اختلال نعوظ چیست، چه علائمی دارد و چگونه درمان می‌شود؟

داشتن رابطه جنسی سالم و لذت‌بخش حق هر زن و مردی است. با این حال، شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به دلیل برخی اختلالات و مشکلات جنسی، دست‌کم در دوره‌ای از زندگی جنسی خود نتوانسته باشید آن طور که باید از رابطه جنسی لذت ببرید. درمان اختلالات جنسی، در اغلب موارد ممکن است و تنها لازم است خجالت یا سهل‌انگاری را کنار گذاشته و خیلی جدی درمان را پیگیری کنید. اختلال نعوظ، یکی از همین اختلالات است.

اختلالی که باعث می‌شود طرفین، آن‌طور که باید نتوانند از رابطه جنسی خود لذت ببرند و بر همین اساس، موضوع این مطلب از مجله دکتردکتر را به خود اختصاص داده است. اگر شما یا همسرتان نیز از این مشکل رنج می‌برید، در کنار مطالعه این مطلب، بهتر است در اولین فرصت از یک متخصص اورولوژی مجرب در تهران کمک بگیرید.

اختلال نعوظ چیست؟

نعوظ (erection) سفت شدن، بزرگ شدن و متورم شدن آلت تناسلی مردانه است و زمانی رخ می‌دهد که به دلیل مجموعه‌ای از فرایندهای پیچیده، بافت اسفنج مانند درون آلت پر از خون می‌شود.

در اختلال نعوظ (impotence)، که یکی از رایج‌ترین دلایل و عوارض ارضا نشدن مردان است، آلت تناسلی برای برقراری رابطه جنسی توانایی نعوظ و حفظ این حالت را ندارد. این‌که گه‌گاه فرد دچار این مشکل شود، نگرانی ایجاد نمی‌کند. با این همه، این مشکل علاوه بر ایجاد استرس، روی اعتماد به نفس فرد نیز اثر گذاشته و در روابط عاطفی فرد مشکلاتی ایجاد می‌کند. از طرف دیگر اختلال نعوظ گاهی نشان‌دهنده مشکلات زمینه‌ای و زنگ خطری برای بیماری‌های قلبی است و به همین خاطر باید درمان شود.

این مشکل گاهی باعث خجالت فرد می‌شود، ولی در صورت بروز آن حتماً با پزشک خود مشورت کنید. گاهی درمان مشکلات زمینه‌ای به بهبود اختلال نعوظ کمک می‌کند. در برخی دیگر از موارد درمان‌های مستقیم و تجویز دارو کمک‌کننده خواهد بود. اختلالات و مشکلات جنسی مردان نیاز به پیگیری دارد.

علل ایجاد اختلال نعوظ

انگیختگی جنسی در مردان، یک فرایند پیچیده با حضور مغز، هورمون‌ها، احساسات، رشته‌های عصبی، ماهیچه‌ها و رگ‌های خونی است‌. اگر مشکلی در هر کدام از این ارگان‌ها ایجاد شود، ممکن است به اختلال نعوظ یکی از مصادیق ناتوانی جنسی منجر شود. علاوه بر این، استرس و مشکلات روانی هم می‌توانند باعث بروز این مشکل یا حتی بدتر شدن آن شوند. برخی اوقات، ترکیبی از مشکلات فیزیکی و روانی باعث بروز اختلال نعوظ می‌شوند.

به‌عنوان مثال، یک مشکل فیزیکی خفیف که واکنش جنسی فرد را کند می‌کند، می‌تواند باعث اضطراب و در نهایت مشکل نعوظ شود. از طرف دیگر اضطراب نیز به بدتر شدن این مشکل دامن می‌زند.

