Ewa K. CZACZKOWSKA: Alfabet ks. Jerzego Popiełuszki

Nagrobek księdza Jerzego Popiełuszki na terenie kościoła św. Stanisława Kostki w Warszawie (2022). /pl.wikipedia.org

Ewa K. CZACZKOWSKA: Alfabet ks. Jerzego Popiełuszki

W roku obchodów 40. rocznicy męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki warto przypomnieć sobie podstawowe fakty z jego życia. Alfabet opracowała i przygotowała dr Ewa K. CZACZKOWSKA – współautorka wydanej niedawno biografii „kapelana Solidarności”.

A jak Alfons

Imię Alfons otrzymał na chrzcie św. (imię to nosił jego wuj Alfons Gniedziejko, brat matki Marianny, zamordowany przez Sowietów w 1945 r.). Zmienił je na Jerzy w 1971 r., pod koniec nauki w seminarium duchownym w Warszawie. 

B jak Bartoszyce 

Przez dwa lata (1966-1968) służył przymusowo w wojsku, w tzw. jednostce kleryckiej w Bartoszycach, gdzie seminarzyści byli poddawani ideologicznej indoktrynacji. Odważnie bronił prawa do wyznawania wiary, wspólnej modlitwy (nie pozwolił sobie zabrać medalika i zdjąć różańca z palca). Był za to ciężko szykanowany. 

D jak duszpasterz służby zdrowia 

Był duszpasterzem służby zdrowia (średniego personelu medycznego) archidiecezji warszawskiej od stycznia 1979 r. Z czasem do pielęgniarek dołączyli studenci medycyny. Miał wielki dar przyciągania i łączenia ludzi, nie dla siebie, ale – jak podkreślał – dla Boga i Kościoła. 

E jak Ewangelia

W homiliach upominał się o takie wartości jak prawda, wolność, szacunek dla życia i godności człowieka, sprawiedliwość i solidarność. To nie była polityka, ale dążenie do wprowadzenia do życia publicznego wartości wypływających z Ewangelii. 

G jak Grób 

Znajduje się przy kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie na Żoliborzu, gdzie ks. Jerzy pracował przez ostatnie cztery lata życia. Tu 3 listopada 1984 r. odbył się jego pogrzeb, w którym uczestniczyło, jak się szacuje, od 600 tysięcy do nawet miliona osób. 

H jak Huta „Warszawa” 

31 sierpnia 1980 r., w niedzielę, ks. Popiełuszko odprawił w hucie Warszawa mszę św. dla strajkujących robotników. Odtąd związał się z hutnikami, którzy byli z nim do końca. 

J jak Jan Paweł II 

Papież wielokrotnie dawał wyraz poparcia dla działalności duszpasterskiej ks. Jerzego; przekazywał swoje błogosławieństwo, słowa otuchy, a także krzyż, różaniec, egzemplarz encykliki. Ksiądz zaś w swoich homiliach cytował Jana Pawła II.

K jak o. Kolbe Maksymilian 

Od dziecka był zafascynowany tą postacią. Nazwał go „patronem Polski udręczonej”. Kolbe był dla ks. Jerzego wzorem kapłana, który pozostał wierny prawdzie i miłości człowieka do końca. Był symbolem zwycięstwa jakie odnosi człowiek zniewolony, ale pozostający wolny duchem. 

L jak lud i ludzie 

Jako duszpasterz był ludziom wierny. W jednym z wywiadów powiedział: „Praca księdza jest w pewnym sensie przedłużeniem działalności Chrystusa. Ksiądz jest wzięty z ludu i wyświęcony dla ludzi, aby im służyć. Obowiązkiem księdza jest przeto być zawsze z ludźmi – w dobrych i złych czasach”.

M jak Msze św. w intencji Ojczyzny 

Odprawił 32 takie Msze św. w kościele św. Stanisława Kostki w ostatnią niedzielę miesiąca (poczynając od lutego 1982 r.). Sam pisał i głosił homilie, przygotowywał oprawę słowno-muzyczną, wykonywaną przez aktorów. W homiliach, odnosząc Ewangelię do aktualnych wydarzeń, mówił o prawdzie i wolności, sprawiedliwości, poszanowaniu praw i godności człowieka, o solidarności międzyludzkiej, Zawsze apelował o pokój i przebaczenie, wolność od lęku i żądzy odwetu. Z czasem brało w nich udział kilkadziesiąt tysięcy ludzi, przyjeżdżających z całej Polski.

