Tilfallandi athugasemdir - pallvil.blog.is

N�m, str�kar og samf�lag

Tv�falt fleiri ungir karlar�� aldr�in�um 18 til 24 �ra hverfa fr� n�mi h�r � landi en jafn�ldrur �eirra. Tveir af hverjum t�u k�rlum h�tta n�mi en ein af hverjum t�u�konum. Aldurinn 18 til 24 �ra n�r yfir s��ustu �r � framhaldssk�la, i�nn�m og fyrstu h�sk�lagr��u.

Brottfall ungra karla fr� n�mi � �slandi er �a� mesta me�al Evr�pu�j��a.

T�lfr��in b��ur upp � tv�r t�lkanir. � fyrsta lagi a� �slenskir ungkarlar s�u �eir skyns�mustu � vi�ri Evr�pu. �eir �tta sig � a� h�sk�lan�m er � meira h�mb�kk kj�nafr��a sem l�tt e�a ekkert eru � tengslum vi� hversdagslegan veruleika. � h�sk�lum er haft fyrir satt a� kynin s�u �rj�, fimm e�a seytj�n; a� ve�ri� s� ekki n�tt�rufyrirb�ri heldur manngert; og a� Hamas s�u samt�k mannvina.

Fyrir utan almennan h�lfvitah�tt og hindurvitni skaffar h�sk�lan�m ekki �a� sem menn hafa ��rum �r��i auga � - meiri tekjur. Fyrir sex m�nu�um sag�i � Vi�skiptabla�inu:

Kaupm�ttur launaf�lks me� meistaragr��u hefur sta�i� � sta� fr� aldam�tum � sama t�ma og kaupm�ttur laun�ega me� grunnmenntun hefur vaxi� um 44% og l�gmarkslauna um 84%.

Meistaran�m tekur a� jafna�i tv� �r a� lokinni grunngr��u � h�sk�la, BA/BS, sem tekur �rj� �r. Me� vinnu, eins og algengt er h�r � landi, tekur oft 6 til 8 �r a� lj�ka meistaran�mi. �fram skrifar Vi�skiptabla�i�:

Samkv�mt n�justu t�lum gefur h�sk�lamenntun 17% h�rri laun en grunnmenntun h�r � landi sem er langtum l�gst me�al samanbur�arlanda �ar sem me�altali� er 50%.

Jafnlaunalandi� �sland gerir minni greinarmun � h�sk�lamenntun og grunnmenntun en samanbur�arl�nd. �a� einfaldlega borgar sig ekki, m�lt � kr�num og aurum, a� n� s�r � h�sk�lagr��u. S� ma�ur ekki �ess meira fyrir v�kfr��slu er einbo�i� a� gera eitthva� frj�rra vi� l�f sitt en skr� sig � h�sk�lan�m.

� ��ru lagi m� t�lka t�lfr��ina um brottfall karla � �ann veg a� sk�lakerfi� s� sni�i� a� st�lkum en ekki str�kum. Megin�orri kennara, 70-80 pr�sent, er kvenkyns. Kennsla er kvenl�g og notar hugt�k og vi�mi� �r heimi kvenna. Yndislestur, ��g� og samvera eru forskriftin en ekki hasars�gur, fj�r og str��sleikir. Str�kum er � unga aldri �beint kennt a� sk�linn s� fremur fyrir konur en karla.

Vandam�li� er ekki n�tt. Fj�ldi �tskrifa�ra kvenna �r framhaldssk�lum f�r fram �r fj�lda karla fyrir s��ustu aldam�t. Menn fara ekki � h�sk�lan�m �n �ess a� lj�ka st�dentspr�fi. Fyrir �ratug�birtist grein � heimas��u Jafnr�ttisstofu�um kynjahalla � h�sk�lum. Lokaor�in:

Ef ekkert ver�ur a� gert munu h�sk�lar � �slandi �egar fram l��a stundir standa undir nafni sem hinir n�ju kvennask�lar.

T�u �rum s��ar m� sl� f�stu a� ekkert var gert. H�sk�lar eru svo gott sem kvennask�lar.

��


mbl.is Brottfall karla mest � �slandi
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

Helvegur h�sk�la: fj�lbreytileiki, j�fnu�ur og inngilding

V�sindi efla alla d�� eru einkunnaror� H�sk�la �slands. �au eru fr� mi�ri 19. �ld, �r smi�ju J�nasar Hallgr�mssonar:

V�sindin efla alla d��
orkuna styrkja, viljann hvessa,
vonina gl��a, hugann hressa,
fars�ldum vefja l�� og l��.

