Dial M for Murder (1954)

Ik ken vrijwel alle films van Hitchcock, inclusief de tv-afleveringen uit de jaren 60. Twee films die niet mogen ontbreken: North by Northwest en Frenzy. De laatste vind ik zelfs zijn beste, maar dat zal niet iedereen met mij eens zijn...

Een van de beteren van Hitchcock!! Zit zeker in mijn top 3 met al North by Northwest. Verhaal is gewoon subliem!

Wel oke. Zeker rondom de moordpoging zelf is de spanning wel effectief voelbaar en is zijn regisseurshand ook wel terug te zien soms qua suspense.

De rest van de film is nogal veel gepraat en ‘theorie’. Het zit op zich zeker goed in elkaar allemaal en het is best boeiend om te volgen, maar voor het medium film is het wellicht net wat minder interessant. Het leunt erg op de theorie en op alle inventieve plannetjes en ontmaskeringen, en als het zich dan ook nog heel de tijd op dezelfde plek afspeelt is de speelduur ook wel wat aan de lange kant voor wat de film is.

Best oke om te kijken door hoe het plot in elkaar steekt, maar als filmische ervaring niet per se bijzonder.

3,5*

Je ziet al meteen dat Dial M for Murder gebaseerd is op een theaterstuk. Maar je moet Hitchcock wel aangeven dat hij toch een neus had voor goeie verhalen. En hij weet de vertaling ook goed te maken van theaterstuk naar film met acteurs die daarin passen. Ietwat een verschil met zijn vorige film I Confess met Montgomery Clift die in datzelfde jaar in From Here to Eternity zich liet gaan met method acting. Clift zou in Dial M for Murder alvast niet passen. Je moet wel houden van de stijl natuurlijk, maar ik kan hier zeker van genieten.

De film kan rekenen op sterke acteurs zodat het verhaal mooi naar voren komt en er dankzij acteurs en verhaal een grote spanning wordt opgebouwd. Zo'n film kan je niet opnieuw maken, daar leent de huidige acteerstijl zich niet toe. Hitchcock zet de kijker midden in de crime scene. Zelfs al ben je getuige vanop de eerste rij, is het nog altijd spannend. De kunst van zoiets te creëren terwijl je als kijker zelfs al weet wie de dader is en hoe die dat gedaan heeft. Het gaat dan ook meer om de spanning tussen dader, slachtoffer en onderzoeker.

Dial M for Murder is een film die gegoten zit voor Hitchcock. Misschien is het dan weinig gedurfd, maar hij is als een vis in het water met een spannend verhaal, sterke acteurs en een kleine locatie. Zet daar de meester op en het wordt een meesterwerk.

Deze adaptatie van een toneelstuk is beperkt qua locatie en actie, maar in de beperking toont zich de meester. Het is grotendeels verteld uit het standpunt van de dader. Soms zie je Ray Milland op de achtergrond een vals gezicht trekken terwijl de anderen praten. Hitchcock gebruikt weer dramatische ironie, waarbij de kijker meer weet dan de speurders. De ingenieuze intrige bestaat uit drie delen: planning, uitvoering en reconstructie. De detectiveschrijver kondigt meteen aan dat een misdaad nooit loopt zoals gepland. De reconstructie leidt tot een valse veroordeling, maar dan zetten ze een valletje op.

Grace Kelly speelt een van haar mooiste rollen. Ze spreekt met een Brits accent. Later zou Hitchcock z’n actrices kneden om zoveel mogelijk op haar te lijken. Tijdens de overspelscène draagt ze een karmozijnrode jurk, symbool voor passie. Ze stelde zelf voor een nachtjapon te dragen tijdens de moordpoging, om het realistisch te houden. Tijdens de ondervraging draagt ze een grijze jurk, om haar passie te verbergen. Een mooie nevenrol is er voor John Williams als de hoofdinspecteur met het gekamde snorretje - een schoolmeestertype. De volgende jaren zou hij meespelen in tien afleveringen van Alfred Hitchcock Presents.