دلایل فیزیکی و جسمی بروز اختلال نعوظ

در بسیاری از موارد، اختلال نعوظ دلیل جسمی دارد. شایع‌ترین دلایل جسمی اختلال نعوظ عبارتند از:

• بیماری‌های قلبی عروقی
• گرفتگی رگ‌ها یا تصلب شرایین
• کلسترول بالا
• فشارخون بالا
• دیابت
• چاقی
• سندروم متابولیک
• بیماری پارکینسون
• بیماری ام‌اس (MS)
• مصرف برخی از داروها
• مصرف تنباکو
• بیماری پیرونی (Peyronie’s disease)
• سوء مصرف الکل
• سوء مصرف مواد مخدر
• اختلالات خواب
• سرطان پروستات یا پروستات بزرگ
• جراحی یا جراحت آسیب‌رسان به ناحیه لگن و ستون فقرات
• سطح پایین تستوسترون خون

دلایل روانی بروز اختلال نعوظ

مغز نقش اصلی را در تحریک و شروع وقایع فیزیکی ایفا می‌کند‌. وقایعی که منجر به نعوظ و شروع احساسات جنسی می‌شوند‌. برخی از عوامل در این احساس جنسی تداخل ایجاد کرده و باعث بروز یا بدتر شدن اختلال نعوظ می‌شوند. شایع‌ترین این عوامل عبارتند از:

• افسردگی یا دیگر مشکلات روانی
• استرس و اضطراب
• مشکلات رابطه و فقدان رابطه عاطفی
• عدم اعتماد به نفس

این اختلال می‌تواند موجبات شکل‌گیری اضطراب جنسی را فراهم کند.

تشخیص اختلال نعوظ

در بسیاری از موارد، معاینه فیزیکی و پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه پزشکی به تشخیص اختلال نعوظ و شروع درمان منجر می‌شود. اما در صورت ابتلا به بیماری‌های مزمن و یا احتمال وجود مشکل زمینه‌ای، فرد به پزشک متخصص ارجاع داده می‌شود تا موارد به دقت بررسی شوند.

مهم‌ترین آزمایش‌های موردنیاز برای بررسی مشکلات زمینه‌ای عبارتند از:

• معاینه جسمی؛ در جریان معاینه آلت جنسی، بیضه‌ها و حساسیت رشته‌های عصبی بررسی می‌شوند.
• آزمایش خون؛ در این آزمایش، نمونه خون فرد به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا نشانه‌های بیماری قلبی، دیابت، تستوسترون پایین و دیگر مشکلات بررسی شود.
• آزمایش ادرار؛ در این آزمایش علائم دیابت و دیگر بیماری‌های زمینه‌ای بررسی می‌شود.
• سونوگرافی عروقی؛ در سونوگرافی رگ‌های خونی منتهی به آلت جنسی بررسی می‌شوند. پزشک در صورت وجود هرگونه مشکل در جریان خون، درمان‌های لازم را شروع خواهد کرد. گاهی برای انجام سونوگرافی داروی مخصوصی به درون آلت تزریق می‌شود. این دارو جریان خون را تحریک کرده و در نهایت باعث نعوظ آلت می‌شود.
• معاینه روانشناسی و روانی؛ برای بررسی احتمال افسردگی و دیگر مشکلات روانی منتهی به این اختلال، سوالاتی از بیمار پرسیده می‌شود.

درمان اختلال نعوظ

در اولین گام، پزشک اقدام به درمان هرگونه مشکل زمینه‌ای می‌کند که منجر به بروز اختلال نعوظ و یا بدتر شدن آن شده است.

بسته به علت و شدت اختلال نعوظ و هرگونه مشکل زمینه‌ای دیگر، راه‌های درمانی مختلفی وجود دارد. پزشک این راه‌های درمانی را برای بیمار شرح داده و با نظر بیمار، بهترین روش درمانی را انتخاب می‌کند. مزایا و معایب هر کدام از این روش‌های درمانی برای بیمار با جزئیات شرح داده می‌شود. از طرفی، نظر پارتنر بیمار نیز در فرایند درمان نقش تعیین‌کننده‌ دارد.

درمان‌های خوراکی اختلال نعوظ

داروهای خوراکی برای درمان اختلال نعوظ بسیاری از مردان موفقیت‌آمیز هستند. این داروها شامل موراد زیر می‌شوند:

• سیلدنافیل سیترات (Sildenafil) یا داروی ویاگرا
• تادالافیل (Tadalafil)
• واردنافیل (Vardenafil)
• آوانا فیل (Avanafil)

کلیه این چهار داروی خوراکی، اثر نیتریک‌اکسید را افزایش می‌دهند. این ماده شیمیایی طبیعی را بدن تولید کرده و در نهایت باعث شل شدن ماهیچه‌های آلت تناسلی می‌شود. این کار جریان خون را افزایش می‌دهد و در نهایت، در پاسخ به یک عامل تحریک‌کننده جنسی، نعوظ رخ می‌دهد.

