Zowat één op de tien Vlamingen is ‘cognitief sterk functionerend’, maar tot voor kort kreeg die doelgroep weinig aandacht in het onderwijs. Men ging er vaak vanuit dat die leerlingen toch slim genoeg waren om zelf goed hun weg te vinden. Uit onderzoek blijkt echter dat dat niet klopt. Zonder een aanpak op maat en bijvoorbeeld de nodige uitdaging kunnen hoogbegaafde jongeren schoolmoe worden en zelfs uitstromen zonder diploma. Ook de overstap naar het hoger onderwijs kan turbulent zijn. 

LEES OOK. Meer steun nodig voor excellerende studenten, zegt Vlaamse Vereniging van Studenten

TED-talks

Onderwijsminister Ben Weyts stippelde de voorbije jaren een beleid uit rond hoogbegaafdheid en cognitief sterk functionerende leerlingen. Zo waren er al verschillende initiatieven in het lager en secundair onderwijs. Met het trainingspakket ‘Cognitief sterk functioneren’ wordt nu ook gemikt op het hoger onderwijs.

LEES OOK. PXL lerarenopleiding komt met aangepast traject voor hoogbegaafde studenten (+)

Het pakket is een soort spoedcursus die moet helpen om hoogbegaafde studenten te herkennen en beter te begeleiden. Zo is er een leidraad met bruikbare tips voor hogescholen en universiteiten, interactieve filmpjes, relevante TED-talks en concrete oefeningen die helpen om een beleid op maat van hoogbegaafde studenten uit te bouwen.

“Leerpotentieel verzilveren”

“Maar liefst vier op de tien hoogbegaafde studenten lopen studievertraging op in het hoger onderwijs. Onze grootste bollebozen zijn dus echt niet altijd de beste studenten, omdat ze soms uitdaging of begeleiding missen”, zegt minister Weyts. “Het is misschien een kleine, maar wel een kwetsbare doelgroep. We willen hen nu beter helpen om hun grote leerpotentieel ook echt te verzilveren.”

LEES OOK. Wielrenster Jade (20) praat op tv over hoogbegaafdheid: “Ik had zenuwen voor de reacties na de uitzending, maar ze waren allemaal positief” (+)

ALLE STANDPUNTEN OVER ONDERWIJS

PVDA

• We kiezen voor een veelzijdige basisvorming die grotendeels gemeenschappelijk is tot 16 jaar. We zorgen voor kleinere klassen van maximaal 15 leerlingen tot het tweede leerjaar en maximum 20 in de volgende jaren 
• We geven startende leerkrachten extra begeleiding en tijd om zich voor te bereiden door middel van een ‘inwerkjaar’ 
• We voeren een maximumfactuur voor het secundair onderwijs in 
• We verlagen het inschrijvingsgeld naar 835 euro en bevriezen het, zoals in Franstalig België. Op termijn evolueren we naar een kosteloos hoger onderwijs 
• We draaien de harde knip terug. We verzetten ons tegen toelatingsproeven die selecteren op sociale achtergrond 

GROEN

• Lerarentekort aanpakken, onder meer via een startersstatuut voor beginnende leerkrachten  
• Kwaliteit garanderen met een rijk aanbod. Naast basisvaardigheden is er plaats voor maatschappelijke thema’s zoals burgerschap, relaties, duurzaamheid en mediawijsheid 
• Elk kind gratis naar school. Gratis schoolmateriaal voor elk kind en kostendekkende schooltoelages voor gezinnen met lage inkomens 
• Een voedzame, lekkere en duurzame schoolmaaltijd voor elk kind. Voor kinderen van ouders die moeilijk rondkomen, is die maaltijd gratis 
• Toegankelijk hoger onderwijs door voldoende hoge studiebeurzen en betaalbare studentenwoningen 

