Ռըշնովի ամրոց
 | |
|---|---|
 Նկարագրություն | |
| Տեսակ | միջնաբերդ |
| Տեղագրություն | Râșnov?[1] |
| Վարչական միավոր | Râșnov?[1] |
| Երկիր |  Ռումինիա[1] |
 | |
 | |
 Râșnov Castle Վիքիպահեստում | |
Ռըշնովի ամրոց (ռումիներեն՝ Cetatea Râșnov) ռազմական կառույց Ռումինիայում՝ Բրաշովի շրջանի Ռըշնով քաղաքում, Բրաշովից ոչ հեռու։ Հանդիսանում է միջնադարյան բոլորապատ տիպի ամրոց, որը պատերազմների ժամանակ ապաստան էր տալիս այդ շրջանի բնակիչներին և գյուղացիներին։
Բերդը կառուցվել է որպես արտաքին ներխուժումների ենթարկված Տրանսիլվանիայի գյուղերի պաշտպանական համակարգի մաս: Բերդն իր գտնվելու վայրում կառուցելու որոշիչ կողմը ներխուժող բանակների երթուղին էր, որոնք գալիս էին Բրանի լեռնանցքից և անցնում էին Ռըշնովով դեպի Բրաշով և Բուրզենլանդի շրջանի այլ մասեր։ Տարածքի, այդ թվում՝ Քրիստիանի և Ղիմբավի բնակիչների գոյատևելու միակ հնարավորությունը Ռըշնով ամրոցի ներսում ապաստանն էր։ Ստիպված մնալով այնտեղ տասնամյակներ շարունակ՝ Ռըշնովի և մոտակա գյուղերի բնակիչները բերդը վերածեցին իրենց երկարաժամկետ բնակության վայրի[2]:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնագիտական պեղումները ցույց են տվել ամրացման հետքերի առկայությունը բերդի բլրի վրա դեռևս նախապատմական և դակիական ժամանակներից։ Համարվում է, որ միջնադարյան սկզբնական ամրոցը կառուցվել է 1211-1225 թվականներին՝ Բուրցենլենդում Տևտոնական ասպետների տիրապետության ժամանակ, թեև այս առումով հնագիտական ապացույցներ չկան։
1335 թվականին մոնղոլների ներխուժման ժամանակ ավերվել էր Բուրցենլանդը, իսկ Ռըշնովը և Բրաշովը միակ ամրացված վայրերն էին, որոնք մնացին չնվաճված։ Սա նաև ամրության առաջին փաստագրված վկայությունն է։ 1421 թվականին բերդն առաջին անգամ պաշարվել է օսմանցիների կողմից։ 1600 թվականին Միքայել Քաջը իր զորքերի և կնոջ՝ Լեդի Ստանկայի հետ միասին նահանջեց այստեղ՝ Միրասլաուի ճակատամարտում կրած պարտությունից հետո։ 1612 թվականին, արքայազն Գաբրիել Բաթորիի ժամանակ, ամրոցը նվաճվեց իր պատմության մեջ միակ անգամ։ Այն ընկել է աղբյուր տանող գաղտնի ճանապարհը թշնամու զորքերի հայտնաբերման հետևանքով առաջացած ջրի բացակայության պատճառով։ Բերդի ներսում ջրի աղբյուրի բացակայության պատճառով առաջացած թուլությունը վերացնելու համար 146 մետր (479 ոտնաչափ) խորությամբ ջրհոր է փորվել 1623-1642 թվականներին։
1718 թվականին բերդը մասամբ ավերվել է հրդեհից, իսկ 1802 թվականին այն վնասվել է երկրաշարժից։ 1821 թվականին Վալախիայի փախստականները նահանջեցին ամրոց։ 1848-1849 թվականներին, քանի որ Ռըշնով քաղաքը կանգնած էր ինչպես հունգար հեղափոխականների, այնպես էլ ավստրիական կայսերական զորքերի ճանապարհին, բնակիչները նահանջեցին դեպի ամրոց։ Սա բերդի վերջին առաքելությունն էր՝ որպես ապաստանի և պաշտպանության վայր։ 1850 թվականին քաղաքական իրավիճակի և բերդի պաշտպանական դերի նվազման պատճառով ամրությունը լքվել է՝ դառնալով ավերակ։ Մնացել էր մեկ պահակ, ով պետք է ահազանգեր հրդեհների բռնկման մասին՝ զանգ տալով։
Առաջին և երկրորդ համաշխարհային պատերազմներից և Ռումինիայի կոմունիստական ռեժիմի գրավումից հետո բերդը վերականգնվեց առաջին անգամ, բայց 1955–1956 թվականներին[3]։
2000-2007 թվականներին իտալացիները քայքայված ավերակները վերածեցին զբոսաշրջության գեղատեսիլ վայրի՝ ոչնչացնելով և կամայականորեն վերակառուցելով հնագիտական մնացորդների մասերը: Ռըշնովի քաղաքապետարանը վերականգնել է գույքը 2008 թվականին[4] և ավելի լավ վերահսկվող աշխատանքներ են սկսվել:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
- ↑ «Cetatea Rasnov». romanianmonasteries.org. Վերցված է 7 August 2011-ին.
- ↑ «Râșnov - orașul rozelor». rasnov-turism.ro. Վերցված է 9 August 2011-ին.
- ↑ Events summed up on municipality website (in Romanian). Accessed on 22 July 2021.