Oorspronkelijk werd dit in 3D uitgebracht, inspelend op de rage met die brilletjes. Het gebruik van vogel- en kikvorsperspectief kan daarmee te maken hebben. Een reusachtige houten vinger bij een kiesschijf is een voorbeeld van vals perspectief. Een reüniefoto als cameo was een goed idee - voor een echte studentenfoto waren de acteurs te oud. Bij enkele woordeloze scènes maakt een montage met close-ups de gedachtegang van de echtgenoot duidelijk. De rechtszaak is verkort en impressionistisch weergegeven, met een rode glans op het gezicht van Grace Kelly. De muziek van Dimitri Tiomkin wordt nooit bombastisch, maar gebruikt orkestrale kleuren en dissonanten om spanning op te roepen.

Ik heb Dial M samen met Rope in een ruk gekeken. Beide films zijn bijna afleveringen in een serie rond het onderwerp How Not To Get Away With Murder te noemen. Hitchcock is natuurlijk vrij bekend om het recyclen van bepaalde plotthema's en -elementen. Ik moet wel zeggen dat Dial M een stuk boeiender is door de rol van de recherche en de opbouw naar een ontknoping (haha!) die beiden in Rope ontbraken. Desalniettemin is het wel echt een film op leeftijd, en ook met de beperkte setting vind het moeilijk om het nog een thriller te noemen, omdat die doorgaans ook locatiewisselingen gebruiken voor een meeslepend verhaal. Denk aan North by Northwest wat een geheel ander kaliber film is die spy-adventures als James Bond tot inspiratie diende.

Los hiervan is het natuurlijk een behoorlijk goede film, sowieso 4 sterren en als het soort film je ligt is het gemakkelijk 5 sterren te geven. Het acteerwerk is strak, het kleine decor wordt goed gebruikt (interessant shot vanuit 'het plafond' tijdens de dialoog met Swann) en de ontknoping is zoals Hitchcock betaamt vernuftig gevonden. Duidelijk een must-see als je van klassiekers houdt.

De beeldkwaliteit is niet om over naar huis te schrijven, doordat de film in 3D is opgenomen wordt het vaak een tikkeltje onscherp als de diepte in een scene te groot wordt. Dat is op een grote set niet zo bijzonder, maar hier speelt alles zich n.b. in een woonkamer af en dan valt het snel op. De kleuren zijn onnatuurlijker dan zelfs toen verwacht mocht worden (mogelijk door het gebruik van het 'eigen' WarnerColor) en de film heeft een crèmekleurige tint, iets waar Rope ook last van heeft. Het is wel een lichtend voorbeeld waarom zwart-wit nog zo lang de standaard is gebleven (zeker voor crime/film noir/thriller), kleur was duidelijk moeilijk goed werkend te krijgen.

Plus: goed script, mooie opbouw, Grace Kelly, John Williams. Het verrassende kammen van de snor. En dat zolderperspectief als Wentice iets beraamt, dat was goed gevonden. Ik moet nog eens herkijken of er juist een laag perspectief gebruikt wordt als er iets mislukt.

Min: de muziek was te veel op romantiek in plaats van spanning gericht, Grace Kelly kreeg weinig meer ruimte dan alleen maar mooi zijn, Robert Cummings acteerwerk in zijn geheel, de dramatisch slechte ‘buiten’opnames.

Al met al ruim voldoende.

Beviel me heel goed, alleen één dingetje: Ik heb zoals iedereen meerdere sleutels in huis, maar allemaal hebben ze een ander model. Ik zou meteen merken dat de dader een "verkeerde" sleutel bij zich had. Tenzij in de jaren 50 alle sleutels hetzelfde model zouden hebben.
Met andere woorden, hoe groot is de kans dat die verkeerde sleutel exact hetzelfde model heeft?. Die kans lijkt mij minimaal.

