Meedoen is belangrijker dan winnen. Tijdens de Kleine Sneekweek is het onbetaalbare uitzicht gratis

Gerrit en Jansje Hofstra in de Pampus tijdens de Kleine Sneekweek 2024.

Gerrit en Jansje Hofstra in de Pampus tijdens de Kleine Sneekweek 2024. Foto: Eize Hoekstra

Jansje en Gerrit Hofstra, dochter en vader, doen samen in een Pampus mee aan de Kleine Sneekweek. Hoe het vandaag is gegaan? ,,We hielden twee boten onder ons, dus veertiende.” De lach maakt veel duidelijk: meedoen is belangrijker dan winnen.

En die olympische gedachte wordt veel breder gedeeld. Met bijna tweehonderd zeilboten is de Kleine Sneekweek een sportief evenement, maar ook zeker een sociaal gebeuren. Zeilen, slapen, drinken, barbecueën, kletsen en het bestuderen van de weer- en windmodellen. En dat vier dagen lang, op en rond het Starteiland in het Sneekermeer.

Er is geen ontkomen aan: het vakantiegevoel brengt je al bij het oprijden van het parkeerweiland een zomerse groet. De wandeling naar de veerpont, die de bezoekers van het Starteiland voor 2,50 euro vervoeren – heen en weer – vergroot die ervaring alleen maar. Recreatiewoningen, campings en jachthavens omzomen het Kolmarslân in Offingawier, drie kilometer ten oosten van Sneek.

Geen wolkje aan de hemelsblauwe lucht en tientallen zeilen die over het azuurblauwe Sneekermeer dansen. Van afstand zijn het net dobbers. De wind komt vandaag uit alle hoeken en gaten, vertelt Peter Hoogendam, voorzitter van de Pampus Club, in het clubhuis van het organiserende KWS (Koninklijke Watersportvereniging Sneek). ,,Maar ondanks de shifts is de wind vandaag goed zeilbaar.” Een shift is een plotselinge verandering van de windrichting. De windkracht is vandaag twee tot drie op de schaal van Beaufort. Fijn zeilweer, vindt hij.

Indiase kerriesoep

Prettig zijn ook de prijzen in het clubhuis. Een tosti kost 2 euro, een beker melk 1,50 en wie ‘verse soep’ bestelt, betaalt 2,50 euro en kan nog kiezen ook: tomaten, champignons of Indiase kerrie. Maar we zijn hier vandaag niet voor het eten.

Zo’n 400 zeilers, verdeeld over 190 boten en 16 klassen varen ijs en weder dienende 6 wedstrijden in 4 dagen. Vrijdag valt een race uit omdat de wind achterblijft. Op de weersomstandigheden heeft niemand invloed. Dat maakt de sport onvoorspelbaar. Is dat erg? Niet wanneer de zon schijnt en de toeschouwers zich genoeglijk aan hun picknick laven. En anders biedt het terras van restaurant It Foarûnder, op het zuidelijke punt van het eiland, uitkomst. De tosti is er duurder, maar het onbetaalbare uitzicht kost niets.

De Kleine Sneekweek: het voorafje van wat er straks, begin augustus, tijdens de Sneekweek wordt geserveerd. Het ‘grootste en gezelligste binnenwaterevenement van Europa’ wordt voor de 87ste keer gehouden en trok vorig jaar meer dan 200.000 bezoekers. De Kleine Sneekweek mist de grandeur van zijn grote broer; al was het maar omdat er geen feestelijke activiteiten zoals de vlootschouw en kermis zijn.

Schommelen tot je er misselijk van wordt

Er blijven genoeg overeenkomsten over, zoals het Starteiland: absoluut een landelijk nautisch icoon. Het eiland vormt ook tijdens de Kleine Sneekweek het begin en einde van de zeilvierdaagse. De deelnemers en hun families leggen er aan. Het is de plek waar de barbecues ’s avonds ontstoken worden en waar de kinderen in het speeltuintje schommelen tot ze er misselijk van worden. De kleintjes dragen zwemvesten.

Het opvallendste gebouw is het wedstrijdcentrum. Vanuit deze toren, die precies op de lijn van de finish ligt, houdt de wedstrijdleiding alles zo goed mogelijk in de gaten. Vanuit de toren is constant overleg met het startschip dat zich op het water begeeft. Vanaf het startschip krijgen de zeilers door welke boeien ze moeten ronden. De route wordt bepaald door de windrichting. De verschillende routes staan aangegeven op een banenkaart.

In de finishtoren maken Helga Burgers en Josje Hofland lange dagen. Burgers bemant het infopunt, deelt de banenkaart uit, communiceert met het startschip en coördineert de uitslagenverwerking. Ze is tevens het loket waar de winnaars van het eindklassement hun prijs afhalen. En de prijs mag er zijn: een driedimensionale gravure van een zeilbootje in glas. ,,Het zijn lange en soms vermoeiende, maar bovenal mooie dagen”, vindt Burgers die net als de andere KWS’ers vrijwillig meehelpt.

Valse start van vijf boten

Josje Hofland is voorzitter van het protestcomité en oordeelt wanneer zeilers onderling of met het wedstrijdreglement botsen. Ze bezocht door haar functie als drijvende rechter al veel plekken in Europa. ,,Vliegveld, jachthaven, hotel. Zo romantisch zijn deze tripjes niet”, is haar broodnuchtere conclusie. De Kleine Sneekweek verloopt zonder noemenswaardige incidenten. Opmerkelijk is wel de valse start van vijf zeilboten in de Schakel-klasse, die zaterdag vijf diskwalificaties tot gevolg heeft.

