Chcieli uczcić bramkę, a on wyklinał na czym świat stoi. Jak Grosicki budował swoją legendę
Grosicki wychodził na orlika pokopać z dawno niewidzianymi przyjaciółmi, kolegami, znajomymi, a potem ekipa zbierała się na drinka czy dwa. Gdy w końcu wrócił do Pogoni, wielu kibiców było sceptycznych. Bo i po co im emeryt? Wszystko potoczyło się jednak zupełni inaczej. W czwartek może podnieść Puchar Polski – pierwsze trofeum w historii Pogoni.
- Odkrywamy kulisy wielkiego powrotu Grosickiego do rodzinnego miasta: przedziwną pomyłkę Runjaicia i wzruszenie prezesa
- Z tekstu dowiesz się, dlaczego Grosicki po powrocie siedział w szatni cicho oraz kiedy i jak się to zmieniło
- Jaki był młody Grosicki? Wspomina jego trener z czasów nastoletnich
- Więcej ciekawych historii przeczytasz w serwisie premium "Przeglądu Sportowego"
Szczecin wciąż buduje swoją tożsamość, bo przez dobre kilkadziesiąt lat ludowe władze kazały mieszkańcom wierzyć w bajeczkę, że wrócili do siebie. Skąd i na czyje miejsce? Takie pytania w PRL nie były dozwolone. Jakby miasto przeskoczyło od zakończenia panowania słowiańskich Gryfitów w XVII wieku od razu do roku 1945. Tak po prostu. Jednego dnia rządził książę Bogusław IV, a następnego prezydent Piotr Zaremba. I już. Nieważne, że w praktyce nie było się do czego odnosić, bo nagle wyparowało 300 lat...
Dalszy ciąg materiału pod wideo
Dlatego Szczecin tak bardzo potrzebuje symboli. Jak monumentalne Wały Chrobrego nad Odrą. Jak budynek Filharmonii imienia Mieczysława Karłowicza. Jak "dźwigozaury", czyli trzy żurawie portowe z wyspy Łasztownia. Albo jak szczecinianin Kamil Grosicki, który jako kapitan drużyny może podnieść Puchar Polski – pierwsze trofeum w historii Pogoni.
Zawsze szczeciński
– To miejsce, z którego nie da się wyjechać na dobre. Jak patrzysz na szczecińską diasporę w Warszawie czy Londynie, to widzisz, że to miasto cały czas w tych ludziach jest. Oni myślą po szczecińsku – mówił "Gazecie Wyborczej" miejscowy raper Łona, honorowy Ambasador Szczecina.
I faktycznie, przypadek Grosickiego to potwierdza, bo choć ze Szczecina wyprowadził się w 2007 r., tak na dobre nigdy nie wyjechał. Mieszkał kolejno w Warszawie, szwajcarskim Sionie, Białymstoku, tureckim Sivas, francuskim Rennes, angielskich Kingston upon Hull oraz West Bromwich, ale zawsze przy każdej okazji wracał do stolicy Pomorza Zachodniego i pielęgnował przyjaźnie zawarte dawno, dawno temu. Ba! Zabierał ze sobą za granicę szczecińskich przyjaciół, jak choćby Macieja Kaczorowskiego, ojca chrzestnego jego córki, który pomagał skrzydłowemu w codziennym życiu w Turcji czy we Francji.
Kiedy Grosicki wracał do Szczecina, zachowywał się normalnie, jakby wcale nie był reprezentantem Polski i zwyczajnie wychodził na orlika pokopać z dawno niewidzianymi przyjaciółmi, kolegami, znajomymi, a potem ekipa zbierała się na drinka czy dwa. W ten sposób zakumplowali się z Dariuszem Adamczukiem, szefem pionu sportowego Pogoni, i ta znajomość zaprocentowała w 2021 r. Piłkarz nie ukrywa – zanim Adamczuk stał się jego przełożonym, był kolegą i po podpisaniu kontraktu z Portowcami musieli oswoić się z nowymi rolami, ale doprowadzenie rozmów do szczęśliwego końca to w ogromnym stopniu zasługa srebrnego medalisty olimpijskiego z Barcelony.
