Hanna Sawicka
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Hanna Sawicka | |
|---|---|
 Hanna Sawicka | |
| Doğum | Hanna Krystyna Szapiro 19 Aralık 1917 Kraków |
| Ölüm | 18 Mart 1943 (25 yaşında) Varşova |
| Milliyet | Polonyalı |
| Vatandaşlık | Polonya |
| Meslek | Politikacı, aktivist, direnişçi |
| Tanınma nedeni | Ulusal kahraman |
| Hareket | Gençlik Mücadele Birliği |
| Ebeveyn(ler) | Maria Szapiro Bernard Szapiro |
Hanka Sawicka, gerçek ismiyle Hanna Krystyna Szapiro veya takma ismiyle Hanka (d. 19 Aralık 1917; Kraków - ö. 18 Mart 1943; Varşova), Polonyalı Yahudi komünist.[1] Ölümünden sonra kurulacak olan Polonya Halk Cumhuriyeti için faaliyet yürüten Gençlik Mücadele Birliği'nin ilk lideriydi.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Sawicka, 19 Aralık 1917 tarihinde Maria ve Bernard Szapiro'nun çocuğu olarak Kraków'da dünyaya geldi. Yazar Stefan Kisielewski'nin amcası olan babası Polonya Sosyalist Partisi - Sol üyesi idi. 1931'de Sawicka'nın okulu bitirdiği ve hukuk okuduğu Varşova'ya taşındılar. Sawicka 1935 yılında Bağımsız Sosyalist Gençlik Birliği'nin (Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej Ż Życie) aktivisti oldu. Nazi işgalinin ilk günlerinde siyasi mahkûmlara yardım düzenledi ve Wolność (Özgürlük) başlıklı ilk yeraltı yayınını yayınladı.
Yeraltı direnişinde Sawicka, önce savaştan önce sosyalistler tarafından örgütlenen gençlik grubu 'Spartakus' ile ilgilenmişti. 1940 yılında grup Stalin onlar ile işbirliği yaparken Hitler'e karşı savaşma konusundaki ideolojik çatışma ve uzlaşmaz farklar nedeniyle dağıldı. Sawicka, Haziran 1941'den itibaren Moskova radyolarından alınan Sovyet emirlerini basan komünist yayınlar Biuletyn Radiowy'in lideriydi. Buna ek olarak babasının kaçmayı başardığı gettolardakilere yardım sağladı ve işgal kurbanlarına yardım etmek için bir komite kurdu.
Şubat 1943'te, yeni basıma giren Walka Młodych gazetesinin editörü ve yazarı oldu. Daha sonra, henüz kurulmamış olan mevcut Gençlik Mücadele Birliği'nin kuruluşuna öncülük etti. İşgal altındaki dönemde, Temmuz 1943’te Gençlik Mücadelesi Birliği esas olarak Varşova bölgesinde bulunan Walka Młodych gazetesinde antifaşist faaliyetlerden sorumluydu. Ekibi Hanka Sawicka, Janek Krasicki, Aleksander Kowalski, Zofia Jaroszewicz, Zofia Jaworska ve Helena Kozłowska'dan oluşuyordu.
18 Mart 1943'te, yeraltı komutanı Varşova bölgesindeki Gwardia Ludowa komutanı Jan Strzeszewski 'Wiktor' ve silahlı kanadının komutanı olan Tawusz Olszewski 'Zawisza' ile görüşmeler gerçekleştirdi. Arından Gestapo tarafından baskın düzenlendi, baskında Olszewski vurularak öldürüldü, Strzeszewski ve Sawicka ise yaralandı ve tutuklandı. Varşova'daki Sırbistan Hapishanesi'ne alındı ve gece infaz edildi.[2]
Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]
Polonya Halk Cumhuriyeti'nde pek çok sokağa onun adı verildi. Komünist dönemin ardından bu isimlendirmeler kaldırıldı. Onun adına verilen Kielce'deki sokak günümüzde Józef Piłskudski olarak, Tarnobrzeg'deki sokak Dominikliler olarak, Tarnów'daki sokak Anna olarak, Rzeszów'deki sokak St. Nicholas olarak, Kluczbork'daki sokak Jagiellonian Hanedanlığı olarak; Kalisz ve Olsztyn'deki sokak Stefan Wyszyński olarak adlandırıldı. Bununla birlikte diğer değiştirilen sokaklar arasında Biała Podlaska, Gliwice, Gdańsk, Piotrków Trybunalski, Świdnica, Sopot, Dusznice-Zdrój, Białogard, Dzierżoniów, Kościan, Bytom, Koszalin, Jaworzno, Jastrzębie-Zdrój, Sochaczew, Buków, Polkowice, Witaszyce, Darłowo, Kępno, Świętochłowice, Łęknica, Biskupiec, Włodawo, Wałbrzych, Rzepin, Siemianowice Słąskie, Dźwirzyno, Zawierciel, Warsaw, Żyrardów, Bielsko Podlaskie, Starachowice, Łobez, ve Łódź yer almaktadır.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Hanna Sawicka'nın Powązki Askeri Mezarlığı'ndaki mezarı -
Hanka Sawicka, Jan Strzeszewski ve Tadeusz Olszewski'nin ölümlerinin anısına Varşova'da asılı plaka.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Władysław Bartoszewski, 1859 dni Warszawy, Andrzej Krzysztof Kunert (oprac.), Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, ISBN 978-83-240-1057-8, OCLC 833387104.
- ^ Bartoszewski, Władysław (2008). 1859 dni Warszawy. Kraków: Znak.