Einstaklingur sem tileinkar s�r fr��ilega hugsun skapar ver�m�ti sem al�j�� n�tur g��s af. P�ll heitinn Sk�lason ��verandi rektor H�sk�la �slands ger�i�kj�ror�in a� umtalsefni vi� brautskr�ningu fyrir r�mum aldarfj�r�ungi:

S�, sem vill breyta heiminum til hins betra, getur hvergi byrja� nema � sj�lfum s�r. Hann er verkf�ri� sem � a� koma hinu g��a til lei�ar. [...]��a� er �sk m�n til ykkar, �g�tu kand�datar, a� s� frj�lsa, gagnr�na hugsun, sem �i� hafi� tami� ykkur vi� n�m � H�sk�la �slands, hj�lpi ykkur til a� feta braut viskunnar og hafa hugsj�nir hennar a� lei�arlj�si � l�fi og starfi.

Til a� breyta heiminum af viti byrja menn � sj�lfum s�r. Verkf�ri� er frj�ls gagnr�nin hugsun sem allir hafa jafnan a�gang a�, enda er h�n � me�vitundinni. Frj�ls umr��a tekur vi� �llum hugmyndum�sem sl�past og styrkjast, n� e�a veikjast, � gagnr�nni umr��u. �tkoman er ekki�algildur sannleikur heldur gildar sko�anir og �ekking me� fyrirvara. Vitneskja er �vallt me� takm�rkunum, eins og P�ll rektor segir.� � grunninn er a�fer�in s� sama og S�krates kenndi Forn-Grikkjum til a� skilja merkingu hugtaka.

Frj�ls gagnr�nin hugsun, og �ar af lei�andi frj�ls umr��a, � undir h�gg a� s�kja � h�sk�lasamf�laginu. Fr� �tl�ndum, einkum henni Amer�ku, koma bo�or�in um fj�lbreytileika, j�fnu� og inngildingu (diversity, equity, inclusion). � yfirbor�inu falleg or� en kjarni �eirra er alr��ishyggja. Frj�ls hugsun skal v�kja, banna, ef einhver m��gast. Einkum og s�rstaklega ef s� m��ga�i segist tilheyra b�gindah�pi af einhverri sort. �r ver�ur aumingjavald sem me� hugsanal�greglu s�r til halds og trausts�k�fir frj�lsa hugsun. Menn eiga ekki a� hugsa gagnr�ni� heldur tileinka s�r d��leysi frammi fyrir r�tttr�na�i. Kapphlaupi� er ni�ur � vi�, markmi�i� er a� allir ver�i botnfall.�

Breski sagnfr��ingurinn Nj�ll Ferguson, einn �rf�rra sem standa undir nafninu stj�rnusagnfr��ingur, f�kk st��u vi� Harvard-h�sk�la � Bandar�kjunum � byrjun aldar. Hann heims�tti f�sturj�r�ina og�vara�i sterklega vi� amer�sku bo�or�unum um fj�lbreytileika, j�fnu� og inngildingu. Harvard, ��ur fremsta menntastofnun vesturlanda, er a�hl�tursefni, segir Ferguson.

Frelsi og j�fnu�ur eru andst��ur � heimi hugsunar. Sumir eru heimskir, flestir me�algreindir, f�einir snillingar. N�tt�rulegur fj�lbreytileiki er bannf�r�ur � helvegi h�sk�lanna. Inngilding b�gindanna s�r til �ess. D��laus sau�sh�ttur er ��sta bo�or�i�.


Fj�ldamor� f� vi�urkenningu, vestri� klofnar

Nor�menn ver�launa fj�ldamor� Hamas 7. okt�ber me� vi�urkenningu � sj�lfst��i Palest�nu. Hamas stj�rnar Gasa en hinn hluti Palest�nu, vesturbakkinn, er undir stj�rn Fatha-samtakanna. Palest�nur�kin eru tv�, a�skilin landfr��ilega og me� tvenn stj�rnv�ld.

Norska stj�rnkerfi� �ekkir m�tavel �takas�gu �sraela�og Palest�nuaraba. � t�unda �ratug s��ustu aldar voru fundir � Osl�, h�fu�borg Noregs, um tveggja r�kja lausn. Tilraunin bj� til heimastj�rn Palest�nuaraba, �� undir stj�rn PLO. Vonir um gagnkv�ma vi�urkenningu �sraela og Palest�nuaraba � tilvist tveggja r�kja f�ru �t um ��fur um aldam�tin.

N�verandi �t�k milli �srael og Palest�nuaraba byrja me� fj�ldamor�um Hamas 7. okt�ber � s��asta �r. Hry�juverkamenn dr�pu um 1200 �vopna�a borgara og t�ku um 200 g�sla. � framhaldi kemur innr�s �sraelshers � Gasa. Vi�urkenning � Palest�nu sem sj�lfst��u r�ki er umbun sem veit � frekari hry�juverk. Samlandar Breivik �ttu a� vita betur en a� ver�launa skepnur � mor�hug.��

Fr� �sl�ar-samningum er str��s�stand me� hl�um, l�kt og veri� haf�i fr� stofnun �sraelsr�kis um mi�ja s��ustu �ld. Palest�nuar�bum vegnar vel � �r��ursstr��inu�og f� n� vi�urkenningu Noregs, auk �rlands og Sp�nar.

