'Arnout Hauben geeft je in Dwars Door de Lage Landen het gevoel dat hij alleen met jou bezig is'

Eenmaal gewapend met gids leer je een stad kennen en de natuur ontdek je kniehoog wadend door het zand. Maar is dat wel zo? Met route-tv hoef je de deur eigenlijk niet uit om je wereldbeeld bij te werken, maar duik je op ontdekkingsreis vanaf je comfortabele bank.

Waar Huub Stapel met Reizen langs de mooiste rivieren ter wereld ten tonele verscheen, trad Waldemar Torenstra met Ondersteboven van de Amerika’s in de voetsporen van de oorspronkelijke bewoners van het Amerikaanse continent. Arnout Hauben kennen we van Dwars Door De Lage Landen. En zo poppen er nog talloze programma’s op waar een breed geïnteresseerde presentator je meeneemt van plek A naar B, terwijl hij of zij je al wandelend alle ins- en outs vertelt over wat er om zich heen te zien is.

Meerdere lagen

Terwijl je dus vanuit je luie stoel televisie kijkt, leer je nog eens wat over de wereld om je heen. Het zijn meestal onalledaagse plekken waar je wellicht zelf niet zo snel terecht zou komen. Tv-expert en voormalig zenderbaas van SBS6 Tina Nijkamp omschrijft dit oorspronkelijk uit Amerika overgewaaide concept als  ‘route-tv’, vaak op de publieke zenders geprogrammeerd, maar zeker niet onbereikbaar voor de commerciële kant. Verwarring kan ontstaan met ieder ander reisprogramma, maar er is wel degelijk een belangrijk verschil. “Route-tv bestaat uit meerdere lagen. Daarnaast zijn afleveringen meestal ook langzamer gemonteerd om de kijker te tijd te geven het allemaal in zich op te nemen”, legt ze uit.

Hoge kijkcijfers voor route-tv

‘Slow-tv’ waar je ook nog iets van kan opsteken, met een journalistiek sausje dus. Programma’s met een dergelijke opzet popten het afgelopen jaar al als paddenstoelen uit de grond. En ze scoren nog goed ook. Zo  sloot Dwars Door de Lage Landen het eerste seizoen met meer dan een miljoen kijkers per aflevering af en halverwege het seizoen is dat nog net zo..

Behoefte aan journalistieke verhalen

AD-columniste Angela de Jong houdt deze tv-trend ook nauwlettend in de gaten, al zou ze er eerder de term journalistiek reisprogramma aan geven. “Er is onder kijkers een enorme behoefte aan journalistieke verhalen over gebieden die nog niet zo bekend zijn.” Hoewel we in Nederland best ruim in de presentatoren zitten die het publiek van deze verhalen kunnen bedienen, “denk aan een Ruben Terlou of Floortje Dessing”, meent Angela dat onze Zuiderburen dat toch beter doen. De reden? Vlamingen hebben nog echt die onbevangen manier van presenteren.

De Belgen zijn er goed in

Zo is Angela bijvoorbeeld ‘echt een beetje verliefd’ op Arnout Hauben, die de kijker voor Dwars Door De Lage Landen al wandelend meeneemt. “Een programma is uiteraard geregisseerd, maar er zijn presentatoren waarbij je dat helemaal vergeet. Ze maken dat je je als kijker echt onderdeel voelt van het programma”, legt de televisierecente uit. Tijdens route tv – oftewel een journalistiek reisprogramma – moet het hoofdonderwerp daarbij tot zijn recht komen, zónder dat de presentator de show steelt. Bij Arnout zit het met die bescheidenheid wel goed. “Hij geeft de kijker het gevoel dat hij alleen met jou bezig is.”

Route-tv is infotainment

Tv-expert Tina denkt wel te weten waarom we massaal afstemmen op route-tv. “Waar jongeren tot 35 jaar dol zijn op adventure reality games als De Verraders en Echte Meisjes in de Jungle, willen de vijfendertig plussers na een drukke werkdag met een verhaal ontspannen. Bij programma’s met een leerzaam format hoeven we ons minder schuldig te voelen dat we de tv aanzetten, omdat je er toch nog iets van kan opsteken.”

Meer in balans

Vanaf je comfortabele bank de wereld beter leren kennen: we willen er dus meer van. Tina ziet dat we negatieve televisie toch vooral ook zat aan het worden zijn. Journalistieke tv-formats met een route van A naar B konden dus nog weleens meer de regel dan uitzondering worden. “Talkshows als Op1 en Jinek barsten vaak van de lastige onderwerpen. Daar zit altijd wel iemand waar het niet goed mee gaat, maar route-tv houdt het aanbod meer in balans.”

Zenderbazen hoeven – in tegenstelling tot wat sommigen soms denken -  niet bang te zijn voor een beetje inhoud, concludeert Angela. “Zolang het programma iets inhoudelijks vertelt op een aanstekelijke manier, zit je goed.” En daar zijn echt niet altijd BN’ers aan het roer bij nodig. “RTL ziet dat ieder programma tegenwoordig door Tijl of Ruben moet worden gepresenteerd, maar daar zit echt niet iedere tv-kijker op te wachten.”

Dwars door de Lage Landen is iedere zondag te zien om 20.15 uur op NPO2.