Dial M for Murder is een goede film, met een fantastisch in elkaar stekend plot en uitgekiende dialogen. Het plot is in al zijn facetten typisch Hitchcock, met het motief van de perfecte moord en de uiteindelijke onmogelijkheid daarvan als rode draad. Ik was in ieder geval onder de indruk hoe waterdicht al de beweegredenen en plannetjes en leugentjes in elkaar staken. Het is misschien zelfs de ontmaskering op het einde die wat geforceerd aanvoelde, maar dat terzijde. Paradoxaal genoeg zijn deze sterke punten (plot en dialogen) tegelijkertijd ook aspecten die de film wat onderuit haalden, althans zo ervaarde ik dat. De film is wel héél erg plot- en dialoog-gedreven, tot op zulk een punt dat ik wat dynamiek en perspectiefwissels in het geheel miste. Niets of niemand krijgt ooit eens ruimte om wat te ademen, zo lijkt wel. Dat meer dynamische vind ik bijvoorbeeld wel terug in een film als Rear Window, dus het heeft in se niets te maken met het feit dat het zich allemaal in één ruimte afspeelt. Ach ja, misschien is het ook gevoelsmatig. Scènes als de moordpoging en de ontknoping, maar ook bijvoorbeeld Grace Kelly's personage die ondervraagd wordt in die dieprode gloed op de achtergrond, vond ik gewoonweg momenten die er bovenuit sprongen ten opzichte van de rest van de film, op vlak van camerawerk/dynamiek, maar ook suspense. De rest van de film, vooral in sommige lange dialogen, miste dat soms.

Het is qua naam en reputatie natuurlijk één van de grootste Hichcock-titels, en ik ben blij dat ik 'em eens heb kunnen meepikken. Misschien een klein zweempje van teleurstelling uiteindelijk, maar toch een overwegend positief gevoel. 3.5*.

Dial M for Murder is de enige 3-D film van Hitchcock. Dat gebeurde op verzoek van de studio. Hitchcock zag de meerwaarde er niet van in. De film heeft in de 3-D versie slechts in een paar bioscopen gedraaid. De kortstondige 3-D hype was bij het verschijnen van de film in 1954 al aan het vervlakken. De meeste mensen hebben de film gewoon in tweedimensionaal formaat bekeken. Ik ook. Dial M voor Murder is daarnaast de eerste film van Hitchcock waarin Grace Kelly een rol heeft. Er zouden nog slechts twee films volgen voor zij verkaste naar het vorstendom Monaco.

De film behandelt het thema van de perfecte moord. Een geliefd thema van Hitchock. De film is gebaseerd op een toneelstuk dat op Broadway furore maakte. De herkomst van de film is duidelijk zichtbaar. Hitchcock gebruikt een toneelachtige enscenering. Grootse filmische effecten ontbreken. Stilistisch en thematisch is de film zeker vergelijkbaar met het bijzonder aardige Rope uit 1948.

Er ontwikkelt zich een geraffineerd kat- en muisspel dat is volgestopt met droge humor. De film speelt in op het menselijke gemoed van de kijker, die met zijn hang naar gerechtigheid en leedvermaak en natuurlijk door zijn nieuwsgierige aard op zijn wenken wordt bediend. Dader en slachtoffer zijn al snel bekend. De ontmaskering is dan ook niet het richtpunt van het verhaal. Zoals wel vaker bij Hitchcock draait het om de weg die naar de ontmaskering voert.

Goed acteerwerk, spitse dialogen en een fijn doordacht plot maken die weg erg boeiend.

