Andrzej Kowerski
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
St. Mary’s Cementry (Kensal Green) Wielka Brytania |
| Narodowość | |
| Stanowisko | |
| Pracodawca | |
| Partner |
Krystyna Skarbek (do 1952) |
Andrzej Kowerski, ps. Andrew Kennedy (ur. 8 maja 1912 w Łabuniach koło Zamościa, zm. 8 grudnia 1988) – agent brytyjskiej tajnej służby Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE), żołnierz Wojska Polskiego w czasie obrony Polski w 1939, współpracownik Krystyny Skarbek.
Młodość[edytuj | edytuj kod]
Andrzej Kowerski urodził się 8 maja 1912 r. w Łabuniach koło Zamościa. Jego rodzicami byli Stanisław Kowerski, doktor filozofii, przemysłowiec i właściciel majątków, i Maria z Hordyńskich, działaczka społeczna. Miał młodszą siostrę Marię Barbarę. Kowerski przez osiem lat uczęszczał do Gimnazjum Państwowego im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Świadectwo dojrzałości uzyskał w 1930 r.
Andrzej Kowerski będąc w Zakopanem w marcu 1934 r.[a] z bratem Grzegorzem oraz grupą osób m.in. z olimpijczykiem Władysławem Czechem (bratem Bronisława Czecha) na wycieczce narciarskiej pod Liliowem[2], przeżył kilkugodzinne zasypanie lawiną śniegu[3]. Maria Kowerska z wdzięczności za uratowanie życia syna Andrzeja ufundowała nieruchomość dla sióstr zakonnych Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Maryi w Zamościu[1].
Kariera wojskowa[edytuj | edytuj kod]
Kowerski ukończył szkołę podchorążych rezerwy kawalerii. Został podporucznikiem rezerwy. Studiował rolnictwo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przed II wojną światową stracił nogę i nosił protezę. W czasie obrony Polski w 1939 r. walczył w stopniu ppor. rez. jako oficer zwiadowczy 1 baterii 16 dywizjonu artylerii motorowej 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej Wojska Polskiego dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka. Odznaczony został orderem Virtuti Militari[4].
Po walce o wolność Polski w 1939 r. trafił na Węgry, gdzie pracował w konsulacie polskim w Budapeszcie, pomagając internowanym polskim jeńcom wojennym przedostać się z Węgier do Francji[5].
Aktywność w brytyjskim wywiadzie[edytuj | edytuj kod]
Andrzej Kowerski został wprowadzony przez Krystynę Skarbek do służby w brytyjskiej Secret Intelligence Service (Tajna Służba Wywiadowcza) i SOE (Kierownictwo Operacji Specjalnych). Tworzyli parę w życiu i na służbie. Pomimo protezy jednej nogi odbył kurs spadochronowy. Chciał być zrzucony do Polski. Został wysłany do Londynu na dalsze szkolenia. Ukończył tam kurs oficerów łącznikowych. Został jednym z najaktywniejszych agentów brytyjskich.
W czasie jednej z wypraw z Polski na Węgry Andrzej Kowerski z Krystyną Skarbek transportowali części prototypu polskiego działa przeciwczołgowego[6]. Został majorem armii brytyjskiej[7].
Związek Andrzeja Kowerskiego i Krystyny Skarbek trwał do jej tragicznej śmierci w 1952 r.[8] Po śmierci w 1988 r. został pochowany na własne życzenie w grobie Krystyny Skarbek, miłości jego życia, na katolickim cmentarzu Saint Mary’s w Kensal Green w północno-zachodnim Londynie w Wielkiej Brytanii[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Krzysztof Czubara, Ścigając się ze śmiercią. Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2019-11-26].
- ↑ Czech Władysław w: Wielka encyklopedia tatrzańska [dostęp 2019-11-26].
- ↑ A.Kowerski – przyszły agent SOE przysypany śniegiem (270 min.). salon24.pl, [dostęp 2019-11-26].
- ↑ Krzysztof Czubara, Nasz hrabia u Maczka Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
- ↑ Krzysztof Czubara, Nasz szpieg na Węgrzech (2). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
- ↑ Norman Davies: Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo. Kraków: Znak, 2008, s. 534–535. ISBN 978-83-240-1010-3.
- ↑ Krzysztof Czubara, Nasz agent w Londynie (4). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
- ↑ Krzysztof Czubara, Nasz agent i tajemnica gen. Sikorskiego Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
- ↑ Polski James Bond bez nogi. uwazamrze.pl, [dostęp 2016-05-20].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Norman Davies: Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo. Kraków: Znak, 2008, s. 534–535. ISBN 978-83-240-1010-3.
- Krzysztof Czubara: Kennedy z Zamościa. Nie tylko wojenne tajemnice minionego wieku. Zamość: Ecu, 2007. ISBN 978-83-924534-1-3.
- Madeleine Masson: Wojna moja miłość. Krystyna Skarbek – ulubiona agentka Churchilla. Twój Styl, 2007. ISBN 978-83-7163-597-7.
- Maria Nurowska: Miłośnica. W.A.B., 2004. ISBN 83-7414-017-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof Czubara: Nasz agent na Bliskim Wschodzie (3). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
- Krzysztof Czubara: Nasz agent i dziewczyna Bonda (5). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].