In de Pampus-klasse vormen vader en dochter Hofstra een gelegenheidsduo. Normaal gesproken varen ze tegen elkaar, ieder in hun eigen zestienkwadraat, maar deze week dus samen. Tussen de wedstrijden door bivakkeren ze op het door Gerrit zelfgebouwde en zeer comfortabele jacht: type Hofstra Open Kuip. Het is van alle gemakken voorzien. ,,Wat we gegeten hebben? Even denken. Gisteravond taco’s en daarvoor kippenpoten. Niet anders dan thuis”, zegt Jansje.

Al hun hele leven is bij Gerrit (68) en Jansje (36) het water nooit ver weg. Jansje was een kind toen ze van haar ouders haar eerste zeilbootje kreeg. Gerrit werd jachtbouwer in Oppenhuizen. Wat voor hen geldt, gaat voor de meeste zeilfamilies op. Ze kregen het maritieme gen van hun ouders; die het weer van hun ouders kregen. En zo verloopt het doorgeven van de liefde voor de sport eveneens. Het is hierdoor dat de zeilers elkaar onderling goed kennen: een grote familie.

Droeve omstandigheden

Van generatie op generatie: zo gaat het ook bij Wouter Boekel en Betty Gietema. De trotse ouders van Melle (9) en Sanne (11) wonnen afzonderlijk van elkaar verschillende keren op de Sneekweek en de Kleine. Hun kinderen kunnen er ook wat van: Melle en Sanne winnen de Flits-C-klasse. Moeder Betty zeilt dit keer niet mee. Wouter wel. Hij is stuurman in de Vrijheids-klasse en wordt in de boot ‘Vrijdag’ (,,gekocht op vrijdag de dertiende”) geholpen door Ayanna Troelstra (19).

Het duo is goed op dreef, maar de sportieve prestaties worden door droeve omstandigheden naar de achtergrond gedrukt. De vader van Ayanna is ernstig ziek. Ze brak deze week een van haar races voortijdig af omdat ze naar het ziekenhuis werd geroepen. ,,Het gaat slecht met hem. Mijn vader is ook een zeiler. En hij kwam altijd kijken bij zeilwedstrijden van mij en mijn zusje Djamilla.” Zijn afwezigheid is een fysieke aangelegenheid, want in haar hoofd wijkt vader Johan niet van haar zijde. Hij zal juist vandaag extra trots zijn, want Ayanna wint met Wouter het eindklassement. En iedereen uit de zeilfamilie van de Kleine Sneekweek weet aan wie ze de prijs opdraagt.

Kleine Sneekweek

12-voetsjol : 1. Pieter Bleeker; Groningen; 2. Erik van der Meer; 3. Bert Bos, Muntendam. 2.4 mR : 1. Kerst Koopmans, Oudehaske; 2. Henk van Heuveln; 3. Pieter Visser, Schermerhorn. 30 m2 : 1. Erwin Pol, Leeuwarden, Paul Bootsma, Erin Kolk; 2. Siep-Jan Wiersma, Gerard Pol, Siebo Smeding; 3. Bas Krikke, Lissy Geveke, Hermes Bron. Flits A : 1. Matthijs Vissia, Hoogeveen, Bas Neijenhuis; 2. Jildou van Grinsven, Grou, Jens Weissenbach; 3. Ilse Bakker, Sneek, Lars Schurer. B: 1 . Hidde Neijenhuis, Assen, Thijmen Kuitert; 2. Matthijn Evers, Drachten, Yfke Kort; 3. Tjalling Bijlsma, Steijn Hendriksen. C: 1 . Melle Boekel, Sanne Boekel; 2. Annelijn Oudman, Yfke Wijnbergen; 3. Hidde Wierdsma, Sneek, George Vissia. Olympiajol : 1. Onno Yntema, Sneek; 2. Bart de Zee; 3. Luut de Zee. Pampus : 1. Jeroen de Groot, Bram Pasma; 2. Tom Otte, Sneek, Runo Jansen; 3. Peter Hoogendam, Froukje - Sabine Romkes. Regenboog : 1. Harry Amsterdam, Sneek, Jack Hettinga, Sipko Zwart; 2. Jilko Andringa, Paul Rijk, Sybren de Vries; 3. Steven Boersma, Marco Eeman, Remco Roos. Schakel : 1. Kim Abma, Sneek, Fenna Donker; 2. Gerrit Wissels, Drachten, Wim Foekema; 3. Jeanet Engelsma, Langweer, Judith Jasper. Solo : 1. Saskia Arnold, Utrecht; 2. Gijs Faber, Drachten; 3. Paul Dijkstra, Uitwellingerga. Valk : 1. Menno Huisman, Anna Paulowna, Marcel Van der Kooi; 2. Hette van der Zwaag, Zwaag, Johan Weissenbach; 3. Freark Zandstra, Groningen, Bart Van Geer, Arne Zandstra. Vrijheid : 1. Wouter Boekel, Scharnegoutum, Ayanna Troelstra; 2. Marco en Rick Haanschoten; 3. Freek Loos, Haarlem, Klaas van der Molen. Yngling : 1. Yska Minks, Marrit de Vries, Sanne Minks; 2. Jules van Raaij, Jolle Bausch, Emile van Raaij; 3. Lucas Schippers, Amstelveen, Wytske Kouwenhoven, Hidde Petersen. Olympiajol sprint : 1. Onno Yntema; 2. Doeke Zwart; 3. Jan de Best.