ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Βαγγέλης Παπαθανασίου: Ο παγκόσμιος Vangelis που κρατούσε ψηλά τη σημαία της ελληνικής καταγωγής του

Βαγγέλης Παπαθανασίου
Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο Έλληνας που ξεπέρασε τα όρια του πλανήτη και έγινε άστρο
Αρχείο Newsbomb.gr

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου πέθανε σαν σήμερα, στις 17 Μαΐου 2022, ενώ νοσηλευόταν σε νοσοκομείο στη Γαλλία. 

Τρεις άνθρωποι που γνώριζαν καλά τον Βαγγέλη Παπαθανασίου ως άνθρωπο μοιράζονται άγνωστες πτυχές της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του συμπαντικός μουσικός, του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη.

Οι Λουδοβίκος των Ανωγείων, Κύριλλος Ρούσσος (γιος του Ντέμη Ρούσσου) και Γεωργία Ηλιοπούλου μας «συστήνουν» τον φίλο και «θείο» Βαγγέλη, με το εξαιρετικό χιούμορ και τη διορατικότητα, με τη μεγάλη καρδιά και τις μεγάλες... κουζίνες. Ο «θείος» που του άρεσε να παίζει και να ατασθαλίες.

Ο απλός, φιλόξενος και ιδιαίτερα ανήσυχος Βαγγέλης, μέσα από τις διηγήσεις και τις αναμνήσεις των φίλων του...

Ένα σημείωμα από τον Βαγγέλη Παπαθανασίου

«Πάντα έδινα και δίνω την πρώτη θέση στη μνήμη.

Όποιος κατορθώνει να εμβαθύνει, όσο το δυνατόν περισσότερο, στον χώρο που ονομάζουμε μνήμη, τόσο δύναται να εκτοξευθεί στο μέλλον με εντυπωσιακή συνέπεια και αποτελεσματικότητα.

Με άλλα λόγια, όσο ένας άνθρωπος ή ένας λαός γνωρίζει το παρελθόν του και την ιστορία του, τότε μπορεί να ενεργήσει πιο θετικά για το παρόν και για το μέλλον.

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που προέρχεται από έναν τόπο, ο οποίος, μέσα από τα βάθη των αιώνων, δεν στερήθηκε ποτέ πολιτιστικού και πνευματικού πλούτου.

Γνωρίζοντας όσο τίποτα άλλο τη δύναμη της μουσικής ως Θείας Δύναμης που προϋπήρχε του ανθρώπου και συνδυάζοντάς τη με μια αρχέγονη ανθρώπινη έκφραση που είναι ο χορός, ήταν το βασικό ερέθισμα που με έκανε να ασχοληθώ με αυτό το εγχείρημα. Τη συνύπαρξη αυτών των δύο στοιχείων του πολιτιστικού θησαυρού του τόπου μου, σήμερα. Μια ολιστική προσέγγιση της εξέλιξης του ανθρώπου».

Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου είχε γράψει αυτό το σημείωμα για το έργο «The Thread» ΤΟ ΝΗΜΑ, καταλήγοντας ότι «Αυτό το έργο είναι σαν μια ανασκαφή στο παρελθόν και συγχρόνως στο μέλλον».

Η παράσταση The Thread (Το Νήμα), μια ιδέα της Γεωργίας Ηλιοπούλου, ήταν η τελευταία δουλειά του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Το πρότζεκτ που τόσο λάτρεψε και πίστεψε ο ίδιος, παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο τον Αύγουστο του 2022, σαν φόρος τιμής στον μεγάλο Έλληνα συνθέτη.

Λουδοβίκος των Ανωγείων: «Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κρατούσε πολύ ψηλά τη σημαία της ελληνικής καταγωγής του»

Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, μιλώντας στο Newsbomb.gr μάς έχει περιγράψει την φιλία τους που μετρούσε πάνω από δύο δεκατίες, μας έχει μιλήσει για το δυνατό χιούμορ του σπουδαίου μουσικοσυνθέτη, και την αγάπη που είχε για τη ζωγραφική.

«Γνώρισα τον Βαγγέλη Παπαθανασίου μέσα από τον Γιάννη Σμαραγδή, όταν έκανε την ταινία για τον El Greco που συμμετείχα κι εγώ. Γνωριστήκαμε λοιπόν με τον Βαγγέλη, και ταιριάξανε τα χνώτα μας που λένε. Ο Βαγγέλης ήταν μια παγκόσμια φωτισμένη προσωπικότητα. Γεννήθηκε με την έμπνευση, είχε εξαιρετικό χιούμορ και διορατικότητα.