گفتنی است مصرف هر یک از این داروها، به صورت خودکار منجر به نعوظ نمی‌شود. در ابتدا باید یک عامل تحریک‌کننده‌ جنسی رخ دهد تا نیتریک‌اکسید از رشته‌های عصبی آلت تناسلی آزاد شود و درواقع این داروها، فقط این سیگنال را تقویت کرده و منجر به بروز عملکرد طبیعی آلت تناسلی می‌شوند.

این دسته از داروها برانگیزاننده‌ میل جنسی نیستند و افرادی که به صورت طبیعی دچار نعوظ می‌شوند، نیازی به مصرف این داروها ندارند. دوز و مقدار مصرف، مدت زمان مصرف و عوارض جانبی احتمالی هر یک از داروهای خوراکی معرفی شده متفاوت هستند. برخی از عوارض جانبی احتمالی داروهای فوق عبارتند از:

• سرخی چهره
• گرفتگی بینی
• سر درد
• تغییرات بینایی
• کمر درد
• مشکلات معده
• کاهش میل جنسی

پزشک برای تشخیص این موضوع که کدام دارو برای فرد مناسب است، عوامل مختلفی را در نظر می‌گیرد. ضمن این‌که این داروها ممکن است فوراً قادر به درمان مشکل اختلال نعوظ نباشند.

نکته: پیش از مصرف هرگونه داروی گیاهی، مکمل یا داروهای بدون نسخه، با پزشک خود مشورت کنید. داروهای اختلال نعوظ ممکن است برای همه موثر نباشند و یا در صورت ابتلا به دیابت، یا بعد از جراحی پروستات و برخی موراد خاص، عوارض زیان‌باری را در پی داشته باشند.

برخی از ریسک‌فاکتورهای مصرف داروهای خوراکی درمان اختلال نعوظ، که می‌تواند خطرآفرین باشد موارد زیر هستند:

• ابتلا به بیماری یا نارسایی قلبی
• فشار خون پایین
• مصرف داروهای نیترات، که معمولاً برای درد قلبی تجویز می‌شوند
• و برخی از دیگر داروها…

داروهای نیترات، شامل نیتروگلیسیرین  (nitroglycerin)، ایزوسوربید مونونیترات (isosorbide mononitrate) و ایزوسوربید دی نیترات (isosorbide mononitrate) هستند.

درمان‌های غیرخوراکی اختلال نعوظ

سایر داروهای مناسب برای درمان اختلال نعوظ نیز عبارتند از:

الپروستادیل (Alprostadil self-injection) به صورت خود تزریقی

در این روش فرد خود با کمک یک سوزن باریک داروی آلپروستادیل را به قسمت کناری و یا قسمت پایه‌ی آلت تناسلی تزریق می‌کند. در برخی از موارد سایر داروهای مصرفی برای مشکلات دیگر به تنهایی و یا به صورت ترکیبی با داروهای دیگر به درون آلت تناسلی تزریق می‌شوند.

این داروها برای مثال شامل آلپروستادیل و فنتول‌آمین هستند. مقدار داروها برای هر بار تزریق به دقت اندازه‌گیری می‌شود تا هر نعوظ بیش‌تر از یک ساعت ادامه نداشته باشد. از آن‌جایی که سوزن آمپول استفاده شده برای این تزریق بسیار نازک است، تزریق درد بسیار کمی دارد. عوارض جانبی عبارتند از:

• خونریزی از محل تزریق
• نعوظ طولانی‌مدت (priapism)
• و در موارد نادر تشکیل بافت فیبروزی در محل تزریق

شیاف میزراهی آلپراستادیل (Alprostadil urethral suppository)

در این روش، دارو توسط یک اپلیکاتور مخصوص درون آلت و به صورت مشخص درون میزراه قرار می‌گیرد. نعوظ معمولا ده دقیقه بعد رخ داده و زمانی که موثر باشد سی تا ۶۰ دقیقه پابرجا خواهد بود. عوارض جانبی این روش شامل احساس سوزش در آلت تناسلی، خونریزی خفیف از میزراه و تشکیل بافت فیبروزی داخل آلت است.