Hoewel Hitchcock niet erg enthousiast was over de 3D-effecten in deze verfilming van het succesvolle gelijknamige toneelstuk, is dit in 3D superieur aan het gros van de films die in de 21e eeuw volgens dit procedé zijn verschenen. Milland is perfect als de intelligente, charmante ex-tennisser Tony Wendice die zijn echtgenote Margot [Grace Kelly] wil laten vermoorden en een oude kennis [Anthony Dawson] met een schimmig verleden door middel van chantage overhaalt om de moord te plegen. Zo neemt Tony niet alleen wraak voor Margots affaire met Amerikaan Mark Halliday [Robert Cummings], maar kan hij ook aanspraak maken op haar erfenis. Tony heeft de perfecte moord tot in de puntjes voorbereid, maar wanneer zijn plan door het lot wordt gedwarsboomd moet hij improviseren om alsnog zijn zin te krijgen. Zal hij hoofdinspecteur Hubbard [John Williams] en detectiveschrijver Mark nog eens te slim af kunne zijn? Fans van Columbo zullen zich extra vermaken met dit knap geregisseerde drama, ook dankzij de sterke cast en Hitchcock intelligente gebruik van kleur. En Dimitri Tiomkins muzikale score mag er ook zijn.

Ingenieuze suspense film alweer van Hitchcock die voor - in mijn geval eerste kijkbeurt - een oersterke indruk naliet. Voor mij persoonlijk was het smullen van de sterke dialogen en uiteenzettingen. Het kat en muisspel was vervolgens dan al aan de gang. De modus operandi werkt tot in de kleinste details voorbereid en uitgevoerd. Zelfs toen het even tegensloeg en de gracieuze Margot het overleefde, werd er snel geschakeld om een even uitgekiend plan uit te voeren.

Het acteerwerk was ijzersterk, van iedereen trouwens. Grace Kelly spat van het scherm, maar de mannelijke tegenspelers deden dat evenzeer. De spanning werd strak gehouden. Alleen vond ik de typische bombastische muziek nogal overmatig.

Veel aandacht ook voor de key moments (haha!) of de film. Sterke focus en close-ups op de sleutelgaten waar het tenslotte allemaal om draait. Prima cinematografie, technisch tot in de puntjes verzorgd, qua beeldcompositie en lichtinval. Fijn!

Goodbye dear...

En weer aan de Hitchcock, en hoewel na Strangers on a Train langzaam het gevoel groeide dat ik het beste al gezien had van Hitchcock, hoopte ik toch op beterschap, en potverdorie, of dat kwam met deze Dial M for murder. Want wat een fijne film bleek dit te zijn.

Van het begin hoeft de film het niet te hebben. Ondanks de fraaie verschijning van Grace Kelly is het allemaal een beetje geleuter onder de brug. Tony en Mark rondom Margot, en later de gesprekken met Swann, de plannen noch verstandhouding tussen de verschillende personen is niet helemaal duidelijk. Maar gelukkig duurt dit niet lang, want al vrij snel is duidelijk hoe de vlag er bij hangt qua achtergrond en een te volgen chantage. Het plan wordt gesmeed en de interesse stijgt wat dat betreft.

Kostelijk is daarna hoe op het moment supreme er de hele tijd iets tussen lijkt te komen om met kunst en vliegwerk toch weer de voorwaarden van het duivelse plan voor elkaar te krijgen. De sfeer en opbouw is sterk. Nog fraaier is het steekspel tussen politie en mogelijke verdachten na afloop, want helemaal soepel of volgens plan is het niet gegaan. Er moet geïmproviseerd worden en gewiekst wordt het ene gat met het andere gestopt maar niet zonder dat er ergens anders weer een gaatje in de dijk ontstaat waar op termijn een vinger in moet, en hoeveel vingers heeft een mens...?

Behalve dat is het bijzonder sterk hoe de film zich steeds door blijft ontwikkelen qua plot en de inzet steeds verandert en verhoogt, zelfs tot en met het smerige aan toe wat dat betreft, het plan heiligt de middelen lijkt het credo. Interessant zijn dan ook de pogingen om de waarheid boven tafel te krijgen en zo is de scène tussen Mark, Tony en de inspecteur een boeiend steekspel om zich later te ontwikkelen tot een ontknoping die wellicht veel dialoog nodig heeft maar wel uitermate ingenieus is.

Ik kan dat ook niet anders dan Dial M for murder overladen met complimenten en de film scharen tussen wat voor mij de besten van Hitchcock zijn. Goh...wat een verdomd lekkere film! Heerlijk!