Σαν Έλληνας νιώθω μεγάλη περηφάνια αλλά και μεγάλη θλίψη για την απώλεια αυτού του άντρα ο οποίος κρατούσε πολύ ψηλά τη σημαία της καταγωγής. Ήταν κατευθείαν, από την αρχαιότητα Έλληνας.

Ήταν ο πιο βαθύς Έλληνας που γνωρίζω, ένας πολύ σπουδαίος άνθρωπος με λεπτότητες και κομψότητες, με βαθύ σεβασμό στον άλλον. Η ευαισθησία του είχε μεγάλο κύρος. Όταν τον ζούσες από κοντά έβλεπες την κομψότητα και τη λεπτότητα ακόμα και στα αντικείμενα.

Ο Βαγγέλης είχε πάρα πολύ δυνατό χιούμορ, ήξερε να αποκρυπτογραφεί το λόγο, έκανε ετυμολογία και αναφορά των λέξεων στην αρχαιότητα. Τον θυμάμαι να λέει "όταν λέμε παράδοση στην Ελλάδα δεν φανταζόμαστε την παράδοση των 100 και 200 ετών, θα έχουμε στο νου μας τα 10 χιλιάδες χρόνια. Από εκεί ξεκινάει η έννοια Έλληνας". Ένας Ελληνογνώστης, γνώριζε την ελληνική παράδοση 10.000 πριν.

Με τίμησε με τη φιλία του και με είχε παροτρύνει για τη ζωγραφική τόσο πολύ πίστευε σε εμένα που μου αγόρασε τα χρώματα και τα χαρτιά που χρειαζόμουν για τη ζωγραφική. Άρχισα λοιπόν να ζωγραφίζω στο στούντιο στην Κρήτη, του έστελνα φωτογραφίες με το κινητό και είχε ενθουσιαστεί. Έλεγε ότι: "ο άνθρωπος διδάσκει το περιττό και η φύση το απαραίτητο".


Η ζωγραφική ήταν μια πολύ μεγάλη του αγάπη, είχε εργαστήριο όπου δούλευε μεγάλα μεγέθη. Όταν έγραφε μουσική ήταν στο εργαστήριο μέσα, δεν ήθελε εύκολα να βγάλει έξω τη ζωγραφική του. Στη ζωγραφική του ήταν αφαιρετικός, εστίαζε σε ένα σημείο και μετά ανέπτυσσε μια ατμόσφαιρα. Ήταν ιδιαίτερος όπως ακριβώς και στη μουσική του».

«Ζωγραφίζω και παίζω μουσική όπως αναπνέω», δήλωνε ο ίδιος στις συνεντεύξεις του, που είχε πάθος με τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Το 2003 ο σπουδαίος καλλιτέχνης παρουσίασε ζωγραφικά έργα του στη Βαλένθια Μπιενάλ στην Ισπανία. Στην έκθεση με τίτλο Vangelis Pintura εκτέθηκαν 70 έργα εκπληκτικής ποικιλομορφίας.

Γεωργία Ηλιοπούλου: «Όλα τα σπίτια του Βαγγέλη είχαν τεράστιες κουζίνες»


Η Γεωργία Ηλιοπούλου, διευθύνουσα σύμβουλος της Πολιτιστικής Εταιρείας «Λάβρυς», έχει μιλήσει στο Newsbomb.gr για τον καλό της φίλο και παγκόσμιο Vangelis.

O Βαγγέλης Παπαθανασίου με την καλή του φίλη, Γεωργία Ηλιοπούλου

«Τον ήξερα πάρα πολλά χρόνια τον Βαγγέλη, αλλά πολύ κολλητοί γίναμε τη δεκαετία λίγο πριν το 2010, μετά το 2006-07. Δηλαδή ήμασταν στην καθημερινότητά μας μαζί. Πιο πριν ήταν τυπικές οι σχέσεις μας. Όταν γνώρισα τον Βαγγέλη δεν είχα καμία σχέση με το αντικείμενο του πολιτισμού.

Ο Βαγγέλης ήταν ένας άνθρωπος πολύ ανοιχτός και πολύ φιλόξενος. Και πολύ συχνά μεγάλες παρέες περνούσαμε πολλά βραδιά στο σπίτι του, να μιλάμε, να συζητάμε, να φιλοσοφούμε μέχρι τα χαράματα.

Ξέρετε, ο Βαγγέλης ξυπνούσε στις 8 το βράδυ και κοιμόταν μετά τις 10 το πρωί. Κάναμε πολλά ξενύχτια μαζί. Αλλά γίναμε πιο κολλητοί όταν κάναμε με τη Λάβρυς μια παραγωγή με τον Τζέρεμι Άιρονς το 2009 που ήταν κολλητός φίλος του Βαγγέλη. Εκεί πλέον δεθήκαμε συναισθηματικά, ήρθαμε πιο κοντά. Από τότε πάντα τον έβλεπα, όταν έφυγε από την Ελλάδα πήγαινα στο Παρίσι.