VLAAMS BELANG

• De invoering van bindende taaltesten in de derde kleuterklas. Na de bestaande initiële Koala-screening, moet er in mei ook een echte taaltest komen 
• De invoering van een vak ‘burgerschap’ waarbij de kennis van en het respect voor onze Europese waarden en normen centraal staan, als onderdeel van de eindtermen van het lager en secundair onderwijs 
• De invoering van een maximumfactuur in het secundair onderwijs, al naargelang de studierichting 
• Een gedeeltelijke cashback van het inschrijvingsgeld aan hogescholen en universiteiten voor studenten die erin slagen om het bachelordiploma te behalen binnen het modeltraject 
• Een terugbetaling van de effectieve studiekosten voor wie in Vlaanderen een gesubsidieerde hogere studie heeft gevolgd, maar uitstroomt naar een buitenlandse niet-EU arbeidsmarkt 

OPEN VLD

• Leerplicht verlagen naar 3 jaar 
• Zomervakantie met twee weken inkorten, herfst- en krokusvakantie met een week verlengen 
• Vlaams plan voor Nederlands en wiskunde in het basisonderwijs. Taaltrajecten en taallessen vanaf kleuterschool voor wie Nederlands niet machtig is 
• Woensdagnamiddagaanbod op scholen: sport en cultuur, maar ook bijspijkerlessen voor wie daar nood aan heeft. Levensbeschouwelijke lessen enkel buiten de schooluren 
• Gezonde en warme schoolmaaltijden gratis voor kansarme leerlingen 

CD&V

• Een lerarenloopbaanpact in het onderwijs om het lerarentekort aan te pakken  
• Meer ondersteuning voor zij-instromers, die meer anciënniteit mogen meenemen (20 jaar) 
• We beschermen de vrijheid van onderwijs tegen alle vormen van staatspedagogie  
• Meer vrijheid voor schoolbesturen om de toegekende middelen in te zetten  
• De onderwijskwaliteit moet een boost krijgen: we verwachten leerplannen die ambitieuzere doelen omvatten dan de minimumdoelen    

VOORUIT

• Alle beginnende leerkrachten moeten werkzekerheid hebben, door ze in een leerkrachtenpool te steken. Zij-instromers moeten tot 20 jaar anciënniteit kunnen meenemen 
• De leerplicht moet worden vervangen door schoolplicht, waardoor thuisonderwijs niet meer kan. De schoolplicht begint op 3 jaar 
• Scholen moeten sterk inzetten op de kennis van het Nederlands. Elke leerling wordt opgevolgd en indien nodig volgt er remediëring. Ouders die het Nederlands niet goed machtig zijn, krijgen in crèches en op scholen taallessen 
• Ook in het secundair onderwijs moet de maximumfactuur worden ingevoerd 
• De zomervakantie moet twee weken korter. Die twee weken worden dan aan de krokus- en herfstvakantie gekleefd. Het startuur van de schooldag mag best wat later vallen, om zo de slaap- en leermogelijkheden van jongeren te verbeteren 

N-VA

• We moedigen scholen aan om veel verder te gaan dan de minimumdoelen. Voor secundaire scholen moeten naast de Vlaamse toetsen ook zaken zoals doorstroom naar en in het hoger onderwijs en kansen op de arbeidsmarkt duidelijkheid geven over de output van een school 
• Tegenover al die vrijheid en autonomie staat meer toetsing van de kwaliteit via de Vlaamse toetsen. Die worden, naast Nederlands en wiskunde, uitgebreid naar zoveel mogelijk andere domeinen 
•  We zetten bij alle leeft­ijden nog meer in op basiskennis, zoals onder andere begrijpend lezen, grammatica en wiskunde 
• We passen artikel 24 van de Grondwet aan zodat de vrijheid van onderwijs niet langer een argument kan zijn wanneer objectief wordt vastgesteld dat de kwaliteit van onderwijs onder grote druk staat 
• We breiden de verplichte taaltest verder uit zodat iedereen die laattijdig instroomt in ons onderwijs een taaltest moet afeggen, waarna de nodige begeleiding verstrekt wordt 

EXCLUSIEF: alle verkiezingsprogramma's van alle Vlaamse partijen, uitgewerkt in dertig thema's ›