Anonin
Satoshi Kon, film ve dizilerden oluşan üretken bir filmografiden sorumlu olsa da animeye olan bazı katkıları diğerlerinden daha çok ses çıkarmaktadır.
Anime ezber bozan görselleri, yansıtıcı anlatımlarla zekice birleştiren devrimci hikâye anlatıcılarıyla doludur ancak Satoshi Kon bambaşka bir seviyede çalışır. Satoshi Kon gerçekten de nesiller boyu sürecek bir yetenektir ve hit olmuş sayısız filmden sorumludur ve yaptığı tek şey bunlar olsaydı sadece biriyle bile kariyer yapabilirdi. Kon tartışmasız en çok gergin psikolojik dramalarıyla tanınsa da uzun metrajlı filmleri ve anime dizileri Kon’un ince işçiliğinin kanıtı olan geniş bir malzeme yelpazesini kapsar.
Kon, başka hiçbir anime yapımcısının yapamadığı şekilde insanlık durumunun özüne inmeyi başarırken yapımları sınırları zorlayan ve onlarca yıl sonra bile muhteşemliğini koruyan göz kamaştırıcı görseller sunar. Ne yazık ki kariyeri 2010 yılında 46 yaşında hayata veda etmesiyle kısa sürer. Yine de Kon, bu kısa süre içerisinde modern anime hikâye anlatıcılarına ilham vermeye ve onları etkilemeye devam eden şaşırtıcı bir miras biriktirmeyi başarır.
Hashire Melos! Antik Yunan’da Geçen Gurur ve Güç Üzerine Dokunaklı Bir Hikâye
Hashire Melos! Kon’un kariyerinde bir sıçrama tahtasıdır.
| MyAnimeList Puanı: | 6.99/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.59/5 |
| IMDb Puanı: | 7.3/10 |
Gözden kaçmış olsa da Hashire Melos! etkileyici bir anime yapımıdır ve Satoshi Kon’un kariyerinde erken bir sıçrama tahtasıdır. 1992 yapımı Hashire Melos! on yıl önce çekilmiş 68 dakikalık bir TV filmi olan Hashire Melos’un 107 dakikalık bir yeniden uyarlamasıdır ve her ikisi de Osamu Dazai’nin 40’lardaki kısa hikâyesinden uyarlanmıştır. M.Ö. 360 yılında Yunanistan’da geçen gurur, suçluluk ve özveriyle ilgili büyüleyici bir hikâye sunan filmde Melos, krala suikast düzenleyeceği şüphesiyle tutuklanan masum bir adamdır.
Melos’a kız kardeşinin düğününe yetişmesi için üç günlük izin verildiği sırada iyi kalpli bir heykeltıraş Melos’un yokluğunda rehine olarak devreye girer. Tomoharu Katsumata tarafından yönetilen ve Keinosuke Uekusa tarafından yazılan Hashire Melos’da Satoshi Kon’un katkıları kurgu animasyon ve tasarımlarla sınırlıdır. Anime yapımı Antik Yunan’ı seyrek olarak yansıtır ve filmin karakter tasarımları ve görsellerinde, Kon’un daha yaratıcı bir şekilde dahil olduğu yapımların büyük etkisinden yoksun olsa dahi, filmin zaman içinde kült bir klasik hâline gelmesine yardımcı olan bir gerçeklik seviyesi vardır.
Roujin Z, Yaşlı Bakımı ve Toplumun Teknolojiye Olan Güveni Üzerine Deli Dolu Bir Bilim Kurgu
Roujin Z, Akira’nın Arkasındaki Yaratıcı Ekibi Yeniden Bir Araya Getirir
| MyAnimeList Puanı: | 7.05/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.40/5 |
| IMDb Puanı: | 6.8/10 |
Roujin Z, filmin senaryosunu kaleme alan Katsuhiro Otomo da dahil olmaz üzere Akira’da çalışan yaratıcı ekibin birçoğunu yeniden bir araya getiren 90’lardan kalma bir bilim kurgu aksiyon gerilim filmidir. Hiroyuki Kitabuko’nun yönettiği film, toplumun sağlık hizmetlerine, yaşlılara ve teknolojiye karşı ilgisizliğinin inanılmaz derecede olduğu ileri görüşlü bir yapı bozumudur. Tematik açıdan zengin ve karmaşık görselliğiyle Akira’ya rakip olacak kadar yoğun olan film, yaşlı bakımında devrim yaratması beklenen deneysel bir makinenin Japonya’yı kargaşaya sürükleyen hain bir robota dönüşmesinin karanlık ve komik öyküsünü anlatır.