Grosicki powrót do swojego pierwszego klubu zapowiedział tuż po jakże udanych dla kadry narodowej mistrzostwach Europy w 2016 r. i od tamtego wywiadu dla nieistniejącego już magazynu dla mężczyzn "CKM" co jakiś czas musiał odpowiadać, czy faktycznie dotrzyma słowa i jeśli tak, to kiedy. Minął rok, dwa, trzy, cztery, pięć i perspektywa występów Grosickiego w Pogoni budziła coraz mniej entuzjazmu w kibicach. Bo i po co im emeryt? Takie powroty to już Ekstraklasa widziała. Tylko nazwiska się zgadzały na koszulkach, bo po ruchach nie dało się dostrzec podobieństwa do kiedyś wielkich zawodników w skali ligi, a może i nawet reprezentacji...
A o utrzymanie entuzjazmu było tym trudniej, że przecież Grosicki przed transferem do Legii w 2007 r. nic specjalnego dla Pogoni nie zrobił.
Swój
– Kiedy jechaliśmy do mniejszego klubu, po kwadransie potrafiliśmy prowadzić dwoma, trzema golami. W takich momentach dawałem chłopakom zadania, na przykład muszą wymienić piętnaście podań na własnej połowie i dopiero atakować. Po pierwsze, żeby mieli wyzwanie, a po drugie... zwyczajnie szkoda mi było przeciwników. Byśmy im dużo więcej nastrzelali – wspominał Adam Benesz, były ekstraklasowy piłkarz (149 meczów dla Pogoni oraz Radomiaka), który jako trener prowadził w klubie ze Szczecina rocznik 1988 – zespół, który na początku XXI wieku był uznawany za najzdolniejszy nie tylko w regionie, lecz nawet w skali kraju.
Zespół, który zdemolował, rozszarpał, rozerwał wojewódzką Ligę Juniorów Młodszych, odnosząc 30 zwycięstw w 30 kolejkach. Zespół, którego niekwestionowanym liderem był niejaki "Opel", pomocnik z łobuzerskim, cwaniackim uśmieszkiem, w protokole wpisywany jako Kamil Grosicki.
- Przeczytaj również: Nieoczywisty trening siłowy na gumach oporowych. Wideo z ćwiczeniami!
To były inne czasy. Bez mediów społecznościowych czy komunikatorów. Informacje krążyły znacznie wolniej, ale wciąż krążyły i w województwie rozpowszechniano legendy o popisach "Opla". Ot, w takim Stargardzie (jeszcze Szczecińskim) jeden z kadrowiczów ZZPN opowiadał kumplom z juniorów Błękitnych anegdotę o wręcz nieprawdopodobnym zwodzie Grosickiego, który nastolatek miał wykonać w trakcie jednego ze spotkań – złapał piłkę podeszwą, przeturlał w ten sposób między nogi stojącego przed nim rywala, po czym w ułamku sekundy popatrzył mu w twarz, zabrał futbolówkę pod siebie i pobiegł w bok. Ile w tym prawdy? Pewnie niewiele, po latach już nie sposób o weryfikację, ale dwie dekady temu młokosom łatwo było w to uwierzyć.
Tym bardziej że Pogoń z "Oplem" nie zatrzymała się w regionie. Młodzi Portowcy obili Gryf Słupsk (8:3 w dwumeczu) oraz KSZO Ostrowiec Świętokrzyski (5:0 w dwumeczu) i zakwalifikowali się do finału razem z Amicą Wronki, Cracovią oraz łódzkim SMS. Tam byli faworytem, a skończyli na czwartej pozycji.
– Dzień przed pierwszym meczem o 22 posprawdzałem, czy wszyscy są w łóżkach. Następnego dnia rano patrzę, a cały zespół ogolił się na łyso... Kiedy oni spali? Mimo wszystko mogliśmy wygrać z Cracovią. Kamil miał dwie akcje sam na sam. Raz trafił w słupek, potem minimalnie chybił. Skończyło się 0:1. W drugiej kolejce pokonaliśmy SMS Łódź 1:0, późniejszego złotego medalistę. Niestety, w ostatnim starciu Amica wygrała z nami 3:1 i skończyliśmy poza podium – wracał do przeszłości Benesz.
