All the Beauty and the Bloodshed (2022)

Winnaar Gouden Leeuw op het Festival van Venetië in 2022.

Aangekocht door Cinéart. Release in 2023.

EDIT: vanaf 19 januari 2023 in de bioscoop.

Nan Goldin is bovenal een fotograaf en ofschoon de documentaire een flink aantal van haar foto’s laat zien en die foto’s zeker mooi en interessant zijn, gaat de documentaire nauwelijks over haar werk als kunstenares: het gaat vooral over haar leven. We leren dat ze een typische bohemien-leefstijl heeft geleid vol drugs en losbandige seks (tot en met prostitutie en veel vrienden die aan AIDS stierven) temidden van junkies, hoeren, queers en kunstenaars. Maar belangrijker voor het verhaal is dat haar ouders niet geschikt waren als ouder en zij haar oudere zus en haarzelf eigenlijk het huis uit bonjourden zodat ze terechtkwamen in pleeggezinnen, weeshuizen en instellingen. Haar oudere zus rebelleerde maar pleegde zelfmoord, hetgeen in het benepen burgerlijke milieu van haar ouders verzwegen moest worden: dat Nan verslingerd raakte aan het fotograferen zou hierop een reactie zijn want alleen door foto’s te nemen kon ze zich uiten en de waarheid vertellen in plaats van te zwijgen (Nan zou de eerste kunstfotograaf zijn die haar eigen leven fotografeerde). Van haar zus nam ze ook de rebelse houding over die haar ook al jong een activist maakte tegen allerlei vormen van sociaal onrecht waarmee ze ook de onderdrukten een stem geeft.

Dat activisme blijkt niet alleen ook uit haar werk waarin ze bv. de onderdrukking van vrouwen onderzoekt, maar geeft ook het tweede thema van de documentaire. Ze was al verslaafd aan heroïne maar raakte na een ongeluk ook verslaafd aan de legale maar sterkere synthetische opiaten van de Sackler-familie die meer dan een half miljoen Amerikanen de dood in hebben gedreven terwijl Sackler een goede naam heeft als kunstverzamelaars en filantropen die kunstwerken geeft aan onder meer de musea waar ook Nan Goldin exposeert: zij is aldus ‘van binnenuit de kunstwereld’ samen met andere slachtoffers van Oxycontin een strijd begonnen tegen Sackler met acties in verschillende musea. Dat heeft uiteindelijk ertoe geleid dat de musea de naam Sackler – daarmee hun goede naam – hebben weggehaald (al heeft de familie hun willens en wetens aan verslaving en dood verdiende miljarden behouden en is er ook geen strafvervolging van de familie).

Al met al hebben we met de documentaire Nan Goldin leren kennen, hetgeen de documentaire zeker voor haar fans interessant zal maken maar ik kende haar niet en eerlijk gezegd heeft zij en dus ook de documentaire niet heel veel indruk op mij gemaakt.

Gouden Leeuw in Venetië 2022?

Een dertien in een dozijn-documentaire die chronologisch put uit het archief van fotografe Nan Goldin. Een egodocument, op kinderlijke wijze verteld: en toen verhuisde ik hierheen, en toen daarheen, en toen kreeg ik een relatie met Pietje en toen een relatie met Marietje, en zo verder, en zo verder... zonder dat de docu iets toevoegt aan het tijdsbeeld zoals ik dat al ken uit boeken en films.

Oh ja, de wereldberoemde fotografe (met een moeilijke jeugd) kende ik nog niet en nu wel: een bohemienne die 'gewone' foto's maakt en blijkbaar het geluk heeft gehad om door te breken in musea.

Oh ja, ze strijdt ook tegen de Sackler-familie, de farmaceutische familie die rijk is geworden aan de verkoop van verslavend makende medicijnen als valium en oxycodone/oxycontin, reden waarom ik de docu graag wilde zien, als oud-verslaafde aan oxycodone. Teleurstelling: de docu gaat alleen over het ego van Nan Goldin en een heel klein pietsie pietsie beetje over haar activisme.

Gouden Leeuw in Venetië 2022?

Dan moet de concurrentie niet groot zijn geweest...

Nan Goldwin is het meest prominente gezicht van een groep activisten dat zich inzet om de steenrijke familie Sackler te ontmaskeren wolven in schaapskleren. Die familie investeerde veel geld in prominente musea (waaronder Guggenheim en het Metropolitan Museum in New York) en kreeg daarvoor een Sacklervleugel of –afdeling terug. Maar de Sacklers verdienden hun fortuin met de productie en marketing van medicijnen die zo verslavend zijn dat er dagelijks 150 mensen sterven aan de gevolgen daarvan. Begint met een in het oog springende actie en Poitras gebruikt dat als ankerpunt om terug te kijken op het turbulente, kleurrijke leven van een eigenzinnige, volhardende kunstenaar die altijd haar hart heeft gevolgd en zowel de fijne als de onaangename gevolgen daarvan heeft geaccepteerd. Een perfecte combinatie van persoonlijk portret en kritiek op Big Pharma.