Επίσης, ο Βαγγέλης ήταν ένας πάρα πολύ έξυπνος άνθρωπος, ιδιαίτερα φιλοσοφημένος και ιδιαίτερα ανήσυχος για πολλά πράγματα στη ζωή. Ήταν πολύ απλός, πολύ φιλόξενος, κοινωνικός, πολύ ανοιχτός στους φίλους του. Δύσκολος στους υπόλοιπους, σε εκείνους που δεν τους είχε ανοίξει την πόρτα του σπιτιού του. Όμως αν σου είχε ανοίξει την πόρτα του σπιτιού του ήταν ο άνθρωπος που θα σου είχε τα πάντα στα πόδια σου.

Δεν υπήρχε βράδυ στο σπίτι του που δεν υπήρχαν τουλάχιστον καμιά δεκαριά άνθρωποι. Και δεν εννοώ μόνο από το διεθνές jet set, αλλά και καλλιτέχνες από κάθε χώρο και άλλοι φίλοι του. Ήταν πάρα πολύ αγαπητός στους φίλους του και ταυτόχρονα πολύ κλειστός στους έξω. Δεν μιλούσε ποτέ, δεν έδινε συνεντεύξεις, ήταν δύσκολος όσον αφορά το θέμα της δημοσιότητας γιατί μιλούσε σπάνια και μόνο όταν ήθελε να πει κάτι. Πρόσεχε πάρα πολύ το δημόσιο λόγο του και τις δημόσιες επαφές του.

Επίσης σας πληροφορώ ότι όλα τα σπίτια του Βαγγέλη είχαν τεράστιες κουζίνες, η χαρά μας ήταν οι κουζίνες του Βαγγέλη. Μαγειρεύαμε και τρώγαμε ώρες ατελείωτες, κάνοντας ατασθαλίες».

Κύριλλος Ρούσσος: «Για εμένα ήταν σαν θείος ο Βαγγέλης»

Ο Κύριλλος, γιος του σπουδαίου Ντέμη Ρούσσου, σε συνέντευξή του στην υπογράφουσα, είχε αναφερθεί στον Βαγγέλη Παπαθανασίου

«Ο Βαγγέλης ήταν ιδιοφυής, είχε εφεύρει συνθεσάιζερ για να του είναι πιο εύκολα στη χρήση του. Ήμουν μικρός τελευταία φορά που είδα τον Βαγγέλη, πιο μικρός από 17 ετών. Τότε ο πατέρας μου πια είχε τη δική του καριέρα και ο Βαγγέλης είχε τη σπουδαία πορεία του, έτσι δεν βλεπόντουσαν πια όπως όταν συνεργάζονταν. Η μόνη διαφορά ήταν ένα άλμπουμ που έφτιαξαν μαζί, το Reflections και αυτό είναι ίσως η πιο έντονη μνήμη που έχω από εκείνον.

Θυμάμαι έντονα το στούντιο του στο Λονδίνο, με ξεχωριστούς χώρους για κάθε είδος οργάνων, θυμάμαι το χώρο με ό,τι κρουστά μπορείς να φανταστείς! Αυτός ήταν ο αγαπημένος μου χώρος. Είχε ακόμα και ένα τεράστιο γκονγκ που λάτρευα να το χτυπάω μικρός. Έπαιζα ατελείωτες ώρες όσο δούλευαν οι μεγάλοι.

Όποτε σκέφτομαι τον Βαγγέλη, σκέφτομαι τη μουσική, πάντα η μουσική ήταν γύρω από αυτό τον άνθρωπο. Για εμένα ήταν σαν «θείος» ο Βαγγέλης. Τον βλέπαμε αρκετά συχνά τότε, είχε πολλή πλάκα, ήταν φοβερός. Μου έλεγε ότι όταν ήμουν πολύ μικρός, ανέβαινα πάνω στην πλάτη -σαν άλογο- και παίζαμε. Ήταν μεγάλη καρδιά, πολύ γενναιόδωρος άνθρωπος».


Διαβάστε επίσης

Πλανητάριο: Το κύκνειο άσμα του Διονύση Σιμόπουλου με ακυκλοφόρητη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου

Δείτε τον Βαγγέλη Παπαθανασίου να μιλάει για την τελευταία του δουλειά, «The Thread»

Λουδοβίκος των Ανωγείων: «Ήταν μια τελετή αντάξια του Βαγγέλη» - Η ασημένια λύρα και το τραγούδι