Kjarninn � deilu �sraela�og araba er s� sami og fr� mi�ri s��ustu �ld. �orri araba afneitar tilvist �sraelsr�kis. �ar stendur hn�furinn � k�nni.

Ef vestr�n r�ki fylgdu ford�mi Nor�manna, �ra og Sp�nverja v�ri skammt � endalok �sraelsr�kis. Hamas-vinir � vestrinu myndu fagna. �sraelar s�tu ekki me� hendur � skauti og bi�u�eftir annarri helf�r. St�rstr�� � landinu helga ylli hamf�rum � heimsv�su.� ��

Vestri� mun ekki sn�a baki vi� �srael�a� svo komnu m�li. En h�ttuleg teikn eru � lofti. �tspil Nor�manna s�nir vestr�na hnignun. � �kra�nu stendur vestri� frammi fyrir t�pu�u str��i sem aldrei��tti a� heyja. Eftirgj�f � mi�austurl�ndum tv�eflir ��sem vilja vestri� feigt. �ar eru me�taldar fimmtu herdeildirnar � vestr�num h�sk�lum.�

�litsgjafi�norska r�kis�tvarpsins, NRK, segir me� kurteisu or�alagi a� vi� n�verandi a�st��ur s� f�vitah�ttur a� vi�urkenna palest�nskt r�ki. Vi� munum n�stu daga sj� �slenska f�r��linga lepja upp norska f�visku.�

Noregur og �rland eru sm�r�ki. Sp�nn er � evr�pskri millivigt. Ekkert �essara r�kja skiptir sk�pum um al�j��a�r�un. Dvergarnir fyllast ofl�ti vegna sofandah�ttar risanna. Axarsk�ft vestursins minna ���gilega � heimskup�rin � a�draganda fyrra str��s.�Vestfirsk kerling ku hafa sagt sumari� 1914 a� h�tti menn ekki �essari vitleysu endi �eir � a� drepa einhvern.

Til d�mis heimsfri�inn.� � �


mbl.is Danir geti ekki vi�urkennt Palest�nu sem stendur
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

Bla�amenn valkv��ir � tj�ningarfrelsi�

Arnar ��r J�nsson forsetaframbj��andi k�r�i til si�anefndar Bla�amannaf�lags �slands teikningu � V�si �ar sem hann var s�ndur � b�ningi �ri�ja r�kisins. Si�anefnd B� tekur vi� k�rum fr� almenningi sem telur a� bla�amenn/fj�lmi�lar fari �t fyrir �au m�rk sem si�areglur B� setja.

Si�anefndin er ekki d�mst�ll. A� jafna�i eru m�l afgreidd �n fj�rhagslegs kostna�ar fyrir m�lsa�ila, hvort heldur k�rendur e�a k�r�a. L�gfr��ingar koma ekki endilega vi� s�gu enda um a� r��a fagnefnd.

Si�areglur B��eru grunnur �rskur�a si�anefndarinnar. Tilfallandi �ykir l�klegt a� m�li Arnars ��rs ver�i v�sa� fr� � grunni 12. greinar er kve�ur � um a� si�areglurnar setji ,,ekki h�mlur � tj�ningarfrelsi bla�amanna." �a� m� kalla �etta Illuga-�kv��i�. Fyrir margt l�ngu, l�klega n�rri 30 �rum, k�r�i �tgefandi Illuga J�kulsson fyrir a� segja, efnislega, a� �tgefandinn skrifa�i svo l�lega �slensku a� hann �tti heima � bakvi� l�s og sl�. K�runni var v�sa� fr� � �eim grunni a� Illugi i�ka�i frelsi sitt til tj�ningar, v�ri ekki a� stunda bla�amennsku. S��ar var �kv��inu b�tt vi� si�areglurnar.

Strax inngangi n�gildandi�reglna, sam�ykktar � fyrra, er afdr�ttarlaust kve�i� � um tj�ningarfrelsi�. �ar segir: ,,�flug og v�ndu� bla�amennska, �ar sem tj�ningarfrelsi� er � fyrirr�mi, er forsenda l��r��is." Fyrsta grein si�areglnanna klappar sama stein.

Nokkur umr��a er um k�ru Arnars ��rs, a� frumkv��i bla�amanna sem er annt um tj�ningarfrelsi�.�Jakob Bjarnar � V�si kallar til R�bert Span�, lagapr�fessor og fyrrum forseta Mannr�ttindad�msst�ls Evr�pu og innir hann eftir l�gfr��ilegu �liti. Span� er �tv�r��ur � sinni afst��u, segir k�r�a teikningu innan ramma tj�ningarfrelsis. Haft er eftir Span�:

�a� er �hyggjuefni a� l�gl�r�ur forsetaframbj��andi, sem segist annt um tj�ningarfrelsi�, skuli breg�ast svona vi� �essari umr��u.

