bóbr europejski (Castor fiber) - Encyklopedia Leśna
Lasy Państwowe
Logo Encyklopedii Leśnej

bóbr europejski (Castor fiber)

gatunek gryzonia z rodziny bobrowatych (Castoridae). Gatunek ziemnowodny. Sylwetka masywna. Długość ciała do 120 cm, masa ciała do 30 (40) kg, uszy krótkie. Futro gęste brunatne lub czarne. Palce tylnych kończyn spięte błoną pławną, błona sięga do końca palców. Charakterystyczny ogon - bardzo szeroki i grzbietobrzusznie spłaszczony, pokryty pseudołuskami, u nasady pokryty futrem. W wodzie ułatwia pływanie, na lądzie jest podporą. Czaszka duża, masywna. Uzębienie hipsodontyczne. Zębów 20, wzór zębowy 1013. Zęby przedtrzonowe i trzonowe bezkorzeniowe, ale o ograniczonym wzroście. Na powierzchniach zębów widoczne poprzeczne pętle szkliwa. Pokarm wyłącznie roślinny: kora, łyko, gałęzie, liście roślin wodnych, rośliny uprawne (kapusta, buraki, ziemniaki). W składzie pokarmu opisano około 150 gatunków zielnych oraz 86 gatunków drzew. Występuje cekotrofia. Gatunek szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w całej Polsce z wyjątkiem najwyższych partii Sudetów i Karpat. Zasiedla rzeki duże i małe, strumienie, rowy melioracyjne, bagienka, torfowiska, stawy, brzegi jezior. Na małych ciekach buduje tamy z gałęzi w celu podpiętrzenia wody (staw bobrowy). Kryjówki w norach z wejściem pod wodą lub w żeremiach. Terytorialny. Monogamiczny. Tworzy grupy rodzinne – rozradzająca się para dorosłych, tegoroczne młode tej pary, młode tej pary urodzone w roku poprzednim. Aktywny przez cały rok, ale przy temperaturze poniżej 0 ⁰C bobry ograniczają aktywność zmieniając jej wzorzec, a przy temperaturze -10 ⁰C nie wychodzą na zewnątrz. Okres godowy od XII do V (szczyt w styczniu). Ciąża 105-109 dni, urodzenia młodych (1-6) wiosną i latem (IV-VIII). Młode mają pełną okrywę włosową, otwarte oczy i wyrżnięte siekacze. Dojrzałość płciowa po 3-4 latach, żyje do 17 lat (w hodowli do 35). Polska populacja nie jest zagrożona. Gatunek objęty ochroną częściową z możliwością pozyskania przez odstrzał z broni myśliwskiej lub chwytanie w pułapki żywołowne w okresie od 1 października do 15 marca.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Batbold J., Batsaikhan N., Shar S., Hutterer R., Kryštufek B., Yigit N., Mitsain G., Palomo L. 2016. Castor fiber (errata version published in 2017). The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T4007A115067136. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T4007A22188115.en

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183

Publikacje powiązane tematycznie

Atlas ssaków Polski. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków https://www.iop.krakow.pl/ssaki/gatunki

Batbold J., Batsaikhan N., Shar S., Hutterer R., Kryštufek B., Yigit N., Mitsain G., Palomo L. 2016. Castor fiber (errata version published in 2017). The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T4007A115067136. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T4007A22188115.en

Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I., Skibińska E. (red.) 2014. Fauna Polski. Charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Dzięciołowski R. 1996. Bóbr. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Mitchell-Jones A. J., Amori G., Bogdanowicz W., Kryštufek B., Reijnders P. J. H., Spitzenberger E., Stubbe M., Thissen J. B., Vohralik V., Zima J. (eds.) 1999. Atlas of European mammals. Academic Press, London.

Pucek Z. 1984. Rodzina: Bobry - Castoridae. W: Z. Pucek (red.), Klucz do oznaczania ssaków Polski: 160-165. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. Dz. U. z 2016 r. poz. 2183

Wilson D. E., Reeder D-A M. (eds.) 2005. Mammal species of the World. A taxonomic and geographic reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore. https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Autor: Elżbieta Jancewicz

Zdjęcia

Rysunki

Tabele

Mapy

Filmy

Pliki

Indeks alfabetyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY

Indeks tematyczny:

POPRZEDNI NASTĘPNY

Hasło dodane 2020-12-16 przez Administratora Encyklopedii Leśnej
Hasło ostatnio zmienione 2020-12-16 przez Administratora Encyklopedii Leśnej


Zgłoś uwagę do hasła

Maksymalny rozmiar: 5MB
Kontakt

Szybki kontakt