Timmermans na dateverzoek Van der Plas: ’Ik ontvang haar graag om wetgeving uit te leggen’

Van der Plas vormt een nieuwe machtsfactor in Den Haag na haar glorieuze verkiezingsoverwinning in alle provincies. Dinsdag kwam premier Mark Rutte al bij haar op de koffie. Na afloop liet ze aan De Telegraaf weten ook een afspraak te willen met de ’Europese klimaatpaus’ Frans Timmermans.

„Hij heeft aangegeven te willen kijken hoe Europa kan helpen om Nederland van het stikstofslot te halen”, zei de politica. „In Europa worden de basisregels vastgelegd.”

VIDEO: Verslaggever Pim Sedee ving Caroline van der Plas op na haar ontmoeting met Mark Rutte. Tekst gaat verder onder de video.

Een dag later gaat Timmermans in op de wens voor een gesprek. „Ze is van harte welkom”, zegt de Eurocommissaris. „Ik ontvang haar heel graag om uit te leggen hoe de Europese regelgeving in elkaar zit. Daaruit kun je een aantal conclusies trekken over de mogelijke opties die je hebt om het stikstofprobleem aan te pakken.”

Timmermans geeft daarbij direct aan dat het niet aan hem is om te bepalen wat Nederland moet doen: „Welke opties je kiest is aan de nationale politiek en niet aan ons.”

Diederik Samsom

Daar ontstond woensdag ruis over na berichtgeving bij NOS en Follow the Money. Beide media hebben een gespreksverslag in handen van overleg tussen Diederik Samsom en topambtenaren van het ministerie van Landbouw en Natuur.

De voormalig PvdA-leider, tegenwoordig kabinetschef van Timmermans, zou tijdens een vergadering in november hebben aangegeven dat gedwongen uitkoop van boeren een recept is om uit de juridische stikstofcrisis te komen.

Staatssteun

Timmermans en bronnen in Den Haag ontkennen dat Samsom heeft aangedrongen op onteigening. Wel heeft hij meegegeven wat de ’voordelen’ van gedwongen uitkoop van boeren zijn. Zo zou de EU-ambtenaar hebben gezegd dat het mogelijk is om boeren op die manier hogere bedragen te geven of ze onder andere gunstige voorwaarden te laten stoppen.

Voor gedwongen uitkoop is volgens ingewijden geen toestemming van de Europese Commissie nodig. Dat is wel het geval bij de vrijwillige uitkoopregeling van het kabinet. Brussel moet oordelen of het hier gaat om (geoorloofde) staatssteun. Over het plan is Nederland al maanden in gesprek met EU-staatssteunambtenaren, maar er is nog altijd geen groen licht voor de regeling. Samsom zou de Nederlandse delegatie hebben gewaarschuwd dat de Commissie altijd vrij streng is bij dit soort regelingen.

Europese natuurregels

Partijleider Van der Plas wil nu van Timmermans zelf horen hoe de vork in de steel zit. De politica maakt er al langer een punt van dat het hele woord stikstof niet voorkomt in de Europese natuurregels.

Hoeveel ruimte er is binnen de Europese regelgeving voor de politieke wensen van de BBB-leider kan Timmermans niet zeggen. „Ik weet niet wat ze precies wil”, reageert de PvdA-prominent. „Maar ik kan uitleggen hoe de Europese regels in elkaar zitten. Die wetgeving staat wel en kan niet zomaar opzij worden geschoven.”

EU-fondsen

De Europese Commissie, zo stelt Timmermans, denkt al langer mee met Nederland over oplossingen binnen de Europese regels. Maar volgens de Eurocommissaris staat vast dat Nederland een stikstofprobleem heeft: „We moeten dat zien op te lossen op een manier waarbij er een toekomst is voor de agrarische sector, maar ook de natuur in Nederland beter beschermd wordt.”

Maar hoe ziet Brussel dat voor zich? Uit navraag bij de Europese Commissie blijkt dat Brussel vooral heeft meegedacht rond nationale aanscherpingen in het landbouwbeleid. Daarnaast is er aangeboden om ’ten volle gebruik te maken’ van EU-fondsen om de veehouderij te helpen bij een overstap naar een meer duurzame en minder intensieve productie.