Bla�amenn og fyrrum forseti Mannr�ttindad�msst�ls Evr�pu mars�ra samr�mdu g�ngulagi til varnar m�lfrelsi. Aftur skerast bla�amenn �r leik er spj�tin standa ekki a� �eim sj�lfum. �r�r bla�amenn, allir � Heimildinni, stefndu tilfallandi bloggara � tveim d�msm�lum fyrir a� skrifa fr�ttir um�byrlunar- og s�mastuldsm�li� �ar sem �eir sj�lfir eru sakborningar. �eir vildu ��gn um m�li� og fengu hana a� mestu fr� f�l�gum s�num me�al starfandi bla�amanna en bloggari sag�i t��indin af byrlun P�ls skipstj�ra Steingr�mssonar, stuldi � s�ma hans � ��gu bla�amanna. Fyrir �a� f�kk tilfallandi tv�r m�lss�knir fyrir h�ra�sd�m �ar sem hann tapa�i. B��um m�lum var �fr�ja� til landsr�ttar. D�mur fellur � n�stu d�gum � m�li ��r�ar Sn�s J�l�ussonar ritstj�ra Heimildarinnar og Arnars���rs Ing�lfssonar bla�amanns gegn bloggara.

Er d�mur f�ll � fyrra m�linu � h�ra�sd�mi sag�i ��r�ur Sn�r ��vi�tali vi� Morgunbla�i�:

�g og Arn�ar ��r Ing��lfs�son vor�um saka�ir um al�var�leg hegn�ing�ar�laga�brot og �a� m� ekki segja hva� sem er um hvern sem er, hven�r sem er, hvar sem er.

Bloggari haf�i sagt�a� bla�amennirnir �ttu ,,beina e�a �beina" a�ild a� m�linu �ar sem �eir eru sakborningar og a� �k�ra yr�i l�klega gefin �t. �a� eru �ll �sk�pin, � raun a�eins �lyktun um st��u m�la � l�gregluranns�kn � byrlun og stuldi � ��gu bla�amanna. Sakborningar ver�a �eir einir sem r�k standa til a� ver�i �k�r�ir.�

Enginn starfandi bla�ama�ur hefur vaki� m�ls � a� �a� s� ,,�hyggjuefni" �egar bla�amenn sem segjast ,,annt um tj�ningarfrelsi�" stefni bloggara fyrir a� n�ta s�r �a�. �� vir�ist gilda a� ekki megi segja ,,hva� sem er um hvern sem er." En �ess � milli m� kenna mann og annan vi� nasisma.

� bla�mannast�ttinni fer ekki saman mynd og hlj�� �egar kemur a� tj�ningarfrelsinu. � einn sta� segjast �eir l�ta s�r annt um �a� en � annan sta� stefna �eir m�nnum sem n�ta s�r m�lfrelsi� til a� segja fr�ttir - sem bla�amenn vilja a� liggi � �agnargildi.

Bla�amenn er leita til d�mst�la a� banna tj�ningu � r��u og riti stunda ekki ,,�fluga og vanda�a bla�amennsku, �ar sem tj�ningarfrelsi� er � fyrirr�mi, [og] er forsenda l��r��is" eins og segir � si�areglum Bla�amannaf�lags �slands.�


mbl.is K�rir teiknara V�sis til si�anefndar
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

Sko�anabla�amennska

Lei�r�ttingar m�tti einu sinni lesa � fj�lmi�lum. Dagbla� sem rangnefndi vi�m�landa �tti til a� lei�r�tta daginn eftir. Ef rangt var fari� me� sta�reyndir ��tti sj�lfsagt a� lei�r�tta ��r. Fyrir daga f�lagsmi�la var strangur greinarmunur ger�ur � lei�urum, sem voru sko�anapistlar, og fr�ttum sem voru sta�reyndami�a�ar og �ttu a� byggja � traustum heimildum.�

Lei�r�ttingar eru sjalds��ar�n� � d�gum. Trau�la er �a� meiri n�kv�mni bla�amanna a� �akka. Sko�unum og sta�reyndum er hr�rt saman. Lei�arafr�ttir eru r��andi sni�m�t �ar sem ��ur voru sta�reyndafr�ttir.

� s�gildri bla�amennsku skipta fimm atri�i meginm�li. Atri�in fimm eru�kjarninn � um 400 si�areglum bla�amanna � al�j��av�su, samkv�mt manni sem �ekkir til, Aiden White �Ethical Journalism Network. Hann segir�5 kjarnaatri�ibla�amennsku vera:�

1. N�kv�mni, byggja � sta�reyndum, ekki blekkja.
2. Sj�lfst��i, stunda ekki � hagsmunag�slu, vera �h��ur.
3. �hlutdr�gni, segja fr� b��um (�llum) hli�um m�ls.
4. Mann��, uppl�sa en ekki mei�a.
5. �byrg�, lei�r�tta og vi�urkenna mist�k �egar �au eru ger�.