Roujin Z, görsel açıdan şaşaalı olduğu kadar düşündürücü de olan güçlü karakterlere ve kışkırtıcı fikirlere dayanır. Satoshi Kon’un animeye yaptığı katkılardan bir diğeri olan bu filmde Kon, başrolde değil ancak filme dokunaklı bir kişilik katmaktan sorumludur. Burada Kon, arka plan tasarımcısı ve ana animatördür ve bu ona on yıl sonra başrolünü üstleneceği kendi yapımları için paha biçilemez bir deneyim kazandıracaktır.
Kon’un Jojo’s Bizarre Adventure OVA’sındaki Çalışması Yazarlığını Gerçek Olarak Sergilediği İlk Yer
Jojo’s Bizarre Adventure 35 Yıl Boyunca Büyüyerek Daha Da Güçleniyor
| MyAnimeList Puanı: | 7.47/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.76/5 |
| IMDb Puanı: | 7.7/10 |
Hirohiko Araki’nin Jojo’s Bizarre Adventure’ı 35 yılı aşkın bir süredir güçlenerek büyüyen ve geniş çapta saygı duyulan bir shonen serisidir. Jojo’nun animesi Araki’nin mangasının ilk altı hikâyesini kapsar ve 2012’de ilk çıkışını yapar. Bununla birlikte 1993 yılında A.P.P.P Stüdyo, 3. Kısım: Stardust Crusaders olaylarını uyarlayan on üç bölümlük bir OVA yayınlar. Kon’un buradaki çalışması kariyerinde önemli bir dönüm noktası olur ve kısa sürede karşılığını alarak önemli ilişkiler kurmasına yardımcı olur. Kon dokuzuncu bölüm olan “ Iggy The Fool and N’Doul The GEB (2.Kısım)”da önemli bir animatördür ve ayrıca 13. ve son bölüm olan “DIO’s World- Farewell, My Friends”de senaryoyla iş birliği içinde çalışır.
Ancak Kon’un en büyük katkısı OVA’nın sondan bir önceki bölümü olan “DIO’s World- Kakyoin: Duel in The Barrier” bölümünün senaryosunu yazması ve hikâye taslağını hazırlamasıdır. Bu Kon’un ilk gerçek senaryo yazma işidir ve Memories antolojisindeki “Magnetic Rose” bölümünü yazmasına yol açar. Kon’un Jojo’s Bizarre Adventure OVA’daki bölümü genellikle 13 bölüm arasında en güçlüsü ve serinin öne çıkanı olarak gösterilir.
Patlabor 2: The Movie Siyasi Kargaşayı Meka Kargaşasıyla Birleştirir
Patlabor 2, İkonik ve Çok Önemli Bir Meka Serisi
| MyAnimeList Puanı: | 8.01/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.69/5 |
| IMDb Puanı: | 7.5/10 |
Patlabor, 80’ler ve 90’larda Mobile Suit Gundam ve Macross kadar ün kazanmamış olsa da bu tür için hâlâ inanılmaz derecede önemli olan ikonik ve kurucu nitelikte bir meka serisidir. Patlabor filmleri ağırlık olarak robot temellidir ancak ikinci film Japon hükümetinin iç ve dış sorunlarının keskin bir yansıması olarak hareket eden siyasi temalarla ilgili daha derin bir tema sunar. Patlabor 2: The Movie, bir öncekinden üç yıl sonrasını ve işgal sonrası Japonya’nın ABD işgali altındaki nimet ve külfetlerine dair çetrefilli bir konuyu ele alır.
Patlabor 2: The Movie’nin yönetmenliğini Momoru Oshii, senaristliğiniyse Ghost in The Shell’in ardındaki Kazunori Ito üstlenir ve Patlabor 2 de benzer temalarla boğuşur. Kon’un film üzerindeki katkısı mizanpajlarla sınırlıdır ancak bu abartılı yerler ve ortamlar Patlabor 2: The Movie’ye en az meka tasarımları kadar kişilik kazandırır ve filmin ünü zaman içinde daha da artar.
