Antykoncepcja hormonalna działa przez uwalnianie do organizmu dziennej dawki hormonów z grupy progestagenów i pochodnej estrogenu. Dlatego tak ważne jest przyjmowanie pigułek zgodnie ze wskazaniami producenta. Każda zapomniana tabletka zmniejsza skuteczność antykoncepcji i może przyczynić się do zwiększenia ryzyka zapłodnienia.
Antykoncepcja hormonalna – jak stosować tabletki, aby zmniejszyć ryzyko skutków ubocznych?
Informacje na temat skutków ubocznych stosowania antykoncepcji hormonalnej zawsze zawarte są na dołączonej do opakowania ulotce. Jeśli rozpoczynające kurację hormonalną kobiety mają pytania i wątpliwości, dobrze zasięgnąć porady ginekologa, który pomoże też dopasować rodzaj pigułek do oczekiwań, stylu życia i kondycji organizmu.
Czytaj więcej: Spirala antykoncepcyjna - skuteczność, wady, skutki uboczne
Tabletki antykoncepcyjne – jak działają?
Tabletki antykoncepcyjne działają przez uwalnianie do organizmu syntetycznych hormonów, które z jednej strony hamują owulację, a z drugiej zagęszczają śluz w pochwie, przez co staje się on nieprzepuszczalny dla plemników. Śluz zmienia nie tylko konsystencję, ale również barwę – z przezroczystej na białą, a niekiedy delikatnie żółtą. Wydzielina ma kwaśne pH, w którym plemniki obumierają po kilku godzinach.
Czytaj więcej: Poszczególne metody antykoncepcji - sprawdź ich skuteczność
Aby tabletki mogły skutecznie działać, ważny jest ich prawidłowy dobór. Tabletki dwuskładnikowe zawierają dwa rodzaje żeńskich hormonów: progestagen i estrogen. Pierwszy hamuje jajeczkowanie, zwiększa gęstość śluzu i utrudnia zagnieżdżenie się jajeczka, podczas gdy drugi zatrzymuje dojrzewanie pęcherzyka w jajniku. Niestety nie wszystkie kobiety mogą z tej metody korzystać. Również u młodych dziewcząt, w zależności od masy ciała i ewentualnie braku innych wskazań, stosuje się niskodawkowe tabletki dwuskładnikowe.
Czytaj więcej: Najczęstsze błędy popełniane przy stosowaniu antykoncepcji
Skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych – jak je ograniczać?
Skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych związane są z regularnym przyjmowaniem hormonów w dawce, która przekracza ich naturalne stężenie w organizmie. Można jednak im przeciwdziałać – przede wszystkim dzięki regularnym badaniom ginekologicznym, które pozwolą wykryć już pierwsze niepokojące zmiany, ale również dzięki właściwemu dobraniu antykoncepcji. Dlatego nigdy nie wolno podejmować decyzji o przyjmowaniu pigułek bez konsultacji ze specjalistą. Tabletki dostępne są wyłącznie na receptę. Wszystkie niepokojące symptomy należy zawsze zgłaszać lekarzowi. Podcza gdy niektóre kobiety nie odczuwają żadnych dolegliwości, inne skarżą się na:
- nudności, bóle głowy,
- zaburzenia nastroju i podatność na stany depresyjne,
- problemy z wagą, np. na skutek zatrzymywania wody w organizmie,
- obniżenie libido.
Jeśli organizm nie toleruje stężenia syntetycznych hormonów w tabletkach, należy zmienić przyjmowany środek na inny. Wiele kobiet decyduje się na plastry, które uwalniają progestagen i estrogen bezpośrednio do krwiobiegu, przez co nie obciążają w tak dużym stopniu wątroby. Na rynku dostępne są również zastrzyki hormonalne, spirale wewnątrzmaciczne czy krążki dopochwowe, które również uwalniają dawkę substancji czynnej do organizmu.
Obojętnie od wybranej metody, równie ważne jest przestrzeganie zasad jej stosowania. Wszystkie dostępne produkty mają określony czas działania. Błędy w ich stosowaniu mogą zaważyć na skuteczności.
Czytaj więcej: Mity na temat antykoncepcji
Jak brać tabletki antykoncepcyjne, aby zmniejszyć ryzyko niechcianej ciąży?
Tabletki antykoncepcyjne są bardzo skuteczną formą zapobiegania ciąży, ale należy przestrzegać zasad ich stosowania. Ważne aby nie pomijać żadnej pigułki z opakowania, a po jego zakończeniu wykonać właściwą przerwę - jeśli jest konieczna. Z kolei tabletki dwu- i trójfazowe zawierają różne dawki hormonów, które mają naśladować fazy cyklu. W ten sposób kobiety mogą skuteczniej dopasować terapię do potrzeb zarówno organizmu, jak i prowadzonego stylu życia. Jeśli wybrane pigułki są dobrze tolerowane, nie należy ich zbyt często zmieniać.
Na rynku znajdują się różne rodzaje pigułek antykoncepcyjnych i zawsze należy wcześniej zapoznać się ze wskazówkami odnośnie ich zażywania. Dobrze jest przyjmować pigułkę codziennie o podobnej porze. W ten sposób nie dochodzi do wahnięć poziomu hormonów w organizmie. Ważne też aby zapoznać się z postępowaniem w przypadku pominięcia pigułki. Ich działanie znacznie się wówczas zmniejsza i może dojść do sytuacji, w której konieczne będzie dodatkowe zabezpieczenie. Jeśli pominięta została więcej niż jedna tabletka, dobrze skontaktować się z ginekologiem.
Skuteczność antykoncepcji zmniejsza się również w przypadku wymiotów, biegunki czy podczas stosowania niektórych leków.
Czytaj więcej: Antykoncepcja awaryjna - jak działa pigułka "dzień po"