Lesendur �slenskra fj�lmi�la vita a� ekki l��ur s� dagur a� eitt e�a fleiri megingildi bla�amennsku er fyrir bor� bori�.

Bla�amenn leita ekki fr�tta v�tt og breitt um samf�lagi�. �eir eru,�skrifar Sigur�ur M�r J�nsson,

skrifstofumenn sem afla fr�tta � gegnum s�mann e�a hanga � bor�senda samf�lagsmi�lanna � von um a� eitthva� bitast�tt hr�kkvi af. �h�tt er a� segja a� 90% af fj�lmi�laefni ver�i til me� �eim h�tti.

Au�veldari a�gangur a� uppl�singum, sta�reyndum, t.d. �r gagnas�fnum opinberra stofnana, draga �r s�rst��u og mikilv�gi sta�reyndafr�tta. Meira m�li skiptir hva�a sko�un menn hafa � sta�reyndum en hverjar ��r eru. Ef n�gu margir eru s�mu sko�unar er h�gt a� kn�ja fram atbur�ar�s sem ver�ur ra�fr�ttaefni. Bla�amennskan eltir sko�anir til a� missa ekki af hra�fer� n�sta ford�mingarvangs. Tilvera bla�amanna gengur �t � a� lesa sig sem best inn � s�kvika h�ps�l samf�lagsumr��unnar.

Af sj�lfu lei�ir a� hr�ar uppl�singar, sta�reyndir, ver�a a�eins vi�bit � sko�anabla�amennsku. �rslitum r��ur a� endurtaka�sko�anir n�gu oft og v��a. Er vel tekst til ver�ur ein fj��ur a� fimm h�num. Sko�anir, �l�kt sta�reyndum, krefjast ekki lei�r�ttinga. M�likvar�inn � sko�anir er annar og �lj�sari en s� sem lag�ur er � sta�reyndir.

Sko�anabla�amennska er sj�lfst�� uppspretta �einingar og sundurlyndis � samf�laginu. Sk�tur sk�kku vi� a� r�kisvaldi� telji �a� sitt hlutverk a� setja almannaf� � fj�lmi�la sem flytja minnst fr�ttir en mest sko�anir. �a� er ekki r�kisvaldsins a� bl�sa � gl��ur �taka og ��n�gju. Sko�anabla�amennska �tti eing�ngu og alfari� a� vera fj�rm�gnu� af �eim sem hana stunda, bla�amanna og eigenda fj�lmi�la.

Sko�anabla�amennska � Fr�ni er i�ulega k�llu� ranns�knabla�amennska. � ritstj�rn �nefndrar �tg�fu sitja fj�rir bla�amenn me� st��u sakborninga � opinberu refsim�li. Yfirma�ur �eirra er titla�ur ranns�knaritstj�ri. Brandari.


Kirkjan tekur fj�lgy�istr�

Fj�lgy�istr�, �l�kt eingy�istr�,�getur sem best b�tt vi� n�jum gu�um � �a� go�asafn sem fyrir er, gerist kaupin �annig � eyrinni. R�mverjar n�ttu s�r fyrirkomulagi� � sinni t�� og innlimu�u � sinn �tr�na� sni�ugheit er �eir fundu me�al undiroka�ra �j��a.

� J�deu krossfestu �eir uppreisnarmann er l�t s�r ekki vel l�ka r�mverska hentisemi margra gu�a. Me� krossinum reis mikil menning, n� komin a� f�tum fram, er greindi � milli sannleika og lygi.

N�r biskup yfir �slandi tekur s�r til fyrirmyndar oping�ttartilbei�sluna, sem var g�� lat�na ��ur en menn l�r�u lex�una um veginn, sannleikann og l�fi�, og b�tir vi� hinsegin gu�i.

Fyrir tilfallandi �j��kirkjumann er �r v�ndu a� r��a. Hann var sk�r�ur og fermdur til eingy�istr�ar. Er kristni v�kur fyrir kyndugleika er t�mab�rt a� leita s�r a� n�jum s�fnu�i.

Hei�inn si�ur er eldri en kristni h�r � landi. Samkv�mt��satr�arf�laginu eru gildin eftirfarandi:

�satr� e�a hei�inn si�ur byggist � umbur�arlyndi, hei�arleika, drengskap og vir�ingu fyrir fornum menningararfi og n�tt�runni. Eitt megininntak si�arins er a� hver ma�ur s� �byrgur fyrir sj�lfum s�r og s�num gj�r�um.

Tilfallandi getur skrifa� upp � �sagildin. Einstaklings�byrg� og vir�ing fyrir n�tt�ru og fornum menningararfi er forv�rn gegn m�gsefjun sem kennir a� karl geti or�i� kona komi andinn yfir hann. S� andi er n�legt e�j�t, hvorki til � fornri menningu n� n�tt�runni.