پمپ‌های آلت جنسی، جراحی و ایمپلنت

اگر انواع داروهای خوراکی و غیرخوراکی موثر واقع نشوند، یا برای وضعیت خاص بیمار مناسب نباشند، پزشک درمان دیگری را در نظر می‌گیرد. برخی از متداول‌ترین روش‌های درمانی اختلال نعوظ به‌غیر از دارو درمانی موارد زیر هستند:

پمپ‌های آلت تناسلی

این پمپ‌ها، لوله‌هایی توخالی هستند که به صورت دستی و یا با باتری عمل می‌کنند. آلت تناسلی درون این لوله قرار گرفته و فضای خلا ایجاد شده درون این پمپ باعث کشیده شدن خون درون آلت می‌شود.

پس از آن‌که نعوظ رخ داد، یک حلقه دور آلت باقی مانده که به جریان خون در آن و حفظ حالت نعوظ کمک می‌کند. نعوظ ناشی از این حالت تا مدت زمانی که رابطه جنسی برقرار شود، پابرجا خواهد بود. کبودی آلت یکی از عوارض جانبی احتمالی استفاده از این پمپ‌ها است.

ایمپلنت

در این روش، یک وسیله مخصوص وارد هر دو طرف آلت تناسلی می‌شود. این ایمپلنت‌ها انواع مختلفی دارند، برخی از انواع آن‌ها به بیماران دارای اختلال نعوظ این اجازه را می‌دهند که خود زمان نعوظ و مدت زمان آن را مشخص کنند.

معمولا زمانی این روش پیشنهاد می‌شود که سایر روش‌ها موثر نباشند. این روش درمانی رضایت بسیار زیادی را در افرادی ایجاد می‌کند که سایر روش‌های درمانی برای آن‌ها موثر نبوده و از امتحان روش‌های دیگر خسته شده‌اند. مانند دیگر جراحی‌ها، این روش هم با خطر بروز عفونت همراه است و در صورتی که فرد به عفونت مجاری ادراری مبتلا باشد، امکان استفاده از این روش درمانی وجود نخواهد داشت.

انجام تمرینات ورزشی

تحقیقات نشان داده که انجام تمرینات هوازی به بهبود اختلال نعوظ منجر می‌شود. انجام فعالیت‌های منظم ورزشی نیز تا حد قابل قبولی خطر ابتلا به این مشکل را کاهش می‌دهد. در واقع، افزایش سطح فعالیت روزانه تا حدود زیادی فرد را از خطر ابتلای احتمالی به این مشکل در آینده دور می‌کند. توصیه می‌شود قبل از انجام هر تمرینی، در مورد برنامه ورزشی خود با پزشک مشورت کنید.

مشاوره روانشناسی

اگر علت بروز اختلال نعوظ در مردان استرس، اضطراب یا افسردگی و دیگر مشکلات مربوط به اختلافات زناشویی و استرس باشد، پزشک از بیمار و پارتنر او می‌خواهد تا به روانشناس مراجعه کرده و در جلسات تراپی شرکت کنند.

درمان‌های جایگزین

قبل از مصرف هرگونه مکمل، خصوصاً اگر به بیماری‌های مزمن مبتلا هستید، با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروهای جایگزین که ادعا می‌کنند به رفع این مشکل کمک می‌کنند، بسیار خطرناک هستند.

سازمان غذا و داروی آمریکا در مورد بسیاری از داروهای گیاهی ویاگرا هشدار داده، چرا که به گفته این سازمان، این داروها دارای مواد خطرناکی هستند که روی بسته‌بندی محصول ذکر نمی‌شوند. برخی از این داروها، با داروهای تجویزی دیگر تداخل داشته و باعث کاهش فشارخون در فرد می‌شوند. این داروها، برای افرادی که نیترات مصرف می‌کنند نیز بسیار خطرناک هستند.

