ბავშვის სქესის გამოთვლა

სქესის გამოთვლა, ანუ ბავშვის სქესის გამოსაცნობი სხვადასხვა მეთოდი ყოველთვის აინტერესებთ მშობლებს.

რასაკვირველია, 100%-იანი არც ერთი მეთოდი არაა და ყველა დამყარებულია სხვადასხვა ტიპის გამოცდილებაზე, სტატისტიკაზე და ა.შ. თუმცა არის გამოთვლის მეთოდები, რომლებიც სხვებზე უფრო საიმედოდ მიიჩნევა და რომელსაც უფრო ენდობიან ხოლმე. 

ბავშვის სქესის განსაზღვრა ცხრილით

ეს ცნობილი ცხრილი გამოჩენილი ნათელმხილველის ვანგას მოსწავლის შედგენილია.

მასში ორი პარამეტრი უნდა შეუფარდოთ ერთმანეთს – მომავალი დედის ასაკი და ჩასახვის თვე. მუქი მწვანე უჯრები ბიჭს შეესაბამება, ღია მწვანე – გოგონას.

იპოვეთ თქვენი ასაკი და მის გასწვრივ – ჩასახვის თვე. მათი გადაკვეთის ადგილას ნახეთ უჯრის ფერი და ის იქნება ბავშვის სქესი.

სქესის დადგენა სისხლით

ასევე არსებობს სქესის გამოთვლა ბევრის მიერ აღიარებული სისხლის განახლების მეთოდით.

ეს საშუალება იმას ეფუძნება, რომ მამაკაცებს სისხლი ყოველ 4 წელიწადში ეცვლებათ, ხოლო ქალებს – ყოველ 3 წელიწადში (ეს ბუნებრივად. ასევე არსებობს შემთხვევები, როცა ადამიანი ბევრ სისხლს კარგავს და განახლება მაშინაც ხდება).

ბავშვის ჩასახვის მომენტში რომელ მშობელსაც აქვს უფრო "ახალი" სისხლი, ანუ რომელსაც ბოლოს განუახლდა, სწორედ მისი სქესის იქნება შვილი.

სქესის ვარაუდი დედის განწყობით:

ზოგიერთ ადამიანს სჯერა, რომ ორსული ქალის განწყობამ ან ქცევამ შეიძლება მოგვცეს მინიშნებები ბავშვის სქესის შესახებ.

მაგალითად, ითვლება, რომ მშვიდი და გაწონასწორებული განწყობა შეიძლება გოგონას მუცლადყოფნას ნიშნავდეს, ხოლო გაღიზიანებული განწყობა ბიჭისას..

სქესის გამოთვლა: გენეტიკური და ბიოლოგიური ფაქტორები

სქესის ჩამოყალიბებაში მონაწილეობს როგორც გენეტიკური, ასევე ბიოლოგიური ფაქტორები. მოდით, უფრო ღრმად შევისწავლოთ ფაქტორები, რომლებიც განსაზღვრავენ ადამიანის სქესს და გავიგოთ, თუ რა როლს თამაშობს თითოეული მათგანი ამ საოცარ პროცესში.

სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული საფუძვლები

სქესის გამოთვლის მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი ქრომოსომებია. ადამიანის გენეტიკურ მასალაში არის 23 წყვილი ქრომოსომი, რომელთაგან ერთი წყვილი პასუხისმგებელია სქესის განსაზღვრაზე.

ქალებს აქვთ ორი X ქრომოსომი (XX), ხოლო მამაკაცებს - ერთი X და ერთი Y ქრომოსომი (XY). ამრიგად, მამრობითი სქესის გამეტა (სპერმა) განსაზღვრავს ნაყოფის სქესს:

თუ მდედრობით კვერცხუჯრედს შეუერთდება X ქრომოსომის შემცველი სპერმატოზოიდი, ჩამოყალიბდება მდედრობითი ნაყოფი (XX), ხოლო თუ მას Y ქრომოსომის შემცველი სპერმატოზოიდი შეუერთდება - მამრობითი ნაყოფი (XY).

სქესის განვითარებაზე გენების გავლენა

სქესის ქრომოსომული განსაზღვრის შემდეგ იწყება ნაყოფის სქესობრივი დიფერენციაცია, რომელშიც მთავარ როლს თამაშობს გენები. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია Y ქრომოსომაზე მდებარე SRY გენი. ეს გენი წარმართავს ბიჭუნას სათესლე ჯირკვლების განვითარებას. მისი არსებობა საკმარისია ორგანიზმის მასკულინიზაციისთვის, მისი არარსებობა კი მდედრობითი სასქესო ორგანოების ფორმირებას იწვევს.

სხვა მნიშვნელოვანი გენები, რომლებიც მონაწილეობენ სქესის განვითარებაში, მოიცავს DAX1-ს, SOX9-ს, SF1-ს და WT1-ს. ამ გენების ურთიერთქმედება განსაზღვრავს, თუ როგორ განვითარდება გონადები და შიდა სასქესო ორგანოები.