Imbafr��in gera sig stofuh�f sem tr�arbr�g�. Ekki spyrja e�a efast, tr��u a� hv�tt s� svart. Vertu imbi og �� munt landi� erfa.� �


mbl.is Segir kirkjuna hafa brug�ist hinsegin samf�laginu
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

Samfylkingin sv�kur lit, vill opin landam�ri

� or�i kve�nu j�tar Samfylking a� opin landam�ri og velfer�ar�j�nusta s�u m�ts�gn. S�fellt meira a�streymi �tlendinga i �slenska velfer� ey�ileggur innvi�i og veldur samf�lagslegri upplausn. ��runn Sveinbjarnard�ttir �ingma�ur Samfylkingar skrifar � grein � Morgunbla�i� 16. ma� �ar sem h�n segir flokkinn sty�ja opin landam�ri og sj�i ekki m�ts�gnina milli �takmarka�an�fj�lda �tlendinga og takmarka�ra velfer�arfj�rmuna. ��runn afhj�par tv�feldni Samfylkingar. Skynsemi er j�ta� � or�i en � bor�i skal �fram grafi� undan �slensku samf�lagi.

Inga S�land forma�ur Flokks f�lksins svarar ��runni me� grein � Morgunbla�inu � g�r og segir:

� greininni gerir ��runn tugum �ingmanna upp �tlendingaand�� og sk�tlegt e�li sem er l�sandi fyrir �fgafullar sko�anir hennar sj�lfrar og undirstrikar �a� landam�raleysi og �heft fl��i h�lisleitenda sem �ingma�ur Samfylkingarinnar a�hyllist. [...]� Sta�reyndin er s� a� fyrir 10 �rum var kostna�ur vi� m�laflokkinn 464 millj�nir kr�na en hleypur n� � 25 millj�r�um � �rsgrundvelli.

��runn og oping�ttarf�lki� segir aldrei hve marga �tlendinga �slendingar eigi a� taka upp � s�na arma og ekki heldur hva� eigi a� setja mikla fj�rmuni�� �tlendinga � velfer�arleit.

Inga S�land hefur �etta a� segja um ��runni og f�laga hennar � Samfylkingunni:

��runn Sveinbjarnard�ttir kemur ekki � �vart me� framg�ngu sinni �ar sem pop�lismi, upphr�panir og �t�rsn�ningar ein kenna allan hennar m�lflutning. �essar heimasm��u�u upphr�panir um meinta �tlendingaand�� allra �eirra sem ekki eru � hennar sko�un segja allt sem segja �arf og eru �essum blyg�unarlausa og kjaftfora hrunr�� herra til �varandi skammar. �a� er l�ngu t�mab�rt a� yfirvegu� og rauns� stefnum�tun um m�laflokkinn l�ti dagsins lj�s.

Inga kjarnar m�li�, �a� �arf yfirvegun og rauns�i � �tlendingam�lin. Samfylkingin b��ur hvorugt.�


mbl.is Stefna � a� afgrei�a m�li� � j�n�
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

P�t�n �gnar ekki �slandi

� �kra�nu er str�� sem kemur �slandi ekki vi�. ��lei�togafundi Nat� � B�karest �ri� 2008, j�, fyrir 16 �rum, var tilkynnt a� Georg�u og �kra�nu yr�i br�tt bo�in a�ild a� herna�arbandalaginu. � framhaldi var� eitt sm�str��, � Georg�u, og anna� langvinnt � �kra�nu.

�st��a �takanna er a� R�ssum ��tti �j��ar�ryggi s�nu �gna� me� v�ntanlegri inng�ngu tveggja r�kja, �kra�nu s�rstaklega, � herna�arbandalag s�r �vinveitt. Fr� landam�rum �kra�nu er daglei� � skri�dreka til Moskvu.

Menn geta sagt margt um Nat�, a� �a� s� fri�arbandalag, saumakl�bbur e�a b�lverk vestr�nnar menningar. En ekki er h�gt a� �lykta anna� um r�ssneskt �j��ar�ryggi en a� �a� s� R�ssa sj�lfra a� meta �a�. Eftir a� Sov�tr�kin f�ru � �skuhaug s�gunnar fyrir 35 �rum st�� eftir R�ssland, �samt sm�rri l��veldum. Bandar�kin og ESB, me� Nat� sem verkf�ri, f�r�u �t kv�arnar, juku �hrif s�n, � fyrrum �hrifasv��i Sov�tr�kjanna/R�sslands � Austur-Evr�pu.

Fyrst um sinn, � t�unda �ratug s��ustu aldar, l�tu R�ssar s�r n�ga a� �mta. Eftir aldam�t var� t�ninn alvarlegri. R�ssar myndu ekki l�ta yfir sig ganga a� Nat�-her s�ti �ll vesturlandam�ri r�kisins.