علائم مکرر اختلال نعوظ

اختلال نعوظ یکی از رایج‌ترین اختلالات جنسی در میان مردان است که علائم و نشانه‌های آن ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. یک مرد ممکن است بتواند برای مدت کوتاهی نعوظ داشته باشد، در حالی که مرد دیگری ناتوانی کامل برای نعوظ را تجربه کند. با این وجود، کلید بهبودی انواع مختلف این اختلال، به تشخیص علائم هشدار دهنده و اولیه آن در اسرع وقت وابسته است. در ادامه، تعدادی از علائم مکرر اختلال نعوظ را بررسی می‌کنیم.

مشکل نعوظ در زمان مناسب

نخستین علامت اختلال نعوظ، ناتوانی در دستیابی به نعوظ کافی برای داشتن رابطه جنسی در موقع لزوم و مناسب است. اختلال ممکن است یک مشکل کوتاه مدت یا بلند مدت برای شما باشد. اما در هرصورت امکان دارد تا آن‌جا ادامه یابد که در نهایت منجر به اختلاف در زندگی زناشویی شما شود.

گاهی ممکن است هر چند وقت یک‌بار که قصد رابطه جنسی دارید نعوظ را تجربه کنید. درواقع، در این حالت، شما بارها سعی دارید خودتان را برای رابطه جنسی آماده کنید، اما اندام‌های جنسی‌تان در بیشتر موارد هماهنگی لازم را با شما و خواسته‌های شما ندارند و نعوظ، در زمان مناسب اتفاق نمی‌افتد.

ناتوانی در حفظ نعوظ

گاهی ممکن است هر موقع که دوست دارید نعوظ را تجربه کنید، اما این نعوظ نمی‌تواند به قدری ادامه پیدا کند که بتوانید لذت لازم و کافی را از رابطه جنسی خود ببرید. اختلالی که شباهت زیادی به اختلال زودانزالی داشته و نیاز به بررسی، تشخیص و درمان دارد.

بر اساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیه آمریکا، چیزی در حدود ۳۰ میلیون مرد در جهان با مشکل اختلال نعوظ زندگی می‌کنند و با رسیدن به سن ۴۰ سالگی، ابتلا به این اختلال در میان مردان افزایش نیز می‌یابد.

ناتوانی در به ‌دست آوردن نعوظ

در برخی از مردان، اساساً دستیابی به نعوظ یک مشکل است. این مردان قادر به نعوظ اندام جنسی خود برای شروع رابطه جنسی نیستند و همین امر می‌تواند منجر به افسردگی، شرمندگی یا سرخوردگی آن‌ها شود.

ترکیبی از عوامل فیزیکی و روانشناختی ممکن است به این نوع از اختلال جنسی در مردان دامن بزند. به عنوان مثال، ابتلا یک بیماری فیزیکی ممکن است توانایی بدن شما را در ایجاد نعوظ کاهش دهد. مشکلی که ممکن است به مرور زمان موجب اضطراب و مشکل‌تر شدن اختلال نعوظ شود.

علائم نادر اختلال نعوظ

تحقیقات نشان می‌دهند که اختلال نعوظ، ممکن است با افزایش شیوع بیماری عروق کرونر (CAD) نیز در ارتباط باشد. به‌علاوه، بیماری‌های دیگری مثل سکته مغزی یا بیماری شریانی محیطی نیز با اختلال نعوظ در ارتباط هستند و بر اساس گزارش‌ها، با اختلال نعوظ شیوع آن‌ها در مردان بیشتر خواهد بود.

درواقع، ممکن است یکی از نشانه‌های نادر و پنهان ابتلا به اختلال نعوظ، بیماری‌هایی مثل عروق کرونر یا سکته قلبی باشد و توصیه می‌شود مردانی که از این اختلال رنج می‌برند، در اولین فرصت برای درمان مشکل خود اقدام کنند.

برخی از دیگر علائم اختلال نعوظ، که ممکن است هر فردی به نوعی آن‌ها را تجربه کند عبارتند از:

• زودانزالی یا انزال زودرس
• تاخیر در انزال
• ناتوانی در انزال
• آنورگاسمی
• پایین بودن میل جنسی
• اختلال در ماهیچه‌های کف لگن
• تروما به لگن، مانند شکستگی لگن
• سطح پایین هورمون تستوسترون

عوارض اختلال نعوظ

اختلال نعوظ ممکن است بیشتر از جنبه‌های جنسی فرد، روی جنبه‌های روانی و عاطفی او تاثیر بگذارد. اکثریت قریب به اتفاق مردانی که از اختلال نعوظ رنج می‌برند، در کنار عوارض عدم لذت از رابطه جنسی و مشکلات هورمونی، درگیر مسائل خانوادگی و زناشویی و در عین حال مشکلات روحی و روانی هستند.