Satoshi Kon’un Memories’deki “Magnetic Rose” Bölümü Son Derece Acıklı Bir Hikâye Sunar
“Magnetic Rose” Önsezi ve Akılda Kalıcı Görsellerle Doludur
| MyAnimeList Puanı: | 7.72/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.8/5 |
| IMDb Puanı: | 7.5/10 |
Anime antoloji filmleri 80’ler ve 90’larda oldukça popülerdi ve Memories de üç farklı bilim kurgu hikâyesini anlatan bambaşka yapımlardan biridir. Memories, Koji Morimoto ve Katsuhito Otomo’nun kısa filmlerin yönetmenliği ve yazarlığındaki ağır yükün çoğunu üstlenmesiyle büyük ölçüde bir Akira birleşimidir. Ancak Satoshi Kon, antoloji filminin ilk ve en güçlü bölümü olan “Magnetic Rose”un senaryo yazarı olarak önemli bir fırsat yakalar. “Magnetic Rose” bir uzay istasyonunun tehlike sinyaline yanıt veren ve kendilerini gerçeküstü görseller ve bir kadının anılarının yan ürünü olan unutulmaz bir dünyayla bombardıman altında bulan iki uzay mühendisini konu alır.
“Magnetic Rose”un dikkat çeken önsezili görsellerle dolu ve psikolojik açıdan zorlu anlatısı, Kon’un daha sonra Perfect Blue, Millennium Actress, Paprika ve Paranoia Agent’da yapacağı işlere bir öncü olacak gibi görünür. Koji Morimoto, Kon’un hikâyesini yönetmek için mükemmel bir ses olduğunu kanıtlar ancak Memories birkaç yıl sonra çıksaydı ve Kon’un kendi bölümünü yönetmesine izin verilseydi neler olurdu diye merak ediyor insan. Memories’in daha sonraki hikâyeleri “Stink Bomb” ve “Cannon Folder”ın da kendilerine özgü bir cazibeleri var fakat “Magnetic Rose”un çarpıcı ve özlü hikâye anlatımından sonra büyük bir hayal kırıklığı gibi geliyor.
Paprika, Hayal Gücünün Sonsuz Olanaklarına Doğru Baş Döndürücü Bir Macera
Paprika, Christopher Nolan Gibi Büyük Yönetmenlere İlham Vermiştir
| MyAnimeList Puanı: | 8.04/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 4.01/5 |
| IMDb Puanı: | 7.7/10 |
2006 yapımı Paprika, Satoshi Kon’un son uzun metrajlı filmidir ve dikkat çekecek derecede güçlü bir not bırakır. Yasutaka Tsutsui’nin aynı adlı romanından uyarlanan Paprika, bilinçaltında heyecan verici bir “kedi-fare” kovalamacasına girişir. Ek iş olarak “rüya dedektifliği” yapan bir araştırma psikoloğu, bir “rüya teröristinin” bireylerin rüyalarını ve aynı zamanda potansiyel olarak kabuslarını paylaşmalarına olanak tanıyan özel teknolojiyi kötüye kullanmasını engellemeye çalışır.
Paprika, Kon’un yapımları arasında görsel açıdan en etkileyici olanı ve Madhouse’un en güzel filmlerinden biri olmaya devam eder. Kon, her karesi ayrıntılı sanat eserleriyle dolu olan filmin animasyonunu, rüyaların ve insan hayal gücünün akışkan doğası sayesinde yaratıcı ve gerçeküstü noktalara taşıyor. Inception, Paprika’ya çok şey borçlu ve Christopher Nolan efsanesinin hayranı olan herkes de Paprika’yı izlemeyi kendisine borçludur.
Paranoia Agent 13 Bölümlük Bir Yanılsama ve Tehlikeye Doğru Yokuş Aşağı İniş Hikâyesi
Paranoia Agent Yoğun Bir Gerilim Filmi
| MyAnimeList Puanı: | 7.67/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 3.69/5 |
| IMDb Puanı: | 8.0/10 |
Satoshi Kon özellikle yönetmenlik çalışmaları için ilk başta film endüstrisinde çalışmış bir hikâye anlatıcısıdır. Paranoia Agent da tamamen Kon tarafından yönetilen 13 bölümlük biri dizi olduğu için aydınlatıcı bir değişimdir. Birçok açıdan Perfect Blue’nun ruhani bir devamı gibi hissettirir ve sosyal fenomenlerin, çete zihniyetinin ve parçalanmış ruhların gücünü keşfeder. Elinde sopayla paten kayan bir genç çocuk “Lil’ Slugger” tarafından Tokyo’da patlak veren bir dizi saldırı küçük topluluğu korku içinde bırakır.
Paranoia Agent, epizodik ortamından aktif olarak yaralanan en iyi psikolojik hikâye anlatımıdır. Her bölüm farklı bir kurban Lil’ Slugger’ın kendilerine yaptığı saldırıyı anlatır ve hepsi de bu saldırganı biraz farklı şekillerde sunarak bu gizemli kişiyi benzersiz şekilde güçlendirir. Bu yönleriyle Paranoia Agent, grup psikozunun gücünü zarif bir şekilde tasvir eden yoğun bir gerilim filmidir.