Na de Gouden Palm had ik ook de Gouden Leeuw dit jaar aan een andere film gegeven. Deze is wel beter dan Triangle of Sadness en het gevecht in de film tegen de kwaadaardige famile Sackler heeft mijn sympathie. Maar de film zat me te vol. Dit zijn drie films in een waardoor er twee in de verdrukking komen. We krijgen een film over de zus van Nan Goldwin die lang geleden een einde aan haar leven maakte en de poging van Nan om dat te reconstrueren. Er is een film over het leven en het werk van Nan Goldwin waarin ze verschillende scenes en steden rondstapte en door vele mensen is beinvloed. En terecht kwam tussen onder meer hippies, de vroege gay scene meemaakte, in de New Yorkse kunstscene rondliep, sekswerker was, drugsproblemen had en uiteindelijk ook een overlever is de opiaten van de familie Sackler. De derde film gaat over het gevecht tegen de familie en hoe dat gaat. Het tweede thema wordt het meest uitvoerig behandeld. De andere twee komen in de verdrukking terecht. De zelfmoord van Nan's zus krijgt een interessante verklaring op het einde, waardoor ik vooral meer wilde weten. De zwaar door de methodes van de aidsprotesten van Act Up beinvloede acties zitten ook in de verdrukking. Ik had graag meer geweten over bijvoorbeeld de gewetenloze marketing van de opiaten door Perdue, het bedrijf van de Sacklers. En de gelukte poging om door een faillissement een hoop rechtszaken te ontlopen. Uiteindelijk blijft de film in die thema's aan de oppervlakte hangen. Verder werkt het niet om foto's te laten zien als een slide show waar ik niet zelf kan bepalen hoe lang ik naar de foto's kijk, maar dat hoort bij het medium film.

Ik had de film niet de leeuw gegeven, maar gun de Sacklers ook geen rust, dus als die prijs daarbij helpt is dat ook mooi.

Mooie documentaire die oscilleert tussen activisme en cultuurgeschiedeni, binnen een marginale, progressieve kunstwereld.

Wie denkt meer te leren over de geschiedenis van de Sackler pharma dynastie is hier niet aan het juiste adres.

Vanwege de breedhoeklens die wordt gehanteerd is de focus een beetje zoek en duurt het geheel mij iets te lang.

Boeiende docu. Je kan een docu over een interessant persoon heel saai maken door alle belangrijke gebeurtenissen en prestaties droog te doorlopen, maar Poitras is meer geïnteresseerd in waarom Nan Goldin haar kunst maakt. Voor Goldin is haar werk duidelijk veel meer dan alleen een middel om in haar levensonderhoud te voorzien. Haar kunst, persoonlijk leven en haar familiegeschiedenis zijn nauw met elkaar verbonden. Vandaar dat deze documentaire ook eigenlijk twee verhalen in 1 is. Poitras weet die verhalen wonderlijk goed samen te laten komen.

Vooral de conclusie vond ik heel erg sterk. Gemarginaliseerd worden loopt duidelijk als een rode draad door de familiegeschiedenis van Goldin. Haar ouders wilden eigenlijk helemaal niet aan het keurslijf van huisje-boompje-beestje voldoen, en dat had een desastreuse invloed op hoe ze als ouders waren en hoe hun kinderen zich hebben ontwikkeld. Het vergt enorme empathie om op deze manier in je eigen ouders een gemarginaliseerde groep te herkennen en verklaart Goldins interesse in dat soort kwetsbare groepen in de rest van haar carrière en leven.

Een ander heel indrukwekkend moment vond ik toen de Sacklers op last van de rechter getuigenissen van slachtoffers (virtueel) moesten aanhoren. Ik zag trouwens nog niet zo heel lang geleden de docuserie The Pharmacist op Netflix. Geen heel sterke docu, maar wel een die zich focust op de opioïdencrisis in Amerika en Purdue Pharma's aandeel daarin. Daarin zie je nog een stuk meer van die bizarre reclamespotjes.

Egodocument van een bekende amerikaanse fotografe.

het probleem met dit soort documentaires is, dat het niet interessant is voor de kijker als je niet die periode hebt meegemaakt, de jaren 70/80 in new-york.

er komen polaroids en vage filmpjes voorbij met mensen die je niet kent.

het boeide me niet, ik voelde me eigenlijk een soort voyeur.

het zijn eigenlijk twee films, één over haar leven en een film over de strijd tegen de Sackler familie.

Uitstekende documentaire over kunstenares en activiste Nan Goldin. Vooral een heel persoonlijk portret/document dat voornamelijk door Nan Goldin zelf aan elkaar wordt gepraat aan de hand van haar eigen foto's. En deze foto's vormen een prachtig tijdsbeeld. De titel van de documentaire wordt langzaam wel duidelijk.

Nan Goldin was me voor deze documentaire geheel onbekend. Achteraf gezien hoefde het voor mij ook niet. Ik weet niet of het aan de docu of aan de persoon lag, maar het boeide me maar weinig. Een docu in twee delen. Enerzijds over haar eigen leven waaruit blijkt dat ze geen makkelijke jeugd had, maar voorts is het weinig interessant. Het tweede, dat verweven zit in de hele docu, is de strijd tegen Sacklers. Een nogal sterk activistische strijd welk niet altijd mijn stijl is.

Winnaar in Venetië? Het doet me toch even de wenkbrauwen fronsen.