- Nowy podcast o Legii: Nowy podcast "Przeglądu Sportowego" o Legii Warszawa
To czwarte miejsce bardzo długo stanowiło największy sukces Grosickiego w Pogoni, bo choć w seniorach zadebiutował rok po finałach, wiele dobrego zdziałać w pierwszej drużynie Portowców nie zdołał. Przy czym nie ma w tym dużo winy szczecinianina, bo po prostu akurat załapał się na absurdalny eksperyment Antoniego Ptaka, który wymyślił sobie, że stworzy zespół oparty na Brazylijczykach, co skończyło się spektakularnym spadkiem do pierwszej ligi (zgodnie z ówczesną nomenklaturą – drugiej). Dlatego po 23 ligowych występach (średnio grał 42 minuty) i 2 strzelonych golach "Opel" musiał ruszyć w świat, by robić karierę. Musiał, bo Pogoń Ptaka po degradacji nie przystąpiła do sezonu i rozpoczęto mozolną odbudowę od czwartego szczebla rozgrywkowego.
I dlatego choć w 2021 r. Kamil Grosicki był prawdopodobnie najwybitniejszym wychowankiem Portowców – miał na koncie 83 mecze w kadrze narodowej, udział w dwóch mistrzostwach Europy i świata, dobrze ponad 300 spotkań w ligach zagranicznych (Premier League, Championship, Ligue 1 i Süper Lig) – jednocześnie był wychowankiem, który na całą chwałę zapracował poza macierzystym klubem. Był swój i był wielki, trudno z tym polemizować, tyle że dla swoich nic wielkiego nie zrobił.
Materiał na symbol
Koniec sierpnia 2021 r.
– Dołączy do nas Kamil Różycki – powiedział po angielsku trener Kosta Runjaić, a może raczej to usłyszeli piłkarze Pogoni, którzy właśnie wtłoczyli się do szatni z przedmeczowej rozgrzewki. Za momencik mieli zmierzyć się z PGE Stalą Mielec. Kto? Różycki? Jaki Różycki? Skąd on się wziął? Kto to w ogóle jest? I po co wiedzieć o tym przed meczem?
– Bardzo doświadczony piłkarz – dodał niemiecki szkoleniowiec. Początkowo nic to nie pomogło, ale ktoś zdołał dopasować do siebie elementy układanki i w końcu doszli, że chyba chodzi o Grosickiego. Właśnie tak brzmiało nazwisko piłkarza w ustach byle jak władającego polszczyzną Runjaicia.
W międzyczasie na środku murawy stadionu przy ulicy Twardowskiego prezes Jarosław Mroczek ogłaszał ten transfer światu, po czym oddał mikrofon zawodnikowi i z trudem powstrzymał łzy wzruszenia. W tamtym momencie lekko przeziębiony Grosicki wygłaszał przemowę i patrzył na trybuny, dopiero później, w domu razem z rodziną, obejrzał nagranie z własnej prezentacji i najbliższym też pociekły łzy na widok reakcji szefa klubu.
Grosicki wydawał się idealnym materiałem na symbol, bo doskonale wiedział, co to znaczy być szczecinianinem. Zdzierał kolana i łokcie na piaszczystych lub betonowych boiskach na Osiedlu Bukowym. Czasem organizowali sobie z kumplami deski, gwoździe, młotek i zbijali bramkę, a następnie kupowali lub załatwiali siatki, żeby było bardziej profesjonalnie.
Tarabanił się komunikacją na treningi na Twardowskiego, najpierw autobusem – linią A, następnie przesiadka w 75. Czasem na gapę, bo wolał wydawać kasę na słodycze i albo dostawał mandat, albo korzystał z szybkich nóg i zwiewał przed kanarami, ile sił w płucach. Z czasem coraz częściej nocował u babć – albo na Niebuszewie, albo w Śródmieściu, więc doskonale znał też mniej ciekawe okolice miasta.
Na własne oczy widział, co transformacja ustrojowa zrobiła ze Szczecinem i Pogonią, opartymi w większym (miasto) lub mniejszym (klub) stopniu na pięciu stoczniach. W największej – imienia Adolfa Warskiego – pracowało kilkanaście tysięcy osób. Inga Iwasiów – miejscowa literaturoznawczyni, krytyczka literacka, poetka i prozaiczka – nazwała to "miastem w mieście".