عمده‌ترین عوارضی که اختلال نعوظ در پی دارد عبارتند از:

• مشکلات ارتباطی و عدم صمیمیت بین زوجین
• ناتوانی بارداری و تولید مثل
• افزایش استرس
• افسردگی
• اضطراب همیشگی
• عزت نفس پایین یا خود کم بینی
• احساس ناراحتی و نارضایتی جنسی هر دو طرف

با وجود این‌که اضطراب، عدم اعتماد به نفس و افسردگی، از عوارض اختلال نعوظ در مردان هستند، اما این نکته را نیز مد نظر داشته باشید که همین عوامل، از ریشه‌ها و علت‌های اختلال نعوظ در مردان نیز به شمار می‌آیند. به عبارتی اختلال نعوظ، باعث افسردگی و مشکلات روحی و عاطفی در مردان شده و همین امر، اختلال را عمیق‌تر و شدیدتر می‌کند. به همین دلیل نیز لازم است حتماً برای درمان این اختلال اقدام شود. مشکلاتی از این دست و سردمزاجی نیاز به پیگیری دارند.

چه زمانی و به چه دکتری مراجعه کنیم؟

درصورتی که اختلال نعوظ را در شرایط خاص برای چند بار تجربه کرده‌اید، احتمالاً نیاز نیست حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید. همه مردان ممکن است در برهه‌ای از زندگی، به دلیل مشکلات و فشارهای روحی و بیرونی، به دلیل اختلافات عاطفی با همسر یا به دلایل فیزیکی و هورمونی، این مشکل را تجربه کنند.

با این حال، اگر اختلال نعوظ در شما، به هر شکلی، چه اختلال در شروع نعوظ و چه در کنترل و ادامه آن، به‌صورت مداوم و مکرر اتفاق می‌افتد، لازم است حتماً از کمک پزشک متخصص استفاده کنید.

برای این‌منظور ، می‌توانید از یک سکس‌تراپیست کمک بگیرید. البته، بسته به این‌که مشکل و علت اصلی اختلال نعوظ در شما چه بوده است، متخصصین مختلفی می‌توانند کمک کننده باشند. به‌عنوان مثال، در مواردی که مشکل صرفاً روحی و روانی است، می‌توانید از یک روانشناس کمک بگیرید و این در حالی است که در مورد علت‌های فیزیکی بیماری، بهترین گزینه، متخصص اورولوژی است.

نکته مهم در خصوص مراجعه به متخصص، کنار گذاشتن احساسات، غرور، خجالت یا هر موضوع دیگری است تا بتوانید مشکل خود را به‌صورت واضح و روشن برای متخصص بازگو کنید تا بتواند اختلال نعوظ را در شما ریشه‌یابی کرده و اقدامات درمانی مناسب وضعیت شما را توصیه کند.

اختلال نعوظ، مشکلی که حتماً باید درمان شود

اختلال نعوظ، صرفاً یک مشکل جنسی ساده نیست که شما و همسرتان را از داشتن رابطه جنسی سالم و لذت‌بخش محروم می‌کند. این عارضه، در بسیاری از مردان وجود دارد و عدم درمان درست و به‌موقع آن می‌تواند اثرات زیان‌باری برای رابطه عاطفی و زندگی زوجین به‌وجود بیاورد و به روح و روان آن‌ها آسیب‌های جدی وارد کند. در صورت نیاز به دکتر اورولوژی، سکس‌تراپیست یا روانشناس، می‌توانید از سایت دکتردکتر به‌صورت آنلاین نوبت بگیرید.

به‌علاوه، اگر نکته‌نظری در مورد اختلال نعوظ دارید، یا سوالی برایتان پیش آمده، می‌توانید دیدگاه خود را با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.