P1 - Năm 2023 nhiều thăng trầm
Nói chung quyết định Tây tiến của mình nó phần nhiều là hoàn cảnh thôi thúc.
Trước đó mấy năm thì mình cũng không có ý định này.
Cơ bản là cs hiện của mình tương đối ổn định rồi, vợ hiền con kháu khỉnh x2, đã ra riêng được mấy năm.
Xe hơi thì mình ko có, lý do là mình bị mù hướng, ko thích lái xe. Vợ thai sản 6 năm nay nên cũng ko lái. Đợt này vợ mình cũng đang làm lại bằng, tiện tay lấy cái bằng quốc tế, nhưng dự là sang bên kia cũng ko có nhiều đất dụng võ vì vợ mình ko biết tiếng Tây...
mấy năm nay cs gia đình khá yên ấm, chăm lo cho bố mẹ đẻ, thăm hỏi bố mẹ vợ các thứ đầy đủ, quan hệ gia đình hài hòa.
Sự nghiệp thì về cơ bản mình cũng vẫn luôn nỗ lực vươn lên. Mình khởi đầu trễ hơn mọi ng khá nhiều (như trên trình bày, học dốt nên ra trng chậm, lúc tốt nghiệp và về VN mìnhd dã 28 t).
Nhưng có vợ động viên và chỉ hướng thì cũng vươn lên tốt, hiện đang gồng 4 người phụ thuộc (bố mẹ, 2 con), cộng với vợ
Đương nhiên gồng nheièu vậy thì cũng ko để dành đc gì nhiều, nhất là đợt rồi kinh tế nát, đàu tư CK cũng âm, BTC thì chia tùm lum mất cả trăm củ roài, đến mua căn chung cư tỉnh cho thuê cũng bị dính đợt layoff và có 1 th gian ko cho thuê đc.
Nhưng nhìn chung khoảng 2 năm lại đây, đặc biệt là năm 2023, mình thấy nhiều vấn đề trong hoàn cảnh sống hiện tại quá, và trở nên không yên tâm, dẫn tới quyết định tìm đường Tây tiến lần 3.
Vấn đề lớn nhất đó là tình hình văn hóa xã hội-giáo dục. Mình đánh giá hiện tại nó đã không còn hấp dẫn với mình.
Ngày xưa mình đã từng bỏ Tây mà về VN sống , lập gia đình, cũng vì suy nghĩ rằng Vn dù nghèo tí, nhưng văn hóa nó phù hợp, có tư tưởng tôn sư trọng đạo, và đào tạo ra 1 người như mình, có ăn có học biết lễ nghĩa sống tương đối chính trực, không lưu manh, không lấy việc cắn được lợi ích của ng khác làm vinh. Mình tương đối tin tưởng vào đường lối Tiên học lễ, hậu học văn. Thời 199x mình đi học tư tưởng này là chủ đạo.
Tây lông thì văn hóa khác, họ coi trọng giáo dục, nhưng không đề cao tiên học lễ. Với họ giáo dục là truyền đạt kiến thức, uốn nắn nề nếp, tạo thói quen sinh hoạt tốt v.v.., nhưng không có sự áp đặt trong giáo dục, cũng ko bắt hs coi thầy như cha (sư phụ) kiểu á đông.
Mình thích kiểu Tiên học lễ, hậu học văn, nên mình hài lòng với việc nuôi dạy con theo kiểu VN mà trước kia mình nhận được.
Nói chung mình kiếm tiền ko giỏi, nhưng nói về học thì cũng ko quá tệ, cũng có giải HSG, cấp2 cấp 3 cũng học trng chuyên, thi ĐH (thời mình thi chung, ko trắc nghiệm, ko xét tuyển) cũng đc á khoa ngành BKHCM, dù là ngành cũng bèo.
Mình nghĩ con mình nó đc nuôi dạy theo kiểu mình thì hẳn là cũng ko tệ. Tuy học ĐH dốt mãi mới ra trng nhưng trng mình nằm top 50 ĐH tốt nhất TG.
- khoe tí.
Nhưng 2 năm gần đây mình thấy có vẻ con mình dù ở VN nó cũng sẽ nhận được hoàn cảnh giáo dục và đk giáo dục rất khác so với mình mong đợi, nói đúng hơn là không mong đợi.
Mình ko đào sâu về việc chỉ trích bộ GD hay ông bộ trng trình còi từ chuyên môn tới quản lý, mình chỉ nói về bối cảnh XH và xu hướng nhìn nhận về GD VN hiện tại.
Mình có cảm giác một phần không nhỏ XH đang thực sự không còn để ý cái gọi là Tiên học lễ, hậu học văn nữa, mà thích xem giáo dục là một hình thức dịch vụ hơn. Nói trắng ra là tiền trao cháo múc, trong đó hs là khách, gv là nv và nhà trng là nhà cung cấp dv.
Thế là chúng ta thường thấy những từ như "thợ dạy", và thấy những ý kiến như "tôi đóng tiền rồi thì gv/trường phải có trách nhiệm hầu hạ con tôi cho đàng hoàng" các thứ.
Mình nghĩ 1 số ng cho rằng đây là tư duy kiểu Tây.
