Ratusz, Galeria Ratuszowa

Patronem roku 2024 został Czesław Miłosz, to już tradycja, że Sejm i Senat wybierają wybitne postaci, o których powinniśmy pamiętać. Z tego powodu w Galerii Ratuszowej prezentujemy wystawę poświęconą twórczości poetyckiej noblisty w połączeniu z fotografią archiwalną. W ekspozycji użyto tekstów wierszy Czesława Miłosza z cyklu „Świat, poema naiwne” powstałych w 1943 roku w Warszawie, wykorzystano także fragmenty wypowiedzi poety zapisanych w książce „Podróżny świata. Rozmowy z Czesławem Miłoszem” autorstwa Renaty Gorczyńskiej. Uzupełnieniem wizualnym treści są fotografie pochodzące z Archiwum Państwowego i Narodowego Archiwum Cyfrowego. W 2024 roku przypada 20. rocznica śmierci Czesława Miłosza, jednego z najwybitniejszych twórców naszych czasów, który na trwałe wpisał się w polską i światową literaturę. W uchwale podkreślono, że „jako pisarz i myśliciel stał się jednym z największych autorytetów intelektualnych. Jego twórczość zakorzeniona w najwspanialszych wieloetnicznych tradycjach polskiej kultury reprezentuje zarazem dziedzictwo Europy Środkowo-Wschodniej, narodów, których udziałem było doświadczyć i zmagać się ze skutkami nazizmu i komunizmu. Zarazem w swojej twórczości Miłosz przekracza granice kultur, gatunków i języków: był znawcą i tłumaczem Biblii, poezji polskiej, europejskiej i amerykańskiej, a nawet dzieł Dalekiego Wschodu. Światowe uznanie przyniósł mu, wydany we wczesnych latach 50. na emigracji tom esejów „Zniewolony umysł”, który stanowi przenikliwą, do dziś nietracącą na aktualności analizę świadomości porażonej przez totalitarne utopie jedną z najważniejszych książek XX w”.

Wystawa składa się z 20 plansz prezentujących wiersze w połączeniu z fotografiami stanowiącymi tło dla poetyckiej interpretacji rzeczywistości z okresu 1943 roku. Ekspozycja udostępniona jest w Galerii Ratuszowej do 19 kwietnia 2024 roku.

Czesław Miłosz (1911-2004) – polski poeta, prozaik, laureat Literackiej Nagrody Nobla. Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie najpierw polonistykę, a następnie prawo. Zadebiutował w 1930 roku na łamach pisma „Alma Mater Vilnensis”. W czasie II wojny światowej mieszkał w Wilnie, a później w Warszawie. Działał w artystycznym podziemiu i pisał pod pseudonimem Jan Syruć. Po upadku powstania warszawskiego znalazł się w majątku Jerzego Turowicza w Goszycach, a później zamieszkał w Krakowie. Po wojnie pracował jako polski attaché kulturalny w USA i Francji. W 1951 roku wystąpił o azyl polityczny we Francji i zamieszkał w Maisons-Laffitte, siedzibie „Kultury” Jerzego Giedroycia we Francji. W 1960 roku przeprowadził się do USA, wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i na Harvardzie. Miłosz publikował w „Kulturze”. W Polsce jego dzieła nie ukazywały się oficjalnie do 1981 roku. W 1980 roku otrzymał Nagrodę Nobla. Do Polski wrócił w 1993 roku.