- Czytaj także: MLS wdraża w życie nowości. Dojdzie do rewolucyjnych zmian? "Spróbuj poganiać Messiego"
Gdy przemysł stoczniowy upadł, Szczecin zapełnił się bezrobotnymi, a Pogoń pozbawiona wsparcia ciułała od pierwszego do pierwszego. Bywało, że Grosicki uczestniczył w treningach z 40 innymi chłopcami, jako że późną jesienią czy zimą trzeba było łączyć zajęcia roczników 1988 i 1987. W innym wypadku po zmroku na boisku nie było mowy o innym świetle niż księżycowe, a nikt w klubie nie miał głowy do budowy nowych czy szukania gdzieś poza kompleksem przy Twardowskiego. Bo o oświetleniu to nawet marzyciele nie myśleli, takie czasy...
Wydawał się idealnym materiałem na symbol z tych wszystkich powodów, ale by się nim stać, potrzeba było jeszcze jednego. Dobrej gry.
Powrót jak król
Grosicki był świadomy oczekiwań wobec niego i przez pierwsze kilka tygodni trzymał się z boku. Kilka słów zamienił z siedzącym obok w szatni Hubertem Matynią (aktualnie Zagłębie Sosnowiec), troszeczkę pogadał z Sebastianem Kowalczykiem (obecnie Houston Dynamo), którego poznał przy okazji zgrupowania kadry, a poza tym siedział cicho. Dziś koledzy z zespołu śmieją się, że wtedy więcej czasu spędzał z kierownikiem Danielem Strzeleckim niż z nimi.
- Przeczytaj też: Tak PZPN walczy o talenty z Zachodu. Mają iść drogą Zalewskiego
Kiedy po czasie pytałem o ten początek Grosickiego, tłumaczył, że właśnie takim jest człowiekiem. Potrzebuje chwili, by zaufać i czuć się swobodnie. A w tej konkretnej sytuacji najpierw chciał pokazać na murawie, że nie wrócił na spokojną emeryturę, a dopiero potem żartować w szatni. Uczył się nowych kompanów, a oni jego i luz przyszedł z czasem.
Pierwsze lody pękły pod koniec września 2021 po wygranej z Wisłą Kraków (1:0), kiedy "Grosiu" – jak nazywają swojego kapitana koledzy z Pogoni – sam z siebie chwalił poszczególnych zawodników. Kolejne po zdobyciu przez pomocnika gola z Jagiellonią Białystok (4:1), choć zaskoczył wszystkich, bo kiedy dopadli do niego, by uczcić bramkę, ten wyklinał na czym świat stoi. Później okazało się, że bluzgał z bólu – sekundy po oddaniu strzału obrońca Bogdan Tiru wjechał w kostkę Grosickiego i to na tyle mocno, że ten musiał zejść z boiska. Pauzował dwa mecze.
Później po wygranej ze Śląskiem Wrocław (2:1) w trakcie fety w szatni Portowcy zaśpiewali na cześć fizjoterapeuty Konrada Lisowicza, który w tygodniu wygrał turniej tenisa stołowego. – I zawodnik, który urwał punkty "Dąbkowi" (Damian Dąbrowski – przyp. red.) i "Kowalowi" (Kowalczyk – przyp. red.). "Grosik"! "Grosik"! – zaintonował sam dla siebie roześmiany Grosicki. Wreszcie w Niecieczy Grosicki razem z Dąbrowskim w zastępstwie Kowalczyka przewodzili świętowaniu z kibicami, którzy jechali za drużyną na drugi koniec kraju.
Dwa i pół roku po powrocie Grosickiego do Pogoni nikt nie może mieć wątpliwości, że wychowanek wrócił jako czynny piłkarz, nie emeryt. W ponad stu występach częściej niż w co drugim spotkaniu ma bezpośredni udział (gol lub asysta) w zdobywanych bramkach przez Portowców, za poprzedni sezon został wybrany na najlepszego zawodnika całej Ekstraklasy, udało mu się wrócić do reprezentacji kraju i zagrać w mundialu w Katarze. Nadrabia z nawiązką to, czego z powodu okoliczności nie zdążył osiągnąć jako młokos. A wzniesienie trofeum za zwycięstwo w Pucharze Polski jako pierwszy kapitan w historii Pogoni byłoby pięknym ukoronowaniem udanego powrotu do ukochanego klubu.