ჰორმონების როლი სქესის ჩამოყალიბებაში

სქესის გამოთვლაში გენეტიკურ ფაქტორებთან ერთად მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ჰორმონული ფონი. ვაჟების მთავარი მამრობითი ჰორმონი ტესტოსტერონია, რომელიც სათესლე ჯირკვლებში გამომუშავდება. იგი პასუხისმგებელია მამრობითი მეორადი სასქესო ნიშნების ჩამოყალიბებასა და განვითარებაზე. ქალებში კი ყველაზე მნიშვნელოვანია ესტროგენი და პროგესტერონი, რომლებიც საკვერცხეებში წარმოიქმნება. ისინი მონაწილეობენ მდედრობითი რეპროდუქციული სისტემის ფორმირებაში.

წარმოიდგინეთ, რომ თქვენი ორგანიზმი არის ბაღი, სადაც სქესის ჩამოყალიბება ჰგავს ხის მოვლის პროცესს. ჰორმონები ამ პროცესში მებაღის როლს ასრულებენ - ისინი პასუხისმგებლები არიან სწორი წყლით მორწყვის, განოყიერებისა და გასხვლის პროცესებზე, რათა ხემ საბოლოოდ "ქალურად" ან "მამაკაცურად" იხაროს. ასევე, ორგანიზმის შიგნით ჰორმონული ბალანსი წარმართავს სწორი სქესობრივი ნიშნების განვითარებას.

გარემო ფაქტორების ზეგავლენა სქესის განვითარებაზე

ზოგიერთი ქვეწარმავლის სქესი დამოკიდებულია კვერცხის ინკუბაციის ტემპერატურაზე. თუმცა, ადამიანებში ტემპერატურის ზეგავლენა სქესის განსაზღვრაზე მინიმალურია.

სქესის გენეტიკური და ბიოლოგიური განსაზღვრის მნიშვნელობა

სქესის გამოთვლის შესწავლას დიდი თეორიული და პრაქტიკული მნიშვნელობა აქვს. იგი საშუალებას გვაძლევს გავიგოთ ადამიანის განვითარების ფუნდამენტური პროცესები და ის, თუ როგორ ყალიბდება ჩვენი იდენტობის ერთ-ერთი ყველაზე მთავარი ასპექტი. გარდა ამისა, გენეტიკური და ჰორმონული დარღვევების დიაგნოსტიკა, რომლებიც სქესობრივ განვითარებას აფერხებენ, კრიტიკულად მნიშვნელოვანია დაავადებების თავიდან ასაცილებლად და ეფექტური მკურნალობის დასაგეგმად.

როგორია ქალად ან მამაკაცად ყოფნის რეალური არსი? ეს კითხვა ხშირად თან სდევს სქესის გამოთვლის თემას. მეცნიერული თვალსაზრისით, სქესი არის ბიოლოგიური მახასიათებლების ერთობლიობა, რომელიც ორგანიზმს რეპროდუქციისთვის ამზადებს. თუმცა, სქესის აღქმა, გენდერული როლები და იდენტობა ბევრად უფრო ფართო და კომპლექსური საკითხებია, რომლებზეც გავლენას ახდენს როგორც ბიოლოგია, ასევე სოციალური და კულტურული ფაქტორები.

ხშირად დასმული კითხვები:

1. რომელი ქრომოსომები განსაზღვრავს სქესს?

   
   სქესის განმსაზღვრელი ქრომოსომებია X და Y. ქალებს აქვთ ორი X ქრომოსომი (XX), ხოლო მამაკაცებს - ერთი X და ერთი Y ქრომოსომი (XY).

2. როდის ყალიბდება ნაყოფის სქესი?

   
   ნაყოფის სქესი განისაზღვრება ჩასახვისას, როდესაც სპერმატოზოიდი, რომელიც შეიცავს X ან Y ქრომოსომას, აღწევს კვერცხუჯრედში. შემდგომი სქესობრივი დიფერენცირება კი ემბრიონული განვითარების ადრეულ ეტაპებზე მიმდინარეობს.

3. შეუძლია თუ არა მშობლებს გავლენა იქონიონ შვილის სქესზე?

   
   ბუნებრივი გზებით სქესის არჩევა შეუძლებელია, რადგან ის დამოკიდებულია იმაზე, თუ რომელი სპერმატოზოიდი განაყოფიერებს კვერცხუჯრედს. თუმცა, ზოგიერთ ქვეყანაში ხელმისაწვდომია სამედიცინო პროცედურები, რომლებიც საშუალებას იძლევა ემბრიონის სქესის შერჩევისა ხელოვნური განაყოფიერებისას.

4. რა არის სქესის განვითარების დარღვევები და რა იწვევს მათ?

   
   სქესის განვითარების დარღვევები (DSD) გულისხმობს ანომალიებს სქესის ქრომოსომულ, გონადურ ან ანატომიურ განვითარებაში. მათი გამომწვევი ფაქტორები შეიძლება იყოს გენეტიკური მუტაციები, ჰორმონული დისბალანსი ან გარემო ზემოქმედება ორსულობისას.

5. არის თუ არა სქესი და გენდერი ერთი და იგივე?

   
   არა, სქესი და გენდერი სხვადასხვა ცნებებია. სქესი არის ბიოლოგიური მახასიათებელი, რომელიც ეფუძნება რეპროდუქციულ ფუნქციებს, ხოლო გენდერი არის სოციალური კონსტრუქტი, რომელიც განსაზღვრავს კულტურულ როლებსა და ქცევებს ქალებისა და მამაკაცებისთვის.