O jak Okopy 

W tej wsi na Białostocczyźnie urodził się 14 września 1947 r. Wychowywał się w bardzo pobożnej, prawej i patriotycznej rodzinie. Rodzice – Marianna i Władysław – przekazali dzieciom wiarę i chrześcijańskie zasady moralne. 

P jak Prawda 

Była to jedna z najważniejszych wartości ks. Jerzego. Sam nią żył i o nią się upominał w życiu indywidualnym i w życiu publicznym. „Życie w prawdzie to dawanie świadectwa na zewnątrz, to przyznawanie się do niej i upominanie o nią w każdej sytuacji. (…) Na tym polega w zasadzie nasza niewola, że poddajemy się panowaniu kłamstwa, że go nie demaskujemy i nie protestujemy przeciw niemu na co dzień”. System społeczno-polityczny PRL oparty był na kłamstwie, dlatego władza tak bardzo bała się nauczania ks. Jerzego. 

R jak represje 

Za swoją działalność był represjonowany przez SB. Był podsłuchiwany, śledzony, zastraszany, w jego otoczeniu zainstalowano TW; był niesłusznie oskarżany, wielokrotnie przesłuchiwany, zatrzymany w areszcie; w jego mieszkaniu urządzono prowokację. Tydzień przed porwaniem urządzono nieudany zamach na jego życie 

Popiełuszko (1983) /pl.wikipedia.org

S jak Solidarność 

Ks. Jerzy widział piękno i ewangeliczną wartość wielkiej, dającej nadzieję wspólnoty, jaka zrodziła się spontanicznie w sierpniu 1980 r. i widział dobro, jakie niósł ze sobą NSZZ „Solidarność”. W homiliach apelował do władz o przywrócenie do życia publicznego zdelegalizowanego w stanie wojennym związku „S”, który pozwolił narodowi „dojrzeć zło i jego mechanizmy działania”, a młodemu pokoleniu ukazał „wiele przemilczanych prawd historycznych” Ojczyzny”.

Ś jak śmierć 

19 października 1984 r. w drodze z Bydgoszczy do Warszawy (w miejscowości Górsk k. Torunia) został porwany przez trzech funkcjonariuszy SB (Grzegorz Piotrowski, Waldemar Chmielewski, Leszek Pękala), w sposób bestialski pobity, a jego zmaltretowane ciało obciążone workiem z kamieniami zostało wrzucone do Wisły, przy moście we Włocławku.

T jak toruński proces

Toczył się od końca grudnia 1984 do początku lutego 1985. Kary 25 lat pozbawienia wolności dla Grzegorza Piotrowskiego i Adama Pietruszki, 15 lat dla Leszka Pękali i 14 lat dla Waldemara Chmielewskiego, w kolejnych amnestiach zostały znacząco zmniejszone. Nie skazano nikogo z ich przełożonych.

W jak wolność 

Ks. Jerzy był człowiekiem wolnym duchowo i takiej wolności wewnętrznej uczył. Podstawą wolności jest życie w prawdzie. Konsekwencją zaś wolności wewnętrznej jest wolność zewnętrzna – mówił. „Aby pozostać człowiekiem wolnym duchowo trzeba żyć w prawdzie”. 

Z jak „Zło dobrem zwyciężaj”

To hasło, zaczerpnięte z listu św. Pawła, stało się wizytówką nauczania ks. Jerzego. Zaczął go używać po tym, gdy po kanonizacji, w kontekście życia i śmierci o. Kolbe przypomniał je Jan Paweł II w 1983 r. w Niepokalanowie. 

Ż jak Żoliborz

W tutejszej w parafii św. Stanisława Kostki był rezydentem od 1980 r. (wcześniej wikariuszem w podwarszawskich Ząbkach i Aninie oraz w parafiach Dzieciątka Jezus i parafii katedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie). Ówczesnym proboszczem parafii był ks. Teofil Bogucki – wielki kapłan i patriota oraz duchowy opiekun ks. Jerzego (to on w 1981 r. zainicjował msze św. za Ojczyznę).

Ewa K. CZACZKOWSKA

Dziennikarka, historyk. Przez wiele lat pracowała w dzienniku „Rzeczpospolita”. Adiunkt w Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa UKSW. Autorka książek m.in. „Kardynał Wyszyński. Biografia”, „Siostra Faustyna. Biografia Świętej”.

Źródło: dlaPolonii.pl