Mình thấy ko đúng.
Tây không có xằng bậy như thế.
Đối với hs nhỏ tuổi, Tây vẫn coi gv là người chỉ bảo, uốn nắn giáo dục, có thể ko đến mức coi gv như cha mẹ, và đâu đó có cổ xúy "gv là bạn", nhưng không có chuyện họ coi gv dạy cho các hs nhỏ tuổi là người phục vụ cho các khách hàng nhỏ tuổi. gv Tây vẫn có quyền lực nhất định trong việc dạy dỗ và chế tài hs.
Đặc biệt, thu nhập của gv rất khá, và được tôn kính trong XH, không kém nhiều so với XH VN và TQ xưa.
Có 1 bộ phận rất nhỏ ng có đk, học nhưng khóa học tư rất đắt tiền của các trng tư như kiểu quý tộc, trường học là lâu đài (thật), nằm biệt lập trên đồi, trong rừng các thứ. Đúng là trong các trng này quan hệ hs-gs có khác biệt, là 1 kiểu cung cấp dv. Nhưng cần lưu ý, nó chỉ áp dụng cho số lượng rất nhỏ bộ phận hs nhà rất có đk, hoặc thậm chí thật sự là dòng dõi quý tộc lâu đời. Học phí, hoặc nói đúng hơn là phí sinh hoạt và đào tạo trong các môi trng ntn lên tới 40-50k EUR/năm, chưa tính sinh hoạt phí linh tinh. Và đa số trng này khi đk nhập học sẽ có phỏng vấn cả phụ huynh và hs, và thỏa thuận kỹ càng về tiêu chuẩn cung cấp dịch vụ, quyền hạn và trách nhiệm. Nói các khác, mọi thứ đều quy ra tiền, và giá rất đắt, khi học kiẻue dịch vụ này.
Còn trong các trường công, hs vẫn là hs, gv vẫn là gv, Giả sử có vấn đề xảy ra, thì trách nhiệm của gv thường là thiếu giám sát kỹ càng để kịp thời ngăn chặn, chứ không phải là thiếu hỗ trợ/thỏa mãn nhu cầu của hs để nó làm càn không thành công dẫn đến v đề.
Ở VN, ko ít người đang cho rằng mỗi tháng đóng ít tiền csvc trường, góp ít tiền quỹ phhs, rồi con mình phải đc phụ vụ như VIP trong trường, có đặc quyền đặc lợi, và gv tuyệt đối không đc làm phật ý con. này không phải giáo dục. và hơn nữa, cái giá cho loại dịch vụ này hẳn là ko rẻ như nhưng ph này đang nghĩ.
Ở 1 khía cạnh khác, bản thân hệ thống GD VN có vẻ cũng đang có dấu hiệu lăm le trở nên dịch vụ hóa (gọi mỹ miều/lươn lẹo là xã hội hóa). Học phí ĐH đã lên tới vài chục triệu 1 năm cho các ngành cử nhân bt, trong khi các trng công cũng bắt đầu phân chialớp ch lượng cao đóng tiền nhiều, trong khi vẫn duy trì lớp bt ko đóng tiền.
Việc để hs nhà có đk học lớp chất lng cao đóng nhiều tiền học tập và sinh hoạt chung với hs bt trong trường công theo mình là rất không nên. Nó trực tiếp hình thành phân chia giai cấp ở mức độ ác liệt cho trẻ nhỏ lẫn người lớn, ở cấp độ không thể hòa giải. Khi có sự tương phản trực tiếp rõ ràng trong từng sinh hoạt của 2 hs cùng học dưới 1 mái trng, tâm lý mâu thuẫn gnah tỵ và cảm giác về sự ưu việt sẽ trở nên tiêu cực không thể tránh khỏi.
Kết quả là toàn bộ hs sẽ có tư duy rằng đồng tiền mới là thứ duy nhất có giá trị thông suốt, và có tiền là có thể chà đạp lên mọi thứ khác bao gồm tự tin, tự trọng thậm chí lợi ích và quyền cơ bản của kẻ khác, ngay từ lúc còn rất bé, có khi là lớp 1, lớp 2.
Nói tóm lại, là đi ngược lại giá trị Tiên học lễ, hậu học văn.
Vụ việc hs lớp 8 quây nhốt đánh gv ở 1 tỉnh phía bắc là giọt nước tràn ly.
Đọc tin bài về vụ việc này, cảm giác của mình là một sự thất vọng sâu sắc, cho văn hóa XH nói chung, và cho nền GD nói riêng.
Vì vậy, mình cảm thấy ở VN mình cũng ko cung cấp cho con đc môi trng học tập phát triển tương đương hồi mình còn bé, cho nên đi Tây quách, ít nhất ở bên Tây dù "gv là bạn" nhưng ở mức độ tương đối lớn, ng ta vẫn dạy trẻ em rằng cần tôn trọng lợi ích và quyền cơ bản của người khác, vi phạm pháp luật là xấu, chà đạp người khác là ác, cũng như tự trọng, nhân phẩm của 1 người khá là quý giá chứ không phải rẻ rúng tới mức ai mua cũng đc.