny chwyt połączony z odwodzeniem ręki.
Do rozwoju tej przypadłości dojść może również w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, a także zaburzeń przemiany materii. Oprócz tego przyczyną mogą być anomalie rozwojowe ścięgien. Zespół de Quervaina częściej występuje u tenisistów, kajakarzy, muzyków, fryzjerów, opiekunów (podnoszenie dziecka). Schorzenie często współistnieje z zespołem cieśni nadgarstka.
Choroba de Quervaina – objawy
Objawy choroby de Quervaina to przede wszystkim pogrubienie i ból zarysu przedramienia na wysokości wyrostka rylcowatego kości promieniowej. Dolegliwości bólowe nasilają się podczas prostowania kciuka. Często promieniują do okolic przedramienia. Inne objawy mogące świadczyć o zespole de Quervaina to:
- tkliwość przy dotyku w obszarze wyrostka rylcowatego kości promieniowej;
- palpacyjnie wyczuwalne napięcie struktur ścięgnistych;
- problemy z wyprostowaniem palca ustawionego w zgięciu z towarzyszącym uczuciem przeskakiwania (tzw. palec trzaskający).
Na późniejszym etapie zaawansowania występują trzeszczenia w pochewce (słyszalne trzaski podczas ruchów, czyli tzw. objaw mokrej skóry) i dochodzi do ograniczenia ruchów kciuka (prostowania i odwodzenia). Ma to związek ze stopniowym włóknieniem pochewki i zwężeniem jej światła.
Do jakiego lekarza należy się zgłosić?
Z dolegliwościami ze strony nadgarstka pacjent powinien się udać do ortopedy, czyli specjalisty z zakresu układu ruchu. Rozpoznanie lekarz rozpocznie od dokładnie przeprowadzonego wywiadu i badania przedmiotowego – testów oceniających siłę mięśniową, zakres ruchu w stawie, badania palpacyjnego. Następnie, w zależności od wskazań, pacjent skierowany zostaje na badania obrazowe. Najczęściej są to ultrasonografia (badanie USG) lub badanie RTG.
Choroba de Quervaina – rozpoznanie
Rozpoznanie choroby de Quervaina rozpoczyna się od szczegółowego badania podmiotowego (wywiadu z pacjentem) oraz badania przedmiotowego. W badaniu fizykalnym obserwowany jest obrzęk i bolesność palpacyjna pochewki oraz dodatni objaw Finkelsteina. Test Finkelsteina polega na zgięciu kciuka, a następnie pozostałych palców i wykonaniu biernego ruchu odchylenia łokciowego. Pojawienie się bólu po stronie promieniowej nadgarstka świadczy o dodatnim objawie Finkelsteina.
Zastosowanie mają też inne testy funkcjonalne, m.in. test Muckarda, „autostopowicza” oraz Brunelli. W rozpoznaniu choroby de Quervaina dużą rolę odgrywają badania obrazowe. W pierwszej kolejności przeprowadzane jest badanie USG.
Na początkowym etapie choroby obserwuje się wysięk w pochewce ścięgnistej, a w bardziej zaawansowanych postaciach – przerost błony maziowej, zmiany włókniste i zwapnienia w jej obrębie. Aby wykluczyć inne możliwe przyczyny dolegliwości, lekarz zlecić może badanie RTG (np. przy podejrzeniu zmiany zwyrodnieniowo-wytwórczej lub złamania kości łódeczkowatej). W diagnostyce różnicowej wykonane mogą być badania laboratoryjne, ewentualnie rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa w celu wykluczenia zmian patologicznych w obrębie struktur kostnych.
Choroba de Quervaina – leczenie
Leczenie choroby de Quervaina rozpoczyna się od postępowania zachowawczego. Polega ono na farmakoterapii z wykorzystaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) w celu łagodzenia bólu i stanu zapalnego. Kolejnym krokiem jest odciążenie chorej ręki. Stosuje się ortezy do usztywnienia kończyny. Zazwyczaj wykorzystywana jest orteza nadgarstkowa, która obejmuje i usztywnia kciuk z zachowaniem wolnego stawu międzypaliczkowego.
Przy braku skuteczności ww. metod choremu podaje się miejscowo glikokortykosteroidy (GKS) ze środkiem znieczulającym (lignokaina) bezpośrednio do pochewki ścięgnistej, najlepiej pod kontrolą USG. W zaawansowanych i opornych na leczenie zachowawcze postaciach choroby de Quervaina konieczne może się okazać postępowanie operacyjne. Zabieg chirurgiczny polega na przecięciu troczka oraz uwolnieniu i częściowym wycięciu zmienionych zapalnie pochewek ścięgnistych z usunięciem pozapalnych zrostów.
Uzupełnieniem postępowania leczniczego jest fizjoterapia. Zastosowanie mają przede wszystkim jonoforeza, ultradźwięki, laseroterapia, fonoforeza, fala uderzeniowa, krioterapia (zimnolecznictwo) oraz elektrostymulacja. Cel rehabilitacji to łagodzenie stanu zapalnego i dolegliwości bólowych, jak również przywrócenie zakresu ruchu, wzrost siły mięśniowej. Stosowany jest masaż i techniki miękkotkankowe oraz kinezyterapia. Ćwiczenia mają zapobiegać powstawaniu przykurczy, ograniczeń ruchomości i nawrotom choroby oraz umożliwić szybszy powrót do sprawności. Przy zespole de Quervaina najlepiej sprawdzają się ćwiczenia rozciągające, a na późniejszym etapie także czynne i oporowe.
Udostępnij na:
Zobacz także
Krzywica. Przyczyny i leczenie
Krzywica to choroba metaboliczna związana z zaburzeniami procesu mineralizacji kości. Niepodjęcie jej leczenia lub terapia prowadzona w nieprawidłowy sposób wiąże się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Poznaj objawy krzywicy i sprawdź, co może doprowadzić do tej choroby.
Ból kręgosłupa – przyczyny, leczenie, operacje
Kręgosłup pełni kilka istotnych funkcji: utrzymuje ciało w pionowej pozycji, umożliwia ruch oraz chroni rdzeń kręgowy. Nie dziwi zatem fakt, że poddany tak wielu obciążeniom jest podatny na choroby i uszkodzenia. Ból kręgosłupa często pojawia się nagle i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Istnieje jednak małoinwazyjna metoda leczenia, która zwalcza dolegliwości w przebiegu wielu chorób kręgosłupa i pozwala na szybki powrót do formy. Dowiedz się więcej o bólu kręgosłupa i możliwościach leczenia.
Czym są endoskopowe operacje kręgosłupa? Zalety i efekty
Podczas endoksopowych operacji kręgosłupa wykorzystuje się minmikamerę. Jedną z ich zalet są mniejsze nacięcia i mniejsza ingerencja w tkanki. W procedurach tych wykorzystuje się specjalistyczne instrumenty, które są wprowadzane przez małe nacięcia, często o długości mniejszej niż cal.