Millennium Actress Bir Kişinin Yaşamının ve Mirasının Tüm Yükünü İnceliyor
Millennium Actress Satoshi Kon’un Kapalı Kutusu
| MyAnimeList Puanı: | 8.25/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 4.06/5 |
| IMDb Puanı: | 7.8/10 |
Millennium Actress, Kon’un Perfect Blue ya da Paprika’sına kıyasla daha durgun bir hikâyedir fakat giderek kariyerinin kapalı kutusu hâline gelir. Millennium Actress, hafızanın kalıcığı ve gücü gibi Kon’un kariyerini tanımlayan ana temaların çoğuyla ilgili olmaya devam etse de diğer bazı eserlerindeki muzırlıktan yoksundur. Ünlü bir Japon aktris olan Chiyoko Fujiwara’nın hayatı ve kariyeri üzerine melankolik bir incelemedir.
Fujiwara, şefkatli ve meraklı bir belgesel yapımcısına açılırken hayatının katmanlı doğasında yavaş yavaş kendini kaybeder. Millennium Actress farklı dönemlerinin her birini, Fujiwara’nın hayatının eklektik doğasını daha da vurgulayan farklı görsel stillerle tasvir eder. Bazen acı verici olsa da herkesin hayatının hatırlanmaya değer olduğuna dair ilham verici bir filmdir.
Tokyo Godfathers Noel’de Yaşanan Tatlı Bir Anlayış Hikâyesidir
Tokyo Godfathers Kimlik, Aile ve Kader Hakkında Derin Sorular Sorar
| MyAnimeList Puanı: | 8.28/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 4.16/5 |
| IMDb Puanı: | 7.8/10 |
Tokyo Godfathers, Kon’un Millennium Actress ve Paprika arasına sıkıştırdığı sondan bir önceki filmidir ve birçok yönden bu yapımların sentezi gibi hissettirir. Bazen büyülü bir spiritüalizm duygusu tarafından yönlendiriliyormuş gibi hissettirse de Kon’un filmleri arasında en ayakları yere basanıdır. Noel arifesinde üç evsiz insan terk edilmiş yeni doğmuş bir bebeğe rastlar ve onu ailesine kavuşturmaya kararlıdırlar. Kon’un etkileyici senaryo ve karakter gelişimlerinden bazıları burada mevcuttur ve neden popüler bir anime Noel unsuru hâline geldiğini görmek de kolaydır.
Filmin üç ana karakteri toplum tarafından bir kenara atılmış olabilir ancak hepsi de hayattaki kötü durumlarına rağmen şaşırtıcı derecede sonsuz empatiye sahip güzel insanlar olarak gösterilirler. Tokyo Godfathers kimlik, aile ve kader hakkında derin sorular sormakla birlikte bunların hepsi Noel bağlamında filtrelendiğinde biraz duygusala kaçar. Bu sebeple filmin katartik finali karşısında duygulanmamak elde değildir.
Perfect Blue Psikolojik Korku Animelerinin Taçlandırılmış Bir Başarısıdır
Satoshi Kon’un İlk Filmidir
| MyAnimeList Puanı: | 8.55/10 |
| Anime-Planet Puanı: | 4.06/5 |
| IMDb Puanı: | 8.0/10 |
Satoshi Kon’un ilk yönetmenlik denemesi olan Perfect Blue, neredeyse otuz yıl sonra bile izleyicileri eğlendirmeye ve korkutmaya devam eden güçlü ve eskimeyen bir psikolojik korku hikâyesidir. Bir pop idolü olan Mima’nın aktris olmak için müzik kariyerini geride bıraktığı sürükleyici bir saplantı ve kimlik hikâyesidir. Ancak bu değişim Mima’nın hayatına giderek daha fazla dahil olan bir hayranını yanlış yola sürükler. Kim olduğunu ve hayattan ne istediğini unutan Mima için hayal ve gerçek birbirine karışmaya başlar.
Perfect Blue tüyler ürpertici görüntülerle dolu ancak aynı zamanda idol endüstrisinin ve genel olarak eğlence sektörünün genç yıldızlarını nasıl manipüle edip ifşa ettiğine dair iğneleyici bir yakınma görevi görür. Perfect Blue, Darren Aranofsky’ın Black Swan’ından açıkça etkilenen gerçekten ürpertici ve kışkırtıcı bir finalle sona erer.