�rin 16 fr� B�karestfundinum eru ekki l�ng sp�nn. En � ekki lengri t�ma t�kst vestrinu a� forheimskast svo undrun s�tir. � vestrinu er �tr�na�ur � manngert ve�urfar, menn tr�a a� karlar geti f��st konur, og �fugt, og a� Hamas s�u mannvinir � anda m��ur Theresu. Engin fur�a a� sama li�i� tr�i a� spilltasta r�ki Evr�pu, �kra�na undir stj�rn Selensk�, s� vagga vestr�ns l��r��is og mannr�ttinda.

P�lit�k, hvort heldur innanr�kis e�a utanr�kis, ver�ur til � samhengi vi� f�lagslegar og menningarlegar a�st��ur. �myndin um vestr�na yfirbur�i f�kk steraskot � sama t�ma og veruleikinn s�ndi takmarkanir vestursins. Tilraunir a� skapa vestr�nar hj�lendur � �rak og Afganistan � byrjun aldar mist�kust. Menning � sigurbraut getur ekki endursko�a sig, tami� s�r h�f �ar sem ��ur var hroki. Stundum splundrast sl�k menning, l�kt og �ri�ja r�ki� vori� 1945, e�a ko�nar ni�ur eins og komm�nisminn fr� innr�sinni � T�kk�sl�vak�u 1968 til falls Berl�narm�rsins r�mum tveim �ratugum s��ar. Eldri d�mi um h�gfara hnignun eru R�marveldi og heimsveldi kennt vi� Tyrki.��

�kra�nustr��i� er endast�� sigurvegara kalda str��sins � menningarlegum, herna�arlegum og p�lit�skum skilningi. Enn er opin spurning hvort sl�ttustr��i� ver�i sta�bundi� e�a fari me� Evr�pu og heiminn allan fram af bjargbr�ninni. Tilfallandi sko�un er kell�ngarnar � vestrinu hafi ekki pung � P�t�n. Ekki a� �a� skipti m�li hvort P�t�n e�a Medvedev sitji Kreml. Einstaklingar koma og fara en �ryggishagsmunir r�kja eru varanlegir.

Hja�ningav�g slavnesku�br��ra�j��anna liggja utan �ryggishagsmuna �slands. �kra�na var blekkt til fylgilags vi� stj�rnm�lamenningu � s��asta s�ludegi. Vestri� ofmat eigin styrk og vanmat r�ssneska sta�festu. �ar liggur hundurinn grafinn.


mbl.is N�i r��gjafinn leggur til spurningu fyrir frambj��endur
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

Sigr��ur D�gg og bla�amannael�tan

Forma�ur Bla�amannaf�lags �slands, Sigr��ur D�gg Au�unsd�ttir, er b�inn a� ganga fr� einkakjarasamningi fyrir sig ��tt l�ti� gerist � kjarab�tum bla�amanna almennt. � fr�tt � prent�tg�fu Morgunbla�sins 15. ma�, me� fyrirs�gninni Tv�r � framkv�mdastj�ralaunum, segir:

� sama stj�rnarfundi [Bla�amannaf�lags �slands] var sam�ykkt a� endurn�ja r��ningarsamning f�lagsins vi� Sigr��i D�gg �t �etta �r me� 100% starfshlutfalli, �samt �v� a� samningurinn ver�i endursko�a�ur � september. �� ver�ur meti� hvort framhald ver�ur � samningssambandinu �ri� 2025. Jafnframt var b�ka� � fundarger� a� vilji fundarmanna v�ri „a� forma�ur ver�i ekki � l�gri kj�rum en fyrrverandi framkv�mdastj�ri.“

Sigr��ur D�gg�rak fyrrum framkv�mdastj�ra, Hj�lmar J�nsson, � byrjun �rs. Forsagan er a� s��ast li�i� haust var� Sigr��ur D�gg uppv�s a� skattsvikum �egar h�n�leig�i �t �b��ir � Airbnb. H�n neita�i a� gera grein fyrir m�lav�xtu, sag�i skattsvikin einkam�l, og var� a� h�tta � R�V, sem gat illa sagt skattsvikafr�ttir me� Sigr��i D�gg � fr�ttastofu.

L�ti� var heita a� h�n hef�i fari� � leyfi fr� r�kisfj�lmi�linum til a� sinna starfi brottrekins Hj�lmars. Raunin er �nnur. Sigr��ur D�gg var� a� f� anna� starf. H�n og f�lagar hennar treystu � hugleysi bla�amannast�ttarinnar. �a� gekk eftir, bla�amenn hvorki �mtu n� skr�mtu vi� �vinveittri yfirt�ku �skrifstofu og sj��um f�lagsmanna.�

Tilvitnunin h�r a� ofan s�nir a� Sigr��ur D�gg fer me� Bla�amannaf�lagi� eins og sitt einkal�n. Jafnframt er l�ti� � �a� sk�na a� stj�rnarmenn n�nast gr�tbi�ji Sigr��i D�gg a� starfa � ��gu f�lagsins�og ,,ver�i ekki � l�gri launum en fyrrverandi framkv�mdastj�ri." Undirl�gjuh�tturinn er ��reifanlegur. � ma�lok tekur n�r framkv�mdastj�ri vi� st�rfum en Sigr��ur D�gg er b�in a� tryggja s�r launat�kka f�lags bla�amanna �t �ri� hi� minnsta.

Hvers vegna l�ta almennir f�lagsmenn B� �a� yfir sig ganga a� sj��ir f�lagsins s�u mj�lkurk� skattsvikara sem er svo l�legur papp�r a� jafnvel Gl�paleiti segir pass, hinga� og ekki lengra?

Sigr��ur D�gg tilheyrir valdael�tu bla�amanna, kennd vi� RSK-mi�la, R�V og Heimildin (��ur Stundin og Kjarninn). Valdael�tan �arf � Sigr��i D�gg a� halda sem m�lssvara. Fimm �r el�tunni eru sakborningar � byrlunar- og s�mastuldsm�linu. �eir �urfa sinn talsmann sem � nafni �slenskra bla�amanna kemur fram fyrir �eirra h�nd og opnar sj��i f�lagsins vegna fyrirsj�anlegs m�lskostna�ar upp � tugi millj�na kr�na. Skel h�fir kjafti a� talsma�urinn s� skattsvikari og sj��irnir f�lagsgj�ld hugleysingja.


mbl.is Kjaravi�r��ur B� og SA mjakast �fram
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt

��r�ur Sn�r um spillingu Dags og Stef�ns

Ritstj�ri Heimildar, ��ur Kjarnans, er ��r�ur Sn�r J�l�usson. Hann �l�tur sj�lfan sig s�rfr��ing � spillingu. Spillingarauga ��r�ar Sn�s er �� valkv�tt. Hann s�r ekki van�rifin i eigin ranni og samherja en �ess betur rykkornin � stofum annarra.

Sigur�ur M�r J�nsson bla�ama�ur hlusta�i � ��r� Sn� er hann var til �tvarps � R�V daginn eftir a� Mar�a Sigr�n fr�ttama�ur afhj�pa�i spillinguna � r��h�si Reykjav�kur, gjafagj�rning Dags borgarstj�ra til ol�uf�laganna. Sigur�ur skrifar:

�a� vakti athygli pistlaskrifara a� � vikulegu spjalli ��r�ar Sn�s J�l�ussonar, ritstj�ra,�Heimildarinnar, �R�s eitt� morgun var ekki viki� or�i a� �essu m�li og �a� ��tt �ll umr��an v�ri helgu� fj�rm�lum sveitarf�laga � h�fu�borgarsv��inu.

Nei, ��r�i Sn� �ykir ekki spillingarfnykur af gj�fum Dags til ol�uf�laganna. Almannaf� m� fara til spillis er p�lit�skir vinir ritstj�rans eiga � hlut.�

�a� vill svo til a� ��r�ur Sn�r hefur �tsk�rt spillinguna sem hann�� a�ild a�. Hann ger�i �a� � samtali vi� alr�mdan danskan bla�amann, Lasse Skytt, � vi�tali �ar sem ritstj�rinn reyndi a� bera af s�r sakir � byrlunar- og s�mastuldsm�linu, en �ar er hann sakborningur �samt fj�rum ��rum bla�am�nnum. Gefum ��r�i Sn�or�i�:�

� �slandi hafa margir nokku� ��roska�ar hugmyndir um hlutverk fj�lmi�la sem eins af bur�arst�lpum l��r��isins. �eir �l�ta bla�amenn ekki skipta m�li. �ess � sta� er samf�lagi� okkar gegns�rt af spillingarmental�teti, �ar sem reglan um „grei�a gegn grei�a“ gildir. A�gangur a� t�kif�rum, uppl�singum og peningum annarra byggist � �v� a� �� standir inni � tjaldinu og pissir �t, frekar en a� standa utan vi� �a� og pissa inn.

��r�ur Sn�r stendur inn � tjaldinu. Hann er ritstj�ri vinstri�tg�fu sem haldi� er uppi af nafnlausum�au�m�nnum. �� er hann � launum hj� R�V, m�tir vikulega � setti� a� r��a vi�skipti og efnahagsm�l. En ��tt spillingin s� rekin � tr�ni� � Dodda s�r hann ekki van�rifna�inn er p�lit�skir f�lagar eiga � hlut.

Tilvitnu� or� ritstj�ra Heimildarinnar �tsk�ra einnig h�ttsemi Dags borgarstj�ra og Stef�ns �tvarpsstj�ra og fyrrum sta�gengil Dags. �ar gildir ,,grei�i gegn grei�a". Dagur bjarga�i R�V fr� gjald�roti, eins og raki� var � bloggi g�rdagsins. R�V er rakki Dags - me� Stef�n sem hl��ni�j�lfara.


N�sta s��a

Innskr�ning

Ath. Vinsamlegast kveiki� � Javascript til a